نقاط برجسته زندگينامه آنان بـود(84). مـنـاقـبـيـان نـيـز بـراى رواج بـازار خـود، از نقل داستان هاى تاريخى سود مى جستند ولى كار عمده آنان منقبت خوانى بود.
نخستين شعر عاشورايى مكتوب در زبان فارسى شـايـد ابـوالحـسـن مـجـدالدّيـن كـسائى مَرْوزى (متولّد 341 ه . ق) ، نخستين شاعر فارسى زبان شيعى باشد كه سوگسروده او در مراثى حضرت سيّد الشّهدا و اصحاب وفادار آن حـضـرت در پـيـشـيـنـه شعر مكتوب عاشورا به ثبت رسيده و از اين روى او را آغازگر اين حركت در شعر مكتوب آيينى در زبان فارسى مى دانند(85).
شـعـر مـاتـمى كسايى مروزى در سوگ حسين بن على (ع) از ساختار مناسب لفظى و غناى محتوايى برخوردار نيست و (در مقايسه آثارى از اين نوع ... خام و ناپخته و ابتدايى است .)(86) به ابياتى از مرثيه منظوم او توجّه كنيد:
پـس از كـسـايـى مـروزى (مـتـولّد 341 ه . ق)بايد از حكيم سنائى غزنوى شاعر عارف و پـرآوازه شـيـعـى سـده پنجم و ششم نام برد، كه به اين مهم همّت گماشته و ده ها بيت از (حـديـقـة الحـقـيقه و شريعة الطّريقه)خود را به سوگ سالار شهيدان (ع) اختصاص داده است :
شـيـخ فريدالدّين محمّد (عطّار) نيشابورى ، شاعر عارف پرآوازه سده ششم ، در جاىْ جاى آثـار مـنـظـوم خود به تكريم خاندان عصمت و طهارت كوشيده و در شعر آيينى به منزلت خاصّى دست يافته است . ابياتى از