4 ـ مرگ آسان
امام صادق (ع ) فرمود:(مَنْ اَحَبَّ اَنْ يُخَفِّفَ اللّ هُ عَزَّوَجَلَّ عَنْهُ سَكَر اتِ الْمَوْتِ فَلْيَكُنْ لِقَرابَتِهِ وَصُولاً وَ بِو الِدَيْهِب ارّاً فـَاِذ ا ك انَ كـَذ لِكَ هـَوَّنَ اللّ هُ عـَلَيـْهِ
سـَكـَر اتِ الْمـَوْتِ وَ لَمْ يـُصـِبْهُ فى حَي اتِهِ فَقْراًاَبَداً) (284)
هر كس دوست دارد كه خداوند، سختى مرگ و سنگينى لحظات جان دادن را بر او آسان و سبك كند،نـسبت به
بستگانش صله رحم و نسبت به پدر و مادرش نيكى كند. هر گاه كسى چنين كند، خداوندمرگ را بر او آسان مى كند
و در زندگى به فقر و تهيدستى مبتلايش نمى سازد.
5 ـ نيكى فرزندان به انسان
كـسـانـى كـه مـايـلنـد، فـرزنـدانش به آنان وفادار باشند و در هنگام پيرى و مشكلات به آنهارسيدگىنمايند، بايد به پدر و مادر خود نيكى كنند.امام صادق (ع ) فرمود:(بِرُّوا ا ب ائَكُمْ يَبِرُّكُمْ اَبْن ائُكُمْ) (285)
به پدر و مادر خود نيكى كنيد، تا فرزندانتان به شما نيكى كنند.
زيبايى كلام
ارزش و اهميت كلام
از جمله نعمت هاى پرارج و گرانقدرى كه آفريدگار جهان به انسان عطا كرده و مايه اصلى آنرا بـا سـرشـتبـشـر درآمـيـخـتـه ، (قـدرت بـيـان ) اسـت . نـعـمـت سـخـن گـفـتـن ،عـامـل مهمّى در تكامل انسان ها
است . در پرتو اين نعمت ، علوم نظرى و تجارب عملى انسان ها بهيـكديگر منتقل مى شود. خداى حكيم ، بعد از
مساءله آفرينش انسان از نعمت بيان سخن گفته و مىفرمايد:(اَلرَّحْم نَُ عَلَّمَ الْقُرْآ نََ خَلَقَ الاِْنْس انََ عَلَّمَهُ الْبَي انَ) (286)
خداوند رحمان ، قرآن را تعليم داد، انسان را آفريد، و به او (بيان ) آموخت .انـسـان بـا قـدرت بيان و به وسيله كلام ، معلوماتى را كه در باطن اندوخته ، ظاهر مى سازد ونـهـفـتـه
هـاى درونـى خـود را آشـكـار مـى كـنـد و آنـچـه را كـه خـود ادراك كـرده ، بـه ديـگـرانمـنـتـقـل
مـى سازد. از اين رو، مى توان گفت : كلام به منزله پلى است كه مغزهاى جدا از هم را بهيـكديگر پيوند مى
زند و كالاى ارزشمند علم را از اين راه به مغزها مى رساند و ديگران را نيزعالم و آگاه مى كند. از امام
سجاد(ع ) پرسيدند: سخن و سكوت كداميك بر ديگرى برترى دارد؟حضرت در پاسخ فرمود:بـراى هـر يـك از ايـن دو آفـت هـايـى اسـت ، ولى اگـر از آفـت مـصـون و سـالم بـاشـنـد، كـلامافضل و
برتر است . زيرا خداوند هيچ يك از پيامبرانش را به سكوت مبعوث نكرده است ، بلكهآنها ماءموريت داشتند
با مردم سخن بگويند و با بيان خود آنان را به صلاح و رستگارى دعوتكـنـند و نيز هيچ كس با سكوت ،
مستحقّ بهشت و لايق ولايت الهى نمى شود و از عذاب دوزخ مصوننـمـى مـانـد. نـيـل بـه رحـمت الهى و
نجات از عذاب او در پرتو سخن گفتن است . من هرگز ماه رانـظـيـر آفـتـاب قـرار نمى دهم ... . شما فضل سكوت
را با كلام توصيف مى كنى ، در حالى كههرگز فضل كلام را با سكوت نمى توان توصيف كرد.(287)روشـن اسـت كـه ايـن نـعـمـت ارزشـمـنـد بـه هـمـان مـيـزان كـه در تـرقـّى وكـمـال آدمى مؤ ثر است
، در صورت عدم كنترل نيز، موجب سقوط و تباهى او مى شود از على (ع )پـرسـيدند، زيباترين مخلوقات خدا
كدام است ؟ فرمود: (كلام ). گفتند: (زشت ترين آنها كداماست ؟) باز هم فرمود: (كلام )، سپس فرمود:(بِالْكَلا مِ ابْيَضَّتِ الْوُجُوهُ وَ بِالْكَلا مِ اسْوَدَّتِ الْوُجُوهُ) (288)
چهره ها با سخن سفيد مى شوند و با سخن سياه مى گردند.كـنـايـه از ايـنـكـه عـدّه اى بـه خـاطـر كلام سنجيده و وزين خود، رو سفيد مى شوند و عدّه اى بهدليل
بيهوده گويى ، پرگويى ، غيبت ، دروغ و... روسياه و سرافكنده مى گردند.شـخـصى از رسول اكرم (ص ) درخواست نصيحت كرد. حضرت به او فرمود: (زبانت را حفظ كن.) دوبـاره عـرض كـرد:(اى رسـول خـدا به من توصيه اى بفرما) باز هم فرمود: (زبانت راحفظ كن .) بار سوّم درخواست خود را تكرار
كرد. آن حضرت بدو فرمود:(وَيْحَكْ! وَ هَلْ يُكِبُّ النّ اسَ عَلى مَن اخِرِهِمْ فِى النّ ارِ اِلاّ حَصائِدُ
اَلْسِنَتِهِمْ) (289)
واى بر تو! آيا در قيامت مردم را چيزى جز محصول زبانشان به رو در آتش مى افكند؟