هدایت و ابعاد آن

مرکز تحقیقات اسلامی سپاه

نسخه متنی -صفحه : 64/ 38
نمايش فراداده

ايشان پيشى مى گرفت ، قطعاً او مورد عنايت هاى الهى قرار گرفته برگزيده مى شد.

تـوجـه بـه آيـات و روايات نيز همين مطلب را نشان مى دهد. تاءكيد بر (عبد بودن ) پيامبران پـيـش از ذكـر هـر صـفـت ديـگـر و حـتـى پـيـش از ذكـر نـزول وحـى بـر آنان ، نشان دهنده عبوديت كامل اين پيامبران در درگاه الهى است . در چندين مورد پيش ازنام آن حضرات وصف (عبد بودن ) را بـيـان كـرده اسـت مـثـلاً: (وَ اذْكـُرْ عـَبـْدَنـا داوُدَ)(212)، (وَ اذْكـُرْ عـَبـْدَنـا اَيـّوُبَ)(213)، (ذِكـْرُ رَحـْمـَةِ رَبِّكَ عـَبـْدَهُ زَكَرِيّا)(214). در مورد پيامبر اكرم (ص ) هـم ابـتـدا بـه مـقـام بـنـدگـى او اشـاره دارد. در مـورد نـزول قـرآن بـر او مـى فـرمـايـد: (تـَبـارَكَالَّذى نَزَّلَ الْفُرْقانَ عَلى عَبْدِهِ لِيَكوُنَ لِلْعالَمينَ نـَذيـراً)(215) و در مـورد مـعـراج وى مـى فـرمـايـد: (فـَاَوْحـى اِلى عـَبـْدِهِ مـا اَوْحـى )(216).

در آيـه اى نـيز كه به مقام بلند امامت تعدادى از انبياى گذشته اشاره دارد به (عابد بودن ) آنها پيش از آن اشاره كرده ، مى فرمايد:

(وَجـَعـَلْنـَاهُمْ اءَئِمَّةً يَهْدُونَ بِاءَمْرِنَا وَاءَوْحَيْنَا إِلَيْهِمْ فِعْلَ الْخَيْرَاتِ وَإِقَامَ الصَّلاَةِ وَإِيتَاءَ الزَّكَاةِ وَكَانُوا لَنَا عَابِدِينَ )(217)

و آنـان راپيشوايانى قرار داديم كه به فرمان ما (مردم را) هدايت مى كردند، وانجام كارهاى نيك و برپاداشتن نماز و اداى زكات را به آنها وحى كرديم ؛ و تنها ما را عبادت مى كردند.

عـلامـه طـبـاطـبـايـى (ره ) ذيـل آيـه فـوق بـيـان مـى دارد كـه ظاهر اين آيه دلالت دارد كه ايشان قـبـل از مـؤ يـّد شـدن بـه وحـى ، در درگـاه الهـى بـه عـبـادت مشغول بوده اند.(218)

پـيـامبر اكرم (ص ) درباره برگزيده شدن حضرت ابراهيم (ع )به مقام (خُلّت ) مى فرمايد: خـداونـد ابراهيم را به خليلى خود برنگزيد مگر به خاطر اينكه او طعام مى داد و شب هنگام كه مردم به خواب بودند به نماز مى ايستاد.(219)

امـام صـادق (ع )نيز در پاسخ سؤ الى درباره دليل گزينش ابراهيم (ع )به همين مقام ، فرموده اسـت :

(لِكـَثـْرَةِ سـُجـوُدِهِ عـَلَى الا رْضِ): (خـداونـد او را خليل خود قرار داد) به علت سجده زياد او بر زمين .(220)

هـمـچنين از امام صادق (ع )نقل شده كه فرمود: خداوند به موسى بن عمران (ع )وحى نمود كه آيا مى دانى چرا تو را برگزيدم و براى مكالمه با خود انتخاب كردم ؟ آن حضرت عرض كرد: نه اى پروردگار من . خداوند فرمود:

من به زمين نظر كردم ، پس ‍ كسى را متواضع تر از تو نسبت به خودم نيافتم ( و اين دليل انتخاب تو بود).(221)

در ابـتـداى دعاى شريف ندبه به خصوصيت مهم ديگرى از انبيا و اولياى الهى يعنى زهد و عدم دنـيـا خـواهـى آنان اشاره كرده كه آن سبب گزينش آنان توسط خداوند بوده است . در اين دعا مى خوانيم :

(اَلّلهـُمَّ لَكَ الْحـَمـْدُ عـَلى مـا جـَرى بـِهِ قَضاءُكَ فى اَوْلِيائِكَ الَّذينَ اسْتَخْلَصْتَهُمْ لِنَفْسِكَ وَ ديـنـِكَ اِذَا اخـْتـَرْتَ لَهـُمْ جـَزيـلَ مـا عـِنـْدَكَ مـِنَ النَّعيمِ الْمُقيمِ الَّذى لا زَوالَ لَهُ وَلاَاضْمِحْلالَ بَعْدَ اَنْ شـَرَطـْتَ عـَلَيـْهـِمُ الزُّهْدَ فى دَرَجاتِ هذِهِ الدُّنْيَا الدَّنيَّة وَ زُخْرُفِها وَ زِبْرِجَها فَشَرَطوُا لَكَ ذلِكَ وَ عـَلِمـْتَ مـِنـْهـُمُ الْوَفاءَ بِهِ فَقَبِلْتَهُمْ وَ قَرَّبْتَهُمْ وَقَدَّمْتَ لَهُمُ الذِّكْرَ العَلِىَّ وَ الثَّناءَ الْجَلِىَّ وَ اَهْبَطْتَ عَلَيْهِمُ الْمَلائِكَةَ وَ كَرَّمْتَهُمْ بِوَحْيِكَ....)

خـدايـا حـمـد و سـپـاس از بـراى تـو اسـت بـر آنچه تقدير فرمودى ، و جارى شده است حكم تو درباره دوستان و محبّانت ، بر آنانكه وجودشان را براى حضرتت خالص و براى دينت مخصوص گـردانـيـدى . چـون اخـتـيـار نـمـودى بـراى ايشان بسيارى از نعمت هاى پاينده را كه در نزد تو جـاودانى است و هيچ زوال و فنايى ندارد؛ بعد از آنكه شرط كردى بر آنان كه از مقام و رياست ها و زينت و آرايش هاى اين دنياى پست كناره جويى نمايند، پس ايشان هم متعهد شده و پذيرفتند و تـو هـم مـى دانـسـتـى كـه ايشان به عهد و پيمان خود وفا خواهند كرد، پس از آنان پذيرفتى و ايـشـان را مـقـبـول و مقرّب درگاه خود ساختى و مقدم