به يقين كتاب فضائل المدينه، تأليف ابي سعيد الجندي اليمني المكي متوفي به سال 308 هجري قمري، يكي از با ارزش ترين و قديمي ترين آثار باقيمانده در ارتباط با مدينه منوره است و مي توان گفت از لحاظ سابقه و قدمت، چهارمين كتابي است كه از ابتداي اسلام تاكنون درمورد مدينه، شهرپيامبر ـ ص ـ به نگارش درآمده است. و پس از تاريخ المدينه ابن شبه، متوفي سال 262 از اهميت به سزائي برخوردار است. در استناد اين كتاب به جَنَدي هيچگونه شكي نمي توان روا داشت. رساله خطي آن توسط عمر بن محمد بن ابي يعقوب بن محمد بن العباس قزويني از شاگردان حافظ بن عساكر مورخ و محدث بزرگ دمشق و صاحب تاريخ مدينه دمشق ـ نگاشته شده است. كساني كه اين روايات را خود شنيده اند، با ذكر تاريخ در هامش نسخه آن را تأييد نموده اند. نسخه خطي اين رساله كه در تصحيح به عنوان نسخه اصلي مورد استفاده قرار گرفته، داراي تاريخ كتابت 548 بوده و نام كاتب كه يكي از شاگردان ابن عساكر است در پايان آن ديده مي شود. نسخ كهن اين رساله قطعاً متعلق به نيمه اولِ قرن ششم هجري است; از اين رو تاريخ كتابت اين رساله قابل اعتماد است. شايان ذكر است اكثر رواياتي كه مؤلف فراهم كرده است ـ جز چند حديث ـ بطور غير مستقيم و غيرملموس به فضيلت اين شهر مقدس مربوط است. مجموعه اين رساله خطي، چهارده صفحه است كه با شماره 71 در كتابخانه ظاهريه دمشق نگهداري مي شود و توسط مطيع الحافظ و غزوه بدير استنساخ و تصحيح گرديده است. و در سال 1405 توسط انتشارات دارالفكر دمشق به عرصه چاپ سپرده شده است. راويان الجندي عمدتاً ابوحمد و ابومصعب و محمد بن يوسف هستند كه مؤلف همه جا لفظ «حدثنا»; يعني «به ما گفت» را به كار برده و اين مطلب بيانگر اين است كه خود شخصاً اين روايات را از راويان شنيده است. اين راويان به ترتيب عبارتند از: ابوقره ابن جريح و هشام بن عروه كه در حقيقت آخرين آنها «هشام بن عروه» از تابعين است و او اين روايات را از مالك بن انس، عبداللّه بن عمر، سعد بن ابي وقاص و ساير صحابه نقل كرده است كه اين امر بر اهميت اين احاديث مي افزايد. و ما براي اختصار صرفاً نام اولين و يا آخرين راوي حديث را ذكر كرده و در ترجمه نهايت امانتداري به عمل آمده است. تعداد زيادي از احاديث ثبت شده در اين رساله، با احاديث شيعه و منابع شيعي سازگار است و مترجم تلاش نموده تا براي تطبيق اين احاديث با روايات شيعه در ادامه پاورقي هاي مصحح به منابع يا روايات شيعه ارجاع دهد. در پايان قابل ذكر است كه بسياري از روايات الجندي را محققين بعدي تاريخ مدينه از جمله سمهودي و ابن نجار و ديگران مورد استفاده قرار داده اند. اميد است ترجمه اين رساله نفيس و با ارزش كه شايد چندان هم رسا و سليس نباشد، مورد استفاده علاقمندان به شهر پيامبر ـ ص ـ مدينة النّبي قرار گيرد. والسلام ـ مترجم ـ ذي الحجه 1413
لطفا منتظر باشید ...
