«هرگز نيازمند را دست خالى برنگردانيد» - چهل حدیث از امام حسن مجتبی (ع) نسخه متنی

«هرگز نيازمند را دست خالى برنگردانيد»

34 ـ قيل له: لأىِّ شَىء لا نَراكَ تَرُدُّ سائِلا وَإنْ كُنْتَ عَلى ناقَة؟ فقال ـ عليه السلام ـ :

«إنّى للهِ سائِلٌ، وَفيهِ راغِبٌ، وَأَنا أَسْتَحْيى أنْ أَكُونَ سائِلا وَأَرُدُّ سائِلا، وَإِنَّ اللهَ عَوَّدَنى عادَةً أَنْ يَفيضَ نِعَمه عَلَيَّ وَعَوَّدْتُهُ أَنْ أَفيضَ نِعَمَهُ عَلَى النّاسِ فَأَخْشى إنْ قَطَعْتُ العادَةِ أَنْ يَمْنَعَنى العادَةَ.» وَأَنْشَدَ يَقُولُ:

إذا ما أَتانى سائِلٌ قُلْتُ مَرْحَباً بِمَنْ فَضْلُهُ فَرْضٌ عَلَىَّ مُعَجَّلٌ

وَمِنْ فَضْلِهِ فَضْلٌ عَلى كُلِّ فاضِل وَأَفْضَلَ أَيّامِ الفَتى حينَ يُسْأَلُ

گروهى در محضر امام مجتبى ـ ع ـ بودند، از حضرت سؤال كردند:

«چگونه است كه شما هرگز سائل و نيازمندى را نااميد برنمى گردانيد، گرچه سوار بر اشتر، در حالت رفتن باشيد؟!

«فرمود: من هم به درگاه خداوند محتاج و سائلم و مى خواهم كه خداوند مرا محروم نگرداند و شرم دارم كه با چنين اميدوارى سائلان را نااميد كنم، خدايى كه نعمت هايش را بر من ارزانى مى دارد، مى خواهد من هم به مردم كمك كنم و مى ترسم كه اگر بخشش خود را از مردم دريغ دارم، خداوند هم به من عنايتش را دريغ دارد و منع نمايد، آنگاه اين شعر را خواند:

(هرگاه سائلى به نزد من آيد به او خوش آمد و آفرين مى گويم، زيرا بخشش نمودن به او بر من واجب است.)

(و هر بخشنده اى كه به سائل بخشش نمايد به فضيلت رسد، و نيكوترين روزهاى جوانمردان روزى است كه از آنها درخواست كمك شود.»