روز براى نماز است ، قابل توجه اينكه در بعضى از روايات اسلامى در مورد نمازهاى روزانه آمده است :
(( اذا قيمت الصلوة فلا تاتوها وانتم تسعون و اتوها و انتم تمشون و عليكم الكسينة )) (( هنگامى كه نماز (نمازهاى يوميه ) بر پا شود براى شركت در نماز ندويد،و با آرامش گام برداريد )) .(422)
ولى در مورد (نماز) آيه فوق مى فرمايد: (( فاسعوا) (( بشتابيد )) و اين دليل بر اهميت فوق العاده نماز است منظور از ذكر الله درجه اول نماز است ، ولى مى دانيم كه خطبه هاى نماز جمعه هم كه آميخته با ذكر خدا است ، در حقيقت بخشى از نماز جمعه است ،بنابراين بايد براى شركت در آن نيز تسريع كرد. .(423)
در شان نزول اين آيه و آيه بعد يا خصوص آيه (( و اذا را وا تجارة ... )) كه يك آيه بعد از اين مورد بحث ما است ،روايات مختلفى نقل شده كه آنها از اين معنى خبر مى دهد كه در يكى از سالها كه مردم مدينه گرفتار خشكسالى و گرسنگى و افزايش نرخ ،اجناس شده بودند (( دحيه )) با كاروانى از شام فرا رسيد و با خود مواد غذائى آورده بود، در حالى كه روز جمعه بود و پيامبر صلى الله عليه و آله مشغول خطبه نماز جمعه بود، طبق معمول براى اعلام ورود كاروان طبل زدند و حتى بعضى ديگر آلات موسيقى را نواختند، مردم با سرعت خود رابه بازار رساندند، در اين هنگام مسلمانى كه در مسجد براى نماز اجتماع كرده بودند خطبه را رهاكرده و براى تامين نيازهاى خود به سوى بازار شتافتند ، تنها دوازده مرد و يك زن باقى ماندند (آيه نازل شد و آنها را سخت تحت تاثير مذمت كرد) پيامبر صلى الله عليه و آله فرمود:اگر اين گروه اندك هم مى رفتند از آسمان سنگ بر آنها مى باريد. .(424)
امام باقر عليه السلام فرمود: آنگاه كه حضرت مهدى عليه السلام قيام مى كند،و وارد كوفه شود مردم از او درخواست كنند تا براى آنان اقامه نماز بخواند، حضرت دستور مى دهد كه در قسمتى از نجف به نام مسجد از نجف به نام مسجد كشتند و در آنجا با ايشان نماز جمعه بخوانند. .(425)
و باز روايت شده است كه :حضرت موسى بن جعفر عليه السلام در روز پنجشنبه خود را براى نماز جمعه آماده مى كرد. .(426)
و در اين رابطه باز روايت ديگر از امام باقرعليه السلام وارد شده كه فرمود:سوگند به خدا به من خبر رسيده است كه ياران پيامبر صلى الله عليه و آله روز پنجشنبه ،خود را براى نماز جمعه آماده مى كردند،چون روز جمعه براى مسلمانها كوتاه (فرصت اندك ) است . .(427)
فاذا قضيت الصلوة فانشروا فى الارض و ابتغوا من فضل الله و اذكروا الله كثيرا لعلكم تفلحون .(428)
و چون پايان يافت در زمين متفرق شويد و از فضل خدا (روزى )) را طلب كنيد و بسيار خدا رابه ياد آوريد تا رستگار شويد.
در تفسير اين آيه شريفه كه دنباله آيه قبل مى باشد درباره نماز جمعه بيان شده است مى فرمايد: (( هنگامى كه نماز پايان گيرد شما آزاديد در زمين پراكنده شويد و از فضل الهى طلب كنيد،و خدا را بسيار ياد نمائيد تا رستگار شويد )) (فاذا قضيت الصلوة فانشروا فى الارض و ابتغوا من فضل الله و اذكروا الله كثيرا لعلكم تفلحون ) گرچه جمله (( ابتغوا من فضل الله ) (( فضل خدا را طلب كنيد )) يا تعبيرات مشابه آن در قرآن مجيد شايد غالبا به معنى طلب روزى و كسب و تجارت آمده است ،ولى روشن است كه مفهوم اين جمله گسترده است و كسب و كار يكى از مصاديق آن است ،لذا بعضى آن را به معنى عبادت مريض ،و زيارت مومن ، يا تحصيل علم و دانش تفسير كرده اند، هر چند منحصر به اينها نيز نمى باشد ناگفته پيدا است كه امر به (( انتشار در زمين )) و (( طلب روزى )) امر وجويى نيست ،بلكه به اصطلاح (( امر بعد از حظر )) و نهى است ، و دليل بر جواز مى باشد،ولى از اين تعبير چنين استفاده كرده اند كه تحصيل روزى بعد از نماز جمعه مطلوبيت و بركتى دارد،و در حديثى آمده است كه پيامبر صلى الله عليه و آله بعد از نماز جمعه به سرى به بازار مى زد.