روان انسان مى گذارد.
در فـرهـنـگ اسـلامـى بـيـن تـغـذيـه حـلال و طـيـب و عـمـل صـالح و بـيـن رذايـل اخـلاقـى و آثـار سـوء تـغذيه مى توان رابطه هايى را دريافت .(89) همچنين بين مـصـرف مـال حـرام و شـبـهـه نـاك و عـدم تـوفـيـق بـه عـمـل صـالح يـا ميل به گناه نيز ارتباط وجود دارد.
مـال حـرام و شـبـهـه ناك شامل هر درآمد و مالى است كه از راه تعيين شده در شرع مقدس اسلام به دست نيايد، مانند تصرف در مال يتيم ، ربا، دزدى ، كم فروشى ، گرانفروشى ، خيانت در امانت ، مـال خـمـس و زكـات نـداده ، كـم كـارى ، تـصـرف در بـيـت المال ، تصرف اموال ديگران و... .
قـابـل ذكـر اسـت كـه مـنـظور از خوردن مال حرام و شبهه ناك مطلق تصرف است خواه به مصرف خوردن و آشاميدن ، يا لباس و مسكن و غيره برسد يا اينكه آن را مصرف نكند.
حـرام خـوارى مـى تـوانـد آثـار و نـتـايـج سـوء ديـگـرى نـيـز بـه دنـبـال داشته باشد از جمله اينكه بركت را از مال مى برد، مانع قبولى عبادات شده ، دعاى فرد مستجاب نمى شود و قساوت قلب ايجاد مى كند.(90)
شهيد آيت ا... سيد عبدالحسين دستغيب در اين باره چنين مى نويسد:
خـوراكـى كـه انـسـان مـى خـورد بـه مـنـزله بذرى است كه در زمين ريخته مى شود، پس اگر آن خوراك پاكيزه و حلال باشد اثرش در قلب كه به منزله سلطان بدن است از رقّت و صفا ظاهر مـى شـود و از اعـضاء و جوارحش جز خير و نيكى تراوش نمى كند. و اگر آن خوراك پليد و حرام بـاشـد قـلب را كدر و تيره نموده ، در اثر قساوت و ظلمت اميد خيرى به او نخواهد بود و پند و اندرز در او اثر نمى كند.
ايـشـان در ذيـل مـطـلب حـكـايـتـى را نـقـل مـى كـنـد كـه شـاهـد مثال گويا و روشنى است :
در حـالات ( شـريـك بـن عبدا... قاضى ) نوشته اند: وى در ابتدا فقيه با ورعى بود تا وقتى كه مهدى عباسى او را احضار كرد و مجبور نمود كه يكى از سه كار را بكند، يا منصب قضاوت را بپذيرد يا معلم و مربى اطفال خليفه شود يا يك مرتبه از طعام خليفه بخورد. او خوردن طعام را اختيار كرد و آن را نسبت به دو كار ديگر سهل شمرد. خليفه به آشپز مخصوص دستور داد انواع مـتـعدد از خوراكى هاى لذيذ تدارك كند، چون ( شريك ) از آن طعام ها خورد، آشپز مزبور گفت ، وى پـس از خـوردن ايـن طعام رستگار نخواهد شد و همانطور هم شد.
زيرا آن لقمه هاى حرام چنان در او تاءثير كرد كه دو كار ديگر را هم پذيرفت .(91)
عالم ربانى ملا احمد نراقى صاحب كتاب ارزشمند معراج السعاده دراين باره مى نويسد:
دلى كـه از لقـمـه حـرام روئيـده باشد كجا و قابليت انوار عالم قدس كجا؟ ونطفه اى را كه از مـال مـردم بـه هـم رسـيـده بـاشـد بـا مرتبه اُنس با پروردگار چه كار؟ چگونه پرتو لمعات (روشـنـى هـاى )
عالم نور به دلى كه بُخار غذاى حرام آن را تاريك كرده ؟ و كى پاكيزگى و صـفـا از بـراى نـفـسـى حـاصـل مـى شـود كـه كـثـافـات مـال مـشـتـبـه آن را آلوده و چـرك نـمـوده باشد؟(92)
در اين باره سالار شهيدان در روز عاشورا در سخنرانى خودخطاب به دشمنان فرمودند:
در اثـر هـدايـاى حرامى كه به دست شما رسيده و در اثر غذاهاى آلوده و لقمه هاى غير مشروعى كـه شـكـم هـاى شـمـا از آن انـبـاشـتـه شـده ، اسـت كـه خـدا ايـن چـنـيـن بـر دل هاى شما مُهر زده است .(93)
بـنـابـرايـن غـذا و امـكـانـات حـرام و شـبـهه ناك خود مانع بزرگى درتربيت و توفيق كودك و نوجوان به نماز و عبادت است .
لازم اسـت والديـن راه هـاى مـخـتـلف خـداشـنـاسـى را بـراى آنـان بـيـان كـنـنـد تـا ميل به پرستش در آنان شكوفا و آثار ايمان نمايان گردد.
كـودك و نـوجـوانـى كـه مـعـنـى و مـفـهـوم ايـمـان بـه خـدا را دريـابـد و در سـايـه عـمـل بـه تـكـاليـف الهـى ، شـخـصيت معنويش رشد يابد، به يقين اُنس و ارتباط با خدا و عبادت برايش حاصل خواهد شد.
در دنـيـاى امـروز بـهـره گـيـرى از روش هـا و ابزارهاى مختلف در امر تربيت از جايگاه ويژه اى