اخلاق و تربیت های اسلامی

مرکز تحقیقات اسلامی سپاه

نسخه متنی -صفحه : 96/ 9
نمايش فراداده

ويژگى هاى برادر خوب

صرف نظر از برادرى عمومى مسلمانان ، هر فردى به تناسب روحيات و احساساتى كه دارد بافـرد يـا افـراد مـنـتـخب خويش انس مى گيرد و رابطه قوى ترى با آنان ايجاد مى كند چنان كهرسـول اكـرم (ص ) پـس از هـجـرت ، مـسـلمانان را دو تا دو تا براساس روحيات مشترك ، برادريـكـديگر قرار داد و خود نيز حضرت على (ع ) را به برادرى برگزيد، همچنين ميان ابوبكر وعمر، عثمان و عبدالرحمن بن عوف ، طلحه و زبير...

پيوند اخوّت برقرار كرد.(46)

در سـخـنان معصومين :، خصوصياتى براى برادران شايسته تبيين شده كه برخى از آنها را درزير مى خوانيد:

ظاهر و باطنش يكى باشد؛ بدى و خوبى تو را از آن خود بداند؛ مال و مقام ، تغييرش ندهد؛ از هيچ خيرى كوتاهى نكند؛ در سختى ها تنهايت نگذارد؛ اگر چند بار عصبانى شد، سخن زشت نگويد.

همچنين ، با وفا، با تدبير، با حيا، خوش خلق و آزاده باشد.(47)

بديهى است كه داشتن صفات ياد شده ، براى همه افراد ضرورى است ، به اين معنا كه هر كسمـى خـواهـد دوست و برادرى را با چنين صفاتى انتخاب كند، نخست بايد خويشتن را بدانها متصفكند سپس در جست و جوى همتاى خويش برآيد و با او عقد اخوت بندد.

حقوق برادرى

بدون اغراق بايد گفت حقوق برادرى قابل شمارش نيست و در هيچ مرزى محدود نمى شود و مؤ مننـسبت به برادر مؤ منش نبايد هيچ گونه نيكى را دريغ دارد و تا آنجا كه مقدور است بايد نسبتبـه او خـيـرخواه ، غمخوار، يار و مددكار باشد، هرگونه سختى و پريشانى را از او دور سازدو... .

بعضى از آن حقوق كه در روايات اسلامى به آنها اشاره شده ، عبارتند از:

1 ـ كـمـتـريـن حـق اين است كه آنچه را براى خود دوست دارى براى او هم دوست بدارى و آنچه رابراى خود نمى پسندى ، براى او هم خوش ندارى ؛

2 ـ از خشمگين ساختن او بپرهيزى و در پى خشنودى او باشى و فرمانش را اطاعت كنى ؛

3 ـ با جان ، مال ، زبان و دست و پاى خويش او را مدد رسانى ؛

4 ـ چشم ، راهنما و آيينه او باشى ؛

5 ـ غـذاى سـيـر نـخـورى و او گـرسنه باشد، سيراب نگردى و او تشنه باشد، لباس (نيكو)نپوشى و او بى لباس باشد؛

6 ـ اگـر خدمتكارى دارى و او ندارد، خادمت را بفرستى تا لباس او را بشويد، برايش غذا بپزدو مكان استراحتش را جارو بزند.(48)

7 ـ سوگندش را تصديق كنى ، خواسته اش را اجابت كنى ، هنگام بيمارى به عيادتش ‍ بروى ،(اگر مُرد) جنازه اش را تشييع كنى ، اگر احساس كردى ، نيازى دارد، در برآوردنش ‍ پيشدستىنمايى و اجازه ندهى از تو درخواست نمايد.(49)

8 ـ چيزى را كه براى دنيا و آخرت او سودمند است ، از او پنهان ندارى ؛

9 ـ نسبت به او كينه و دشمنى نورزى ، گر چه به تو بدى كند؛

10 ـ هر گاه تو را دعوت كرد، بپذيرى ؛

11 ـ او را ميان دشمنانش ، تنها نگذارى .(50)