اعمال ود روغها، در واقع ) خود را هلاك مى كنند.
شركت نكردن منافقان در جنگ ، بهتر است (لَوْ خَرَجُوا فيكُمْ مازادُوكُمْ إِلاّ فَنالاً وَلا وَضَعُواخِلالَكُمْ يَبْغُونَكُمُ الْفِتْنَةَ) (توبه ، 47) اگر همراه شما (بسوى ميدان جهاد) خارج مى شدند، چيزى جز اضطراب و ترديد، بر شما نمى افزودند و بسرعت در بين شما به فتنه انگيزى (و ايجاد تفرقه و نفاق ) مى پرداختند.
?مـنـافـقـان يا دشمنان مرموز:منافقان كسانى بودند كه اسلام و معارف مترقى آن را مزاحم منافع شـخصى ونامشروع خود پنداشته ، بطور جدّى از آن مُنزجر بودند. آنها در واقع ، دشمنان قسم خورده اسلام و مسلمانان بودند كه اگر فرصتى پيدا مى كردند، تمام مسلمانان را به نابودى مى كشاندند پيداست كه افرادى با اين ويژگيها اگر قدم به جبهه جنگ مى گذاشتند، كارى جز ايجاد شك ، ترس و اضطراب در ميان سپاهيان اسلام ، انجام نمى دادند.
گويا آيه شريفه به مسلمانان تذكر مى دهد كه شما از اينكه منافقان در كنار شما در جبهه جنگ حاضر نشدند، احساس ناراحتى نكنيد و بدانيد نيامدن آنها به جبهه جنگ ، به نفع شماست .
جاسوسى منافقان در جنگ (وَفيكُمْ سَمّاعُونَ لَهُمْ وَاللّهُ عَليمٌ بِالظّالِمينَ) (توبه ، 47) در مـيـان شما افرادى (سست وضعيت ) هستند كه بسيارى از آنها (منافقان ) را پذيرا مى باشند و خداوند از ستمگران با خبر است .
سمّاع هم به معناى كسى است كه حالت پذيرش و شـنـوايـى او زيـاد اسـت ، يـعـنى ساده لوح و تاءثير پذيراست وهم به معناى جاسوس است .در صورت اول ، آيه مورد بحث به مؤ منان با درايت ، تيز هوش و دور انديش ، هشدار مى دهد كه در مـيـان شـمـا افـراد تـاءثـيـر پذير و ساده لوح هستند كه اگر مراقب آنها نباشيد، ممكن است تحت تاءثير شيطنتها و تبليغات سوء منافقان قرار گرفته به انحراف كشيده شوند و يا بر اثر سـاده لوحـى و بـه صـورت نـاخـودآگـاه مـورد سـؤ اسـتـفـاده مـنـافـقـان قـرار گـيـرنـد و مسائل محرمانه را در اختيار آنان قرار داده ، رواج دهنده شايعات آنها گردند.
يكى از روشهايى كه از دير باز مورد استفاده جوامع انـسـانـى قـرار گـرفـته ، روش جاسوسى بوده است . هر حكومت ، گروه يا فرد سعى دارد از وضعيت دشمن ، اطلاع پيداكند تا بتواند حساب شده و با برنامه ريزى دقيق او را از پا در آورد و يـاضـربـه لازم را بـر او وارد نمايد. درصورتى كه سمّاع به معناى دوم (جاسوس ) باشد، آيـه فـوق بـه مـسـلمانان هشدار مى دهد كه از خطر منافقان ، غفلت نكنند، زيرا آنها اگر چه به ظـاهـر، خـود را مـسـلمـانـان مـى دانـنـد، ولى در واقـع جـاسـوس كـافـران هـسـتـنـد كـه بـا كـسـب مسائل محرمانه و اطلاع از اسرار مسلمانان ، درصدد ريشه كن كردن اسلام و مسلمانان مى باشند.
شـكـسـت نـاپـذيـرى مـؤ مـنـان (52) عـدم قبولى انفاق ازمنافقان به خاطر كفر باطنى آنها، نماز