گيرند و او هرگونه مصلحت بداند با آنها عمل خواهد كرد..(676)

غنايم باغيان

اموالى كه در جنگ هاى داخلى ، از باغيان ( شورشگران ) به غنيمت گرفته مى شود،دو قسم است : قـسـمـى كـه مـربـوط بـه تـشـكـيـلات نـظـامـى اسـت و بـه وسـيـله آن هـا عـليـه امـام عادل جنگيده اند، جزو غنايم محسوب مى شود، ولى آنچه در خانه هايشان مانده و ملك شخصى است . به خودشان تعلّق دارد..(677)

انهدام غنايم

غـنايم غير قابل حمل كه ممكن است مورد استفاده دشمن قرار گيرد، نابود مى شود؛چنان كه از امير مؤ منان (ع )روايت شده است :

(فِى الْغَنيمَةِ لا يُسْتَطاعُ حَمْلُها وَ لا اِخْراجُها مِنْ دارِ الْمُشركين يُتْلَف ...).(678)

غنايمى كه نمى شود آن ها را حمل كرد، يا از سرزمين مشركان خارج ساخت ، بايد از ميان رَوَند.

اسيران

كـلمـه (اسـيـر) بـه مـعـناى گرفتار و در بند قيد و زندان آمده است ، و در اصطلاح به كسى مى گـويـنـدكـه در جـنـگ بـه دسـت دشمن گرفتار شود. جمع آن (اُسراء)، (اُسارى ) و (اَسْرى ) است ..(679)

كـلمـه (سـَبـْى ) بـه مـعـنـاى اسـيـر گـرفتن آمده است . غالباً كلمه (اسير) براى مردان و لفظ (سَبْى ) و (سبايا) براى زنان و كودكان به كار مى رود..(680)

2 ـ حكم اسير گرفتن

1 ـ اسـيـر گـرفـتـن پـيـش از عـمـليـات ، چـون اسـيـر گـرفـتـن ديـده بـانـان ، جـاسـوسـان و عـنـاصـراطـلاعـاتـى و گـروه هـاى گشتى از نظر اسلام جايز است . پيش از آغاز جنگ بدر، سپاه اسـلام دو نـفـر از سـربـازان لشـكـر قـريـش را بـه اسـارت گـرفـت و خـدمـت رسول خدا(ص ) آورد، كه اطلاعاتى ارزشمند در اختيار پيامبر(ص )گذاشتند..(681)

2 ـ اسير گرفتن در حين جنگ . امام صادق (ع )مى فرمايد:

هـنـگـامـى كـه آتـش جـنـگ شـعـله ور اسـت ، اسـيـرى كـه در ايـن حـال گـرفـتـه شـود، حـكـمـش بـا امـام اسـت . امـام اخـتـيـار دارد او را اعدام كند [يا تصميمى ديگر گيرد]..(682)

بـا تـوجه به روايتى مشهور، فقيهان بر آن رفته اند كه مرد بالغى كه پيش از پايان جنگ ، دستگير مى شود، امام ميان كشتن يا قطع دست و پا و رها كردن او مخيّر است ، مگر مسلمان شود كه در اين صورت مجازاتى ندارد..(683)

3 ـ هـنـگـامى كه كسانى از دشمن ، پس از پيروزى لشكر اسلام به اسارت درمى آيند، بايد از كشتن آنان پرهيز كرد؛ چنان كه خداوند سبحان مى فرمايد:

(فَاِذا لَقيتُمُ الّذينَ كَفَرُوا فَضَرْبَ الرِّقابِ حَتّى اِذا اَثْخَنْتُمُوهُمْ فَشَدُّوا الْوِثاقَ فَاِمّا مِنّاً بَعْدُ وَ اِمّا فِداءً حَتّى تَضَعُ الْحَرْبُ اَوْزارَها).(684)

و هـنـگـامـى كه با كافران در ميدان جنگ رو به رو شديد، گردن هايشان را بزنيد [و اين كار را هـمـچنان ادامه دهيد] تا به اندازه كافى دشمن را در هم بكوبيد [آن گاه باقيمانده دشمن را اسير كنيد] و سخت آنان را ببنديد. سپس يا بر آنان منّت گذاريد [و آزادشان كنيد] يا در برابر آزادى از آنان فديه [ غرامت ] بگيريد. [اين برنامه ادامه يابد] تا جنگ پايان يابد.

ايـن آيـه شـريـفـه ، بيانگر دستور حساب شده جنگى است كه پيش از در هم شكستن قطعى مقاومت دشـمـن ،