2.2. تاليف قرآن در حضور پيامبر(ص) - بررسی جدیدترین نظریه در باره ترتیب آیات قرآن نسخه متنی

اینجــــا یک کتابخانه دیجیتالی است

با بیش از 100000 منبع الکترونیکی رایگان به زبان فارسی ، عربی و انگلیسی

بررسی جدیدترین نظریه در باره ترتیب آیات قرآن - نسخه متنی

جعفر نکونام

| نمايش فراداده ، افزودن یک نقد و بررسی
افزودن به کتابخانه شخصی
ارسال به دوستان
جستجو در متن کتاب
بیشتر
تنظیمات قلم

فونت

اندازه قلم

+ - پیش فرض

حالت نمایش

روز نیمروز شب
جستجو در لغت نامه
بیشتر
لیست موضوعات
توضیحات
افزودن یادداشت جدید

بنابراين چنانچه در مواردى ثابت‏شود، جاى پاره‏اى از آيات برخلاف ترتيب نزول است، نمى‏توان آنها رابه رسول‏خدا(ص) نسبت داد.

2.2. تاليف قرآن در حضور پيامبر(ص)

بيهقى (384 - 458ق) با توجه به سخن زيدبن ثابت (ت 45ق) كه گفته است: «ما نزد رسول خدا(ص) قرآن را از روى پاره‏هاى پوست تاليف مى‏كرديم‏»، نتيجه گرفته است كه هرگاه آياتى به‏طور پراكنده نزول مى‏يافت، با اشاره پيامبر(ص) در سوره‏هايشان مرتب و گردآورى مى‏شد. (6)

روايت زيد بر نتيجه‏گيرى بيهقى دلالت ندارد; ولى دلالت آن بر اينكه قرآن در حضور رسول خدا(ص) نوشته و مرتب مى‏شد، انكارناپذير است; اما هرگز نمى‏توان نتيجه گرفت كه زيد آيات سوره‏ها را به همان ترتيبى كه در حضور آن حضرت مرتب مى‏كرده است، در مصحف عثمانى نيز مرتب ساخته باشد. چه‏بسا كه در اين مصحف جاى برخى از آيات سوره‏ها را تغيير داده باشد. سخن زيد به هنگام جمع مصحف كه گفت: «چگونه كارى كنم كه رسول خدا(ص) نكرد»، (7) احتمال مذكور را تقويت مى‏كند. بديهى است كه كراهت زيد از نفس كتابت و تاليف قرآن نبوده; چون خود - چنانكه در همين روايت مورد بحث آمده - در حضور رسول خدا(ص) بدان مى‏پرداخته است. احتمالا كراهت او با عنايت‏به رواياتى كه حاكى از تعلق توقيف آن حضرت به ترتيب نزول است، مربوط به جابجايى پاره‏اى از آيات سوره‏ها برخلاف توقيف آن بزرگوار بوده است.

2.3. امانت در تاليف مصحف عثمانى

قائلان به توقيف با استناد به رواياتى كه به دنبال مى‏آيد، ادعا مى‏كنند كه كاتبان مصحف عثمانى، قرآن را به همان ترتيبى كه از پيامبر(ص) شنيدند، مرتب ساختند.

- ابن زبير (1 -73ق) يكى از كاتبان مصحف عثمانى گويد:

«من به عثمان‏بن عفان گفتم:والذين يتوفون منكم و يذرون ازواجا... (8) را كه ناسخ آيه ديگر (9) است، چرا نوشتيد و وانهاديد؟ گفت: اى برادرزاده! من هيچ آيه‏اى را از جايش تغيير نمى‏دهم‏». (10)

- ابن وهب (125 -197ق) گويد:

/ 14