معاهده و قراردادى شد . توضيح آنكه مرزهاى امپراطورى ازبك در دوره عبدالله دوم توسعه يافت . از طرف
مشرق فرغانه ، كاشغروختن و در جنوب بلخ طخارستان و بدخشان از ولايات سرحدى او شدند و در طرف مغرب
استرآباد را به طور غافلگير تصرف نمودند و در زمان شاه عباس بر هرات نيز دست يافتند و شهر مقدس مشهد
نيز بعداً به محاصره آنها درآمد و سكنه شهر را قتل و غارت نمودند و شهرهاى ديگر خراسان را نيز تصرف
كردند و تا سال 1006 هـ در تصرف آنها بود .
جنگ عليه عثمانيها :شاه در سال 1011 هـ كه 15 سال از سلطنت وى مى گذشت به واسطه ارتباطات نظامى كه با اروپائيان برقرار كرد
خود را نيرومند يافت و تصميم گرفت قرارداد صلح را با عثمانيها بر هم زده و ايالات ايران را كه به
وسيله تركها اشغال شده بود پس بگيرد . وى پس از مغلوب كردن ارتش ترك شهر تبريز را محاصره نمود و در 21
اكتبر 1603 م شهر تسليم شد و پس از 18 سال اين قسمت دوباره به شاهنشاهى ايران بازگشت. شاه عباس سپس به طرف
ايروان حركت كرد و آنجا را پس از شش ماه محاصره به تصرف درآورد و شيروان و قارص را نيز تصرف كرد . در
همين اوان سلطان محمد سوم درگذشت و پسرش با سپاه عظيمى براى جنگ با ايران مهيا شد و با ارتش ايران در
حوالى درياچه اروميه مواجه شدند . ارتش ترك 100 هزار و ارتش ايران 62 هزار بود لكن چون در ارتش ايران نظم
و انضباط خاصى برقرار بود. بالاخره فتح با ايران شد و نه تنها آذربايجان و كردستان را گرفتند بلكه
بغداد و موصل نيز به ايران ملحق شد و نجف و كربلا را نيز تصرف كردند . در سال 1616 م مجدداً يك ارتش ترك
كه بسيارى از دستجات ديگر بدان پيوسته بودند از حلب حركت نموده و شهر ايروان و ديگر شهرها را محاصره
كردند در اين جنگ نيز تركها شكست خوردند .
دو سال بعد مجدداً تركها به تبريز حمله كردند و در اين جنگ پيشرفتى نصيب هيچ يك نشده و منجر به معاهده
ديگرى گرديد . (رجوع شود به قرارداد و معاهدات وى)
در سال 1623 م مجدداً يك سپاه ترك با چهار توپخانه بغداد را محاصره كرد كه مدت شش ماه اين محاصره ادامه
داشت و پس از جنگهاى شديدى كه ميان سپاهيان ايران و ترك روى داد تركان عقب نشينى كردند .
معاهدات :مذاكرات براى عقد متاركه قبلا به وسيله خدابنده به عمل آمده بود ولى چون تقاضاى تركان استرداد
شهرستان قراباغ بود و رد شد مجدداً مخاصمات آغاز و در 995 هـ در نزديكى بغداد جنگى بين دو دولت به وقوع
پيوست و فرهادپاشا ارتش ايران را شكست داد و به دنباله اين فتح شهر تبريز و ولايات غربى ايران يعنى
عراق عجم ، خوزستان شكى ، شماخى ، تفليس با قسمتى از لرستان به آنها واگذار شد و مقرر شد كه حكومت
ايران لعن خلفاى ثلث را ممنوع دارد ، و حيدر ميرزا به عنوان گروگان در اختيار تركان باشد . اين پيمان
در سال 998 هـ بسته شد .
قرارداد دوم عثمانى :چون در سال 1612 م پيمان صلحى ميان ايران و عثمانى بسته شد كه به موجب آن دولت عثمانى قبول نمود كه
مرزهاى ايران را همانطور كه در زمان سلطان سليم بود بشناسد . مطابق اين پيمان باب عالى از تمام
ادعاهاى خود نسبت به فتوحات مراد و محمد سوم دست برداشته و شاه عباس نيز در مقابل قبول نمود كه
ساليانه دويست عدل ابريشم به سلطان بدهد و لكن شاه به اين معاهده وفادار نماند و ابريشم را تحويل
نداد.
در حمله مجدد تركها كه در سال 1027 واقع شد معاهده اى با همان شرائط معاهده 1612 م بسته شد فقط با اين فرق
كه شاه عباس قبول كرد به جاى دويست عدل ابريشم يكصد عدل بدهد .
مبادله سفرا :شاه عباس به منظور سركوب كردن تركها و دفع ازبكان ناچار با خارجيان روابط حسنه برقرار كرد روابط
اقتصادى و تجارى را با خارجيان تشويق كرد و با مسيحيان خوش رفتارى و حتى در اعياد مذهبى و ملى آنها
شركت مى جست اجتماعات آنان را به رسميت شناخت در بناى كليسا در جلفاى اصفهان به آنها كمك كرد و
بالاخره آنچه ممكن بود در حق عيسويان عطوفت و مهربانى كرد و اين كار در آن زمان جلب توجه اروپائيان
را نمود و باب اتحاد و هم بستگى را گشودند به طورى كه صحبت اتحاد ميان ايران و انگليس بر ضد عثمانيها