لطفا منتظر باشید ...
4 ـ يكى از درجات توبه است
امـيـر مـؤ مـنـان (ع ) بـراى توبه واقعى شش درجه ترسيم مى كند كه دو درجه آن پرداخت حقوقمردم و حقوقخداست .(93)
5 ـ سبب ورود به بهشت است
اداى حـقـوق يكى از اسباب ورود مؤ من به بهشت برين است و هر چه حقوق مردم را بهتر ادا كند ازرفـعـتمـقـام و درجـات بـالاتـرى بـرخـوردار خـواهـد بـود.رسول اكرم (ص ) مى فرمايد:(... فَاَيُّهُمْ ك انَ اَشَدَّ لِلشّي عَةِ حُبّاً وَ لِحُقُوقِ اِخْو انِهِمُ الْمُؤْمِني نَ
اَشَدَّ قَض اءً ك انَتْ دَرَج اتُهُفِى الْجِن انِ اَعْلى ...) (94)
هـر يـك از مـؤ مـنـان ، كه بيشتر به شيعيان عشق بورزد و حقوق برادران مؤ منش را بهتر ادا كند،درجاتش
در بهشت ، بالاتر خواهد بود.
چگونگى اداى حقوق
بديهى است كه احقاق حق ديگران به موارد خاص يا افراد بخصوصى منحصر نمى شود، بلكه بـه طور عام وفراگير، هر صاحب حقّى را شامل مى شود؛ خُرد باشد يا كلان ، غريبه باشد ياآشنا، مسلمان باشد يا
نامسلمان ، زن باشد يا مرد... حتى در فرهنگ اسلام ، حيوانات نيز حقوقىدارنـد كـه رعـايـت آن بـر
مـسـلمـانـان لازم است . (95) واضح است كه هر گروهى ، بهتناسب ارتباطى كه با انسان دارد، از حقوق
شايسته خويش برخوردار مى شود كه ممكن است باحقوق گروه ديگر تفاوت داشته باشد به طور مثال : همسر و
والدين ، هر يك حقوقى بر گردنانـسـان دارنـد كـه بـرخى مشترك و برخى كاملاً متفاوت از يكديگر است ،
همچنين مؤ منان ، حقوقىبـر عـهده يكديگر دارند كه بيگانگان از دين از آن محرومند، رهبر، حقوقى بر
عهده ملّت دارد كهديـگـر مـسـؤ ولان از چـنان حقوقى بهره مند نيستند و... نتيجه اينكه تنوع و
گوناگونى حقوق ،سبب تعدّد راه هاى احقاق و اداى آن مى شود.
رهنمودهاى امام سجّاد7
شايد بتوان گفت ؛ ارزشمندترين گنجينه اى كه حقوق لازم و ضرورى را در خويش جمع كرده ،سـخـنـانگـهـربـار امـام گرانقدر، حضرت زين العابدين (ع ) است كه با نظمى دقيق و بيانىشـيـوا پنجاه حق ضرورى
را تشريح كرده و شيفتگان حقيقت را از آبشخور عصمت ، سيراب ساختهاسـت و بـر پـيـروان واقـعـى مـكـتـب
وحـى ضـرورى اسـت كـه ايـن رهـنمودهاى حياتى را با جان ودل پذيرا شوند و در عمل به كار بندند.(96)
