لطفا منتظر باشید ...
آشنايي با كتاب مزار كبير
مزار محمد بن مشهدي، كتابي است كه در مورد زيارت هاي وارد شده براي پيامبر گرامي اسلام صلي الله عليه و آله و خاندان نوراني آن حضرت نوشته شده است.مرحوم مجلسي در بحارالانوار، از اين كتاب با عنوان «مزار كبير» ياد كرده است.[5] و بنابر آن چه علامه طهراني در الذريعه بيان كرده است[6] و هم چنين از خاتمه ي مستدرك الوسايل ظاهر مي شود، اين كتاب، يكي از مدارك مرحوم نوري براي «مستدرك الوسايل » بوده است.[7] از عبارتي كه در مقدمه ي مزار كبير آمده است، چنين آشكار مي گردد كه مرحوم مشهدي فقط رواياتي را كه به سند قابل اعتماد و از راويان موثق به دست آورده، نقل كرده است.[8]در پايان بايد افزود مرحوم سيد بن طاووس علاوه بر اعتماد به اين كتاب و نقل فراوان از آن، زبان به مدحش نيز گشوده است. [9]آشنايي با محمد بن مشهدي
ازكلمات مرحوم آيت الله خويي در معجم الرجال به نقل از شيخ حر عاملي چنين ظاهر مي شود كه مراد از محمد بن مشهدي، محمد بن علي بن جعفر است.[10] ولي مرحوم حاجي نوري در خاتمه ي مستدرك الوسايل در اين باره مي فرمايد: «مراد از محمد بن مشهدي، محمد بن جعفر بن علي بن جعفر المشهدي است كه از وي با عنوان «حائري » نيز ياد شده است. ايشان يكي از كساني است كه از ابي الفضل شاذان بن جبرييل قمي روايت نقل مي كند. او هم چنين با دو واسطه از مرحوم محمد بن نعمان - شيخ مفيد - به نقل روايت مي پردازد». [11]ولي به هر حال مقصود از محمد بن مشهدي، هر كدام از اين دو كه باشد («محمد بن علي بن جعفر - يا - محمد بن جعفر بن علي بن جعفر المشهدي ») ، شخص قابل اعتماد، مورد وثوق و جليل القدري است كه توصيف و مدح وي در كتب رجال آمده است.آشنايي با محمد بن علي بن ابي قره
درباره ي آشنايي با «محمد بن علي ابي قره » بايد گفت كه ايشان از جمله راويان صاحب كتاب و مورد اعتماد است. رجال نجاشي درباره ي وي چنين مي گويد: «محمد بن علي بن يعقوب، اسحاق بن ابي قره، ابوالفرج القنائي الكاتب كان ثقه و سمع كثيرا و كتب كثيرا و كان يوردق لاصحابنا و معنا في المجالس، له كتب منها: كتاب عمل يوم الجمعه، كتاب عمل الشهور، كتاب معجم رجال ابي المفضل، كتاب التهجد؛ اخبرني و اجازني جميع كتبه » ؛ [12] (محمد بن علي بن يعقوب اسحاق بن ابي قره ابوالفرج القنائي، كه ملقب به «كاتب » است، شخص ثقه و مورد اعتمادي مي باشد كه شنيده ها و نوشته هاي زيادي از او به جاي مانده است.وي شخصي بود كه كتاب ها را ورق به ورق براي اصحاب اماميه مي خواند و همواره در مجالس، با ما بود.كتاب هاي او عبارتند از: عمل يوم الجمعه، عمل الشهور، معجم رجال ابي المفضل و التهجد.)مرحوم نجاشي در پايان مي فرمايد: «محمد بن ابي قره براي من روايت نقل كرده و اجازه ي نقل كتاب هايش را به من داده است ». همان طور كه روشن است، از عبارت: «كان يوردق لاصحابنا و معنا في المجالس » چنين استفاده مي شود كه مرحوم نجاشي در زمان «ابن ابي قره » مي زيسته است.و از عبارت ديگر كه مي فرمايد: «اخبر ني و اجازني جميع كتبه »، آشكار مي گردد كه مرحوم نجاشي، اجازه ي نقل كتاب هاي «ابن ابي قره » را نيز داشته است.بنابراين، مي توان چنين گفت كه هر چند اين دو بزرگوار هم عصر يكديگر بوده اند، ولي به اعتبار اين كه مرحوم نجاشي، اجازه ي نقل كتاب هاي «ابن ابي قره » را از وي داشته است، «ابن ابي قره » از مشايخ اجازه ي مرحوم نجاشي محسوب مي گردد.آشنايي با محمد بن الحسين بن سفيان البزوفري
بنابر آن چه مرحوم آيت الله خويي در معجم الرجال آورده است،[13] از اين شخص با دو عنوان ياد شده است:1) محمد بن الحسين بن سفيان البزوفري، ابوجعفر
2) محمد بن الحسين البزوفري، ابو جعفر.وي از شاگردان احمد بن ادريس بوده و از او روايت نقل كرده است. از آن جا كه مرحوم محمد بن نعمان (شيخ مفيد) ، از محمد بن حسين بن سفيان بزوفري، روايت نقل كرده، مي توان گفت كه ايشان از مشايخ مرحوم مفيد نيز بوده است.
[1] . مصباح الزائر، سيد بن طاووس، ص 446.[2] . بحارالانوار، مجلسي، ج 99، صص 104- 110.[3] . مصباح الزائر، ص 453.[4] . اقبال الاعمال، سيد بن طاووس، ج 1، ص 504.[5] . بحارالانوار، ج 99، ص 110.[6] . الذريعه، شيخ آقا بزرگ تهراني، ج 20، ص 324.[7] . مستدرك الوسايل، نوري، ج 3، صص 368- 369؛ الذريعه، ج 20، ص 324.[8] . در مقدمهي كتاب مزار كبير بعد از خطبه چنين آمده: «فاني قد جمعت في كتابي هذا من فنون الزيارات - المشاهد و ما ورد في الترغيب في المساجد المباركات و الادعيه المختارات... مما اتصلتبه من ثقات الرواه الي السادات». به نقل از: مستدرك الوسايل، ج 3، ص 368؛ الذريعه، ج 20، ص 324.[9] . مستدرك الوسايل، ج 3، ص 368.[10] . معجم الرجال، آيت الله خويي، ذيل محمد بن مشهدي، ج 17، ص 259.[11] . مستدرك الوسايل، ج 3 ص 368؛ الذريعه، ج 20، ص 324.[12] . رجال نجاشي، ص 283.[13] . معجم الرجال، ج 16، ش 10566، ص 9.
