6 ـ عزّت دنيا و آخرت
پيامبر(ص ) فرمود:(مَنْ عَف ا عَنْ مَظْلَمَةٍ اَبْدَلَهُ اللّ هُ بِه ا عِزّاً فِى الدُّنْي ا وَالاْ خِرَةِ) (87)هـر كـه از لغـزشـى درگـذرد، خـداوند به سبب اين گذشت ، عزّت دنيا و آخرت را به او عطا مىكنند.
7 ـ رهايى از عذاب دوزخ
حضرت على (ع ) عفو را موجب نجات از عذاب جهنّم دانسته است :(اَلْعَفْوُ مَعَ الْقُدْرَةِ جُنَّةٌ مِنْ عَذ ابِ اللّ هِ سُبْح انَهُ) (88)گذشت هنگام توانايى ، سپرى در برابر عذاب خداوند است .
8 ـ پاداش بسيار
امام على (ع ) پاداش انسان به گذشت را غير قابل سنجش مى داند و مى فرمايد:(شَيْئَانِ لا يُوزَنُ ثَو ابُهُم ا؛ اَلْعَفْوُ وَالْعَدْلُ) (89)پاداش دو چيز را نمى توان سنجيد؛ گذشت و عدالت .
رعايت حقوق ديگران
مؤ من ، تنها در برابر خدا مسؤ ول است و همه كارهايش با وزنه اخلاص سنجيده مى شود و بس وهـرگـزنـبـايـد كمترين كارى را براى غير خدا انجام دهد. در مرحله اجراى فرمان خدا و مرزبندىقـانون و
جداسازى راه از بيراهه و پرهيز از ظلم و بيهوده كارى ، رعايت حقوقى كه خدا و خرد ـكـه خـود مـعـيـارى
الهى است ـ تعيين مى كنند الزامى است . اين حقوق به سه دسته : حقّ الله ، حقّالنـفـس و حـق الناس تقسيم
مى شود و با توجه به اينكه عنوان درس به قسم سوّم اشاره دارد،بحث را پيرامون حق الناس پى مى گيريم :
اهميّت اداى حقوق مردم
هـيـچ خـردمندى در لزوم رعايت حقوق ديگران ، ترديد نمى كند و بى شك ، پرداخت حقوق مردم درهمه زمينهها و به شكل عام و فراگير، از اصول شريعت اسلامى است و در سخنان رهبران اسلامبا تعابير نغز و بلندى
مورد تاءكيد قرار گرفته است ، از آن جمله :
1 ـ ركن دين است
پرداخت حقوق مردم ، با تديّن ، رابطه اى مستقيم دارد، مؤ من حتماً بايد حقوق مردم را مراعات كند،درغـيـر ايـن صورت يا ايمانش دروغين است و يا در حدّ پايينى قرار دارد؛ امام صادق (ع ) در اينباره مى
فرمايد:(اَلُْمحَمَّدِيَّةُ السَّمْحَةُ اِق امُ الصَّلا ةِ وَ اي ت اءُ الزَّك اةِ وَ صِي امُ شَهْرِ
رَمَض انَ وَ حَجُّ الْبَيْتِ وَالطّاعَةُ لِلاِْمامِ وَ اَد اءُ حُقُوقِ الْمُؤْمِنِ...) (90)
ديـن مـحـمـّدىِ آسـان ، عـبارت است از: بر پا داشتن نماز، دادن زكات ، روزه ماه رمضان ، حجّ
خانهخدا، اطاعت از امام و اداى حقوق مؤ من .
2 ـ زمينه حقّ اللّه
عظمت و اهميت مراعات حقوق مردم زمينه ساز اداى حقّالله است و در سخن امير مؤ منان (ع )، آمده است :(جـَعـَلَ اللّ هُ سـُبـْح انَهُ حُقُوقَ عِب ادِهِ مُقَدَّمَةً لِحُقُوقِهِ؛ فَمَنْ ق امَبِحُقُوقِ عِب ادِاللّ هِ ك انَ ذ لِكَمُؤَدِّياً اِلَى الْقِي امِ بِحُقُوقِ اللّ هِ) (91)
خداوند سبحان ، حقوق بندگانش را مقدمه حقوق خويش ، قرار داده است ؛ هر كس به [رعايت ] حقوقبندگان خدا
قيام كند، چنين كارى به رعايت حقوق الهى منجر مى گردد.
3 ـ برترين عبادت است
پيشواى ششم مى فرمايد:(م ا عُبِدَاللّ هُ بِشَىْءٍ اَفْضَلَ مِنْ اَد اءِ حَقِّ الْمُؤْمِنِ) (92)خداوند، با چيزى برتر از اداى حق مؤ من ، پرستش نشده است .