وظـيـفـه انـسـان نـسـبـت بـه پـدر و مـادر بـا مرگشان پايان نمى پذيرد، زيرا مرگ ، نيستى ونـابـودى نـيـسـت كـه رسـالت انـسـان نـيـز پـايـان پـذيـرد، بـلكـه آنـان از مـنـزلى بـهمنزل ديگر قدم گذاشته و در جهان بزرخ به سر مى برند و نيكى هاى فرزندان به آنان مىرسـد. فـرزندان بايد برايشان توشه اى بفرستند و اگر تكليف واجبى از آنان ترك شده يابدهى به ديگران دارند، براى انجام و پرداخت آن اقدام كنند و آنان را از گرفتارى نجات دهند.بـراى پـدر و مـادر و بـه نيت آنان نماز بخوانند و روزه بگيرند و برايشان صدقات و خيراتبدهند، گرسنگان را از طرف آنان سير كنند و برهنگان را بپوشانند و به مشكلات خانواده هاىمحروم و گرفتار رسيدگى كرده ، به نيابت از آنان زيارت و حج كنند و ثواب كارهاى خود رابـه روح آنـان هـديـه نـمـايـنـد و گاهى به زيارت قبر آنان رفته و برايشان قرآن بخوانند.پيامبر گرامى اسلام (ص ) در اين باره فرمود:
(سَيِّدُ الاَْبْر ارِ يَوْمَ الْقِي مَةِ رَجُلٌ بَرَّ و الِدَيْهِ بَعْدَ مَوْتِهِم ا) (276)
در روز قيامت سرور نيكوكاران كسى است كه پس از مرگ پدر و مادر به آنها نيكى كرده باشد.
مـردى از رسـول خدا(ص ) پرسيد: آيا بعد از مرگ پدر و مادر نيز از نيكوكارى در حقشان چيزىمانده است ؟
فرمود، آرى ، درود فرستادن بر آنها، استغفار كردن در حقشان ، به پيمان هاى آنانوفـا نـمـودن ، دوسـتـانـشـان را اكـرام كـردن و بـه بـسـتـگـانـشـان رسـيـدگـى كـردن.(277)
از روايـات مـعـصـومـيـن : اسـتـفـاده مـى شـود كـه احـتـرام مـادر بـالاتـر از احـتـرام پـدر اسـت .نـقـل شـده اسـت كـه شـخـصـى از رسـول خـدا(ص ) پرسيد؛ به چه كسى نيكى كنم ؟ آن حضرتفـرمـود: بـه مـادرت . پـرسـيد: بعدش چه كسى ؟ فرمود: مادرت . پرسيد: بعد به چه كسى ؟فرمود: مادرت . پرسيد: بعد از آن چه كسى ، فرمود: پدرت .(278)
خـدمـت و نـيـكى نسبت به هر كس ، به خصوص به پدر و مادر آثار و فوايد ارزنده اى در دنيا وآخرت دارد، كه به برخى از آنها اشاره مى كنيم :
خدمت به پدر و مادر به عمر انسان مى افزايد. حضرت باقر(ع ) فرمود:
(وَالْبِرُّ يَزي دُ فِى الْعُمْرِ) (279)
نيكى ، سبب زيادى عمر مى شود.
پيامبر اسلام فرمود:
(م ا مـِنْ وَلَدٍ ب ارٍّ يـَنْظُرُ اِلى و الِدَيْهِ نَظَرَ رَحْمَةٍ اِلاّ ك انَ لَهُ بِكُلِّ نَظْرَةٍ حَجَّةٌ مَبْرُورَةٌ ق الُوا ي ارَسُولَ اللّ هِ وَ اِنْ نَظَرَ كُلَّ يَوْمٍ مِاَةَ مَرَّةٍ؟ ق الَ: نَعَمْ...) (280)
فـرزنـدى كـه بـه پـدر و مـادرش نـگـاه مـحـبـت آمـيـز كـنـد. بـراى هـر نـظـرى ثـواب يـك حـجمـقـبـول دارد. پـرسـيـدنـد: اى رسـول خـدا! اگر در يك روز صد بار هم نگاه كند باز چنين است ؟فرمود: آرى .
باز فرمود:
(... وَالنَّظَرُ اِلَى الْو الِدَيْنِ بِرَاءْفَةٍ وَ رَحْمَةٍ عِب ادَةٌ) (281)
نگاه پر مهر و محبت به پدر و مادر، عبادت است .
روزى خـواهـر رضـاعـى پـيـامـبـر(ص ) به حضور ايشان آمد. حضرت روانداز خود را زير پايشانـداخـت كـه بـنشيند، سپس با گشاده رويى به او نگريست و به او لبخند زد و با چهره باز وخـنـدان از او پـذيـرايـى كـرد تا از حضور آن حضرت مرخص شد. از اتفاق ، در همان روز برادررضـاعـى رسـول خـدا(ص ) بـه حـضـور ايـشـان آمـد، ولىرسـول خـدا(ص ) كـمـتـر از خـواهـرش بـه او مـهـربـانـى كـرد. شـخـصـى پـرسـيـد:
اىرسول خدا(ص )! علّت چه بود كه به خواهرت بيشتر مهربانى كردى ؟ فرمود: علّتش اين بودكه اين دختر به پدر و مادرش بيشتر محبت و نيكى مى كند.(282)
عـمـّار بـن حـيـّان مـى گـويـد: خـدمـت امـام صـادق (ع ) عـرض كـردم : پـسـرماسـمـاعيل به من محبت زيادى دارد. امام فرمود: او را دوست مى داشتم و اكنون دوستى ام نسبت به اوبيشتر شد.(283)