اين نكته بايد اضافه شود كه برخى از مفسران كه (( غض بصر )) را به معنى ترك نظر گرفته اند مدعى هستند كه مقصود ترك نظر به عورت است همچنانكه جمله بعد نيز ناظر به حفظ عورت از نظر است . و باز همانطور كه فقها گفته اند , فرضا مقصود از غض بصر ترك نگاه به طور كلى باشد اعم از نگاهى كه به منظور تماشا و التذاذ باشد و يا نگاهى كه لازمه مخاطبه است , متعلق نگاه ذكر نشده است كه چيست ( 1 ) .

ولى اگر چنانكه ما استنباط كرديم , مقصود از (( غض بصر )) اين باشد كه خيره نگاه نكنند , يعنى ناظر به نگاهى باشد كه لازمه مخاطبه است و مقصود اينست كه چشم چرانى نكنند , قطعا متعلق غض بصر چهره است و بس زيرا آنچه ضرورت اقتضا مى كند همين قدر است . نگاه به غير چهره ( و شايد دو دست تا مچ نيز ) حتى با (( غض بصر )) نيز جايز نيست .

ستر عورت

در جمله بعد مى فرمايد (( و يحفظوا فروجهم )) يعنى : به مؤمنين بگو عورت خويش را حفظ كنند . ممكن است مقصود اين باشد كه پاكدامن باشند و دامن خود را از هر چه كه روا نيست نگهدارى كنند , يعنى از زناء و فحشاء و هر كار زشتى كه از اين مقوله است .

ولى عقيده مفسرين اوليه اسلام و همچنين مفاد اخبار و

1 - رجوع شود به مستمسك العروه حضرت آية الله حكيم , جلد 5 صفحه 191 .