انسان كامل اسم اعظم الهى است

در الله ذاتى و وصفى و در اسم اعظم اشارتى نموده ايم . برهان مطلب نخستين را در اول الهيات اسفار طلب بايد كرد كه از فصل نخستين تا هشتم موقف اول آن در توحيد و معرفت الله ذاتى است و هشتم آن در توحيد و معرفت الله وصفى كه الوهت يعنى وصف عنوانى اله و رب عالم بودن است چنانكه در مفتتح فصل گويد : ([ فى اثبات وجوده والوصول الى معرفه ذاته]) . و در مفتتح هشتم گويد :

([ فى أن واجب الوجود لا شريك له فى الالهيه و أن اله العالم واحد]) . ( 1 ) و نيز الهيت را در آخر فصل چهارم موقف ثانى الهيات معنى و تفسير كرده است . ( 2 ) و مقصود از تشعيب اين است كه همان ذات واجب الوجود يكتا اله و رب عالمين است فافهم بسم الله الرحمن الرحيم الحمدلله رب العالمين و سلطان بحث الوهت را بنحو مستوفى در([ مصباح الانس]) در شرح خاتمه تمهيد جملى كلى طلب بايد كرد . ( 3 )

و در شرح قيصرى بر فص نوحى([ فصوص الحكم]) ( 4 ) و بر ابراهيمى آن ( 5 ) و بر يعقوبى آن ( 6 ) و در اين بيان امام صادق عليه السلام در نيل بدين سر مقنع تدبر شود كه فرمود : اسم الله غيره الخ ( 7 ) و چون موضوع رساله انسان كامل است در مطلب نخستين به همين ايماء اكتفا مى كنيم و در اسم اعظم به اجمال و اختصار سخن مى گوئيم : بدانكه اسماء لفظى اسماء اسماء و اظلال آنها يند و عمده خوداسمايند كه حقائق نوريه و اعيان كونيه اند و به اين ظل و ذى ظل اشاره كرده اند كه ([ للحروف صور فى عوالمها ]) چنانكه شيخ محيى الدين عربى در درمكنون و جوهر مصون در علم حروف آورده است :

و شيخ مؤيد جندى هم در شرح فصوص گويد : ([ اعلم أن الاسم الاعظم الذى اشتهر ذكره و طاب خبره

1 ج 3 ص 19 ط 1

2 ص 29

3 مصباح الانس چاپ سنگى ص 119

4 فصوص الحكم ط 1 ص 148

5 فصوص الحكم ص 173

6 فصوص الحكم ص 217

7 اصول كافى ( معرب ) ج 1 ص 88