دعبل خزاعی

مصطفی قلی زاده؛ ؛ ت‍ه‍ی‍ه کننده: ‌ پ‍ژوه‍ش‍ک‍ده‌ ب‍اق‍رال‍ع‍ل‍وم‌ ع‍ل‍ی‍ه‌ال‍س‍لام‌

نسخه متنی -صفحه : 73/ 45
نمايش فراداده

فصل ششم: رفتار شاعر با خلفا

خلافت فاسقان

بسيارى از عباسيان و هواداران ساده لوحشان كه از سياست هاى شيطانى مأمون سردر نمى آوردند, خيال مى كردند به راستى مأمون مقام ولايتعهدى را به حضرت امام على بن موسى الرّضا واگذار نموده و خلافت را از بنى عباس به آل على منتقل كرده است! اين بود كه به عنوان اعتراض به مأمون و حفظ خلافت غاصبانه بنى عباس, در بغداد جمع شدند و با ابراهيم بن المهدى عباسى معروف به (ابن شكله) كه برادر هارون الرّشيد و عموى مأمون بود, براى خلافت بيعت كردند. ابن شكله مردى فاسق, مُطرِب و در نواختن ساز بربط استاد بود و با مطربان و موسيقيدان هاى معروف و فاسد بغداد همچون (مُخارق), (زلزل) و (مارق) همنشين و هم پياله بود و عمر خود را در لهو و لعب و فساد و فِسق مى گذراند.

وقتى دعبل از بيعت مردم با آن فاسق مطّلع شد, به هجو او و كسانى كه با او بيعت كرده بودند, پرداخت:


  • … نَعَرَ ابْنُ شَـكْلَةَ بِـالْعِـرا§قِ وَأَهْـلِهِ اِنْ كا§نَ اِبْرا§هِيمُ مُضْطَلِعاً بِها§ وَلْتَصْلُحَنْ مِنْ بعد ذا§كَ لِزَلْزَلٍ أنّى يَكُونُ؟ ولَيْسَ ذاكَ بِكِائِنٍ يَرِثُ الْخِلا§فَةَ فا§سِقٌ عَنْ فا§سِقِ

  • فَهَفا§ اِلَيْـهِ كُـلُّ أَطْلَس ما§ئِقِ فَـلْتَـصْلُحَنْ مِنْ بَعْدِهِ لِمُخا§رِقِ وَلْتَصْلُحَنْ مِـنْ بَـعْدِهِ لِلْمِارِقِ يَرِثُ الْخِلا§فَةَ فا§سِقٌ عَنْ فا§سِقِ يَرِثُ الْخِلا§فَةَ فا§سِقٌ عَنْ فا§سِقِ

ابن شكله (ابراهيم بن مهدى) در ميان مردم عراق بانگ برآورد و هر احمقى به سويش شتافت! اگر ابراهيم بن مهدى از عهده خلافت برآيد, پس از او, خلافت نصيب دوستِ مطربش (مخارق) خواهد شد.

و بعد از مخارق, خلافت با (زلزل) و (مارق) مصالحه خواهد كرد! خدا نكند چنين باشد كه خلافت را فاسقى از فاسقى ديگر به ارث ببرد!