بهترين رفتار را با اسيران داشته باشيد.
2 ـ اسـيـران تـاءمـيـن جـانـى دارنـد و كـشـتـن آنـان جـز در موارد استثنايى ، جايز نيست ؛ چنان كه پـيـامـبـر(ص )در پـايـان جـنـگ حنين فرمود: (هيچ اسيرى از دشمن نبايد كشته شود.) و چون شنيد اسـيـرى بـه نـام (ابـن اكـوع ) بـه دستور عمر بن خطاب كشته شده است ، ناراحت شد و فرمود: (مگر به شما دستور ندادم كه اسيرى را نكشيد؟!).(697)
3 ـ بايد به اسير، آب و غذا داد؛ چنان كه امام على (ع )مى فرمايد:
(اِطْعامُ الاَْسيرِ وَالاِْحْسانُ اِلَيْهِ حَقُّ واجِبٌ وَ اِنْ قَتَلْتَهُ مِنَ الْغَدِ).(698)
غـذا دادن بـه اسير و نيكى كردن به او، حقّى است واجب ، هر چند اسيرى باشد كه فردا او را مى كشى .
4 ـ در حـدّ امـكـان بـايـد مـكـان مـنـاسـب ، لبـاس و امـكـانـات رفـاهـى اسـيـر فـراهـم شـود.
رسـول خـدا(ص )اجـازه نـداد اسـيـران يـهـود بـنـى قـريـظـه را، كـه مـحـكـوم بـه قتل بودند، در گرماى آفتاب روز تابستان نگاه دارند..(699)
5 ـ اسـيـران مـجروح ، نيازى بيشتر به احسان دارند، از اين رو، بايد امكان درمان آنان را فراهم سـاخـت و بـراى بـه دسـت آوردن سـلامـتـى شـان كـوشـيـد؛ هـمـچـنـان كـه امـيـر مؤ منان على (ع )، چـهـل نـفـر از خـوارج را، كه مجروح شده بودند، به كوفه آورد و دستور داد آنان را درمان كنند. سپس به آنان فرمود: (به هر جا كه مى خواهيد برويد.).(700)
زنان و كودكان كفّار اسير نيز از حقوقى برخوردارند كه در زير مى آيد:
الف ـ جدا ساختن ميان مادر و فرزند، كه هر دو اسيرند، جايز نيست . اگر فروخته شوند، بايد هـر دو بـا هـم بـه فـروش بـرسـنـد، و اگر در اختيار خانواده اى قرار مى گيرند، بايد با هم باشند..(701)
ب ـ جدايى ميان دو برادر، دو خواهر و خواهر و برادر جايز نيست ..(702)
اگـر اسـيـر بـاغـى مـسـلمـانـى را كـشـتـه بـاشـد، قـصـاص مـى شـود. اگـر شـخص باغى ، در حـال جـنـگ اسير شود، تا پايان جنگ در زندان مى ماند؛ اگر به اطاعت امام بازگردد و از كردار خـود تـوبه كند، آزاد مى شود. همچنين ، اگر مركزيت بغات متلاشى شود، آزاد مى شود. چنانچه مـركـزيـت بـغـات مـتـلاشى نشود، او در زندان مى ماند.(703) البته ، زنان و كودكان بغات ، چون مسلمانند، اسير نمى شوند.
مـسـلمـانـان بـايـد بـا تـلاش بـسـيـار، بـيـشـتـريـن ضـربـه را بـر پيكر دشمن وارد كنند و با كـمـال هـوشـيـارى بكوشند تا به دست دشمن اسير نشوند؛ زيرا اسارت ، افزون بر پيامدهاى نـاگـوارش ، تـوان نـيـروهاى خودى را پايين مى آورد. پيشوايان دينى ، اسارت را جز در موارد اضطرارى نكوهش كرده اند؛ چنان كه رسول خدا(ص )فرموده است :
(مَنِ اسْتَاءسَرَ مِنْ غَيْرِ جَراحَةٍ مُثْقَلَةٍ فَلَيْسَ مِنّا).(704)
هر كس بى زخمِ كارى اسير شود، از ما نيست .
از ايـن رو، بـراسـاس روايـات ، اگـر شـخـصـى بـى زخـم و در حـال سـلامـت ، تـن بـه اسـارت دهـد، بـراى آزادى اش ، نـبـايـد از بـيـت المال وجهى پرداخت ..(705)
فرد مسلمان ، كه به دليل ايمان و عقيده و مكتب خويش با دشمنان اسلام جنگيده است ، نبايد سختى هـا و شكنجه هاى جسمى و روحى دشمن ، او را از وظايفش باز دارد. تكليف اسير مسلمان عبارت است از:
1 ـ استوارى در عقيده و ايمان ؛
2 ـ حفظ اسرار نظامى ؛
3 ـ حفظ روحيه انقلابى ؛
4 ـ مقاومت در برابر آزار و شكنجه هاى دشمن ؛
5 ـ استفاده از فرصت ها، براى خودسازى ، آموزش و تعليم و تبليغ دين اسلام .