واجتناب از كارهاى بد باشد. وبرخى از فقها حسن ظاهر را در عدالت كافى دانسته اند.
عدالت به دو قسم است: فردى واجتماعى، عدالت فردى عبارت است از اين كه شخص خود را در بند دستورات شرع
وشريعت بدارد وخويشتن را باخلاق اسلامى متخلق سازد. واجتماعى آنكه نسبت بديگران بانصاف عمل كند
ودرباره كسى ستم روا ندارد كه اين صفت بيشتر بزمامداران وسردمداران حكومت مربوط ميشود. روايات ذيل
بهر دو قسم عدالت اشاره دارند: پيغمبر اكرم (ص) فرمود: يكساعت به عدالت رفتار نمودن به از عبادت هفتاد
سال كه شبها به نماز بگذرانى وروزهايش روزه باشى، وظلم وستم يك ساعت نزد خدا بدتر وسنگين تر است از
گناهان شصت ساله.
وفرمود: پست ترين وبى مقدارترين مردم نزد خداوند كسى است كه مسؤوليت امور مسلمين را بعهده گيرد ودر
ميان آنها به عدل وداد رفتار ننمايد.
وفرمود: عدالت سپرى نگهدار وبهشتى پايدار است. وفرمود: عادل ترين مردم كسى است كه آنچه را كه براى خود
ناپسند ميداند براى ديگران نيز ناپسند داند.
امام صادق (ع) فرمود: سه گروهند كه در قيامت از هر كسى بخدا نزديك ترند تااينكه خداوند از حساب
بپردازد: كسى كه در حال خشم قدرتش وى را بتعدى وتجاوز بزير دستش وادار نسازد، ومردى كه چون بين دو نفر
داورى يا ميانجى گرى ومانند آن ميكند باندازه جوى به سود يكى وبزيان ديگرى عمل نكند، ومردى كه حق
بگويد خواه بسودش باشد يا بزيانش.
اميرالمؤمنين (ع) فرمود: خداوند عدالت را اساس وپايه بقاء مردم وپاكساز جامعه از ظلم وبيداد، وروشنى
بخش اسلام قرار داد.
وفرمود: عدالت دل پذير است. (غرر الحكم)
وفرمود: اى مردم از خدا بترسيد وبه عدل وداد با مردم رفتار كنيد چه شما بر كسانى عيب ميگيريد كه به
عدالت رفتار نميكنند.
وفرمود: عدالت از عسل شيرين تر واز كره نرم تر واز مشك خشبوتر است.
سلام بن مستنير گويد: از امام باقر (ع) معنى (اعلموا ان اللّه يحيى الارض بعد موتها)(بدانيد كه خداوند
زمين را پس از مرگش زنده ميسازد) پرسيدم فرمود: مرگ زمين كفر اهل زمين ميباشد كه كافر در حقيقت مرده
است وخداوند به ظهور قائم(عج) زمين را زنده گرداند زيرا بظهور آن حضرت عدل وداد گسترده شود واهل زمين
پس از اين كه به كفر وستم مرده باشند از نو حيات مجدد يابند.
اميرالمؤمنين (ع) فرمود: بنده محبوب خدا عدل وداد را بر خويش فرض ولازم ميداند از اين رو نخستين مرحله
عدالت را كه زدودن هواى نفس از خويشتن باشد پيموده است.
حضرت رضا (ع) فرمود: چون ديديد كسى به عدل واحسان ميرود بدانيد كه نعمت بر او پايدار است.
اميرالمؤمنين (ع) در وصيت خود هنگام مرگ به فرزندان فرمود: شما را سفارش مى كنم كه چه در حال خشم وچه
در حال شادمانى پا از دائره عدل برون ننهيد.
امام صادق (ع) فرمود: خداوند تبارك وتعالى هر حكومت وسلطنتى را مدتى مقرر فرموده كه اگر در ميان مردم
به عدل وداد عمل كنند آن مدت افزون گردد واگر به بيداد وستم رفتار نمايند آن مدت كوتاه شود. (بحار:2 و4
و24 و75)
از امام صادق (ع) سؤال شد: عدالت در يك انسان چگونه است؟ فرمود: چشم خود را از نامحرم وزبان خود را از
گناهان زبانى ودست خود را از ظلم وستم بازداشتن.
در حديث آمده روزى پيغمبر (ص) كسى را ديده كه دو فرزند داشت يكى از آنها را بوسيد وديگرى را نبوسيد.
فرمود: چرا با آندو يكسان عمل نكردى؟!
وفرمود: در ميان فرزندانتان به عدالت رفتار كنيد چنان كه دوست داريد آنان در باره شما در نيكى ومحبت
چنين كنند. (بحار:78/148 و104/92)
على بن محمد بن ابى يوسف مدائنى از فضيل بن جعد روايت كرده كه ميگفت: قوى ترين عاملى كه موجب شد مردم