در شبه جزيره عربي، باران هاي شديد مي بارد، هر چند اين باران ها زياد نيست. ريزش باران ها بر اثر ابرهايي است كه از شرق درياي سفيد (متوسط) به سوي دجله و فرات در حركتند و پاره اي از اين ابرها به سمت جنوب و محاذي بحر احمر حركت مي كنند، شبه جزيره را پوشش مي دهند و در فصل زمستان در شهر مكّه بر اثر آن ابرها باران مي بارد و با حركت در جهت جنوب، كشور يمن را نيز در برمي گيرد. بر اثر اين باران ها كه معمولا يك يا دو ساعت ادامه دارد، سيل هايي به راه مي افتد و با توجّه به موقعيت شهر مكّه و خانه كعبه كه در منطقه اي هموار و گود و ميان كوه ها قرار گرفته است، به سمت مسجدالحرام مي آيد و لذا تاريخ مكّه سيل هاي عظيمي5 را به ثبت رسانده كه گاهي مسجد و كعبه را احاطه كرده و گاه آب تا درِ خانه كعبه و بالاتر از آن رسيده است و خسارت ها و ويراني هايي به بار آورده است. در سال هاي اخير كانال هايي براي خروج آب از اطراف مسجدالحرام احداث كرده اند كه سيلاب و فاضلاب هاي اطراف حرم را به خارج شهر هدايت مي كند.بديهي است كه اين باران ها و سيل هاي ناشي از آن، در تأمين منابع زيرزميني آب زمزم تأثير فراوان دارد. ازرقي در تاريخ خود مي نويسد:«در سال هاي دويست و بيست و سه و بيست و چهار آب زمزم به حدّي كم شد كه چيزي نمانده بود به كلّي خشك شود، در اين حال نُه ذراع (5/4 متر) در عمق زمين حفاري كردند و اطراف آن را توسعه دادند و همزمان با اين حفاري در سال 225هجري خداوند باران ها و سيل هايي فرستاد كه بر اثر آن آب زمزم فزوني گرفت...»6ازرقي در جاي ديگر از كتاب خود، از مقاتل، از ضحاك بن مزاحم نقل كرده كه گفت:«... زماني مي آيد كه آب زمزم از نيل و فرات گواراتر مي شود.» ابومحمد خزاعي گويد: ما اين را در سال 281هـ . ديديم و اين هنگامي بود كه در مكّه باران زيادي آمد و سيل ها از حوالي مكّه به راه افتاد و در سال 279 و 280 آب زمزم آنقدر زياد شد و بالا آمد كه نزديكي دهانه چاه رسيد تا آنجا كه از سرچاه تا روي آب هفت ذراع (5/3متر) بيشتر فاصله نماند و مانند اين را هرگز نديده و از قول كسي نشنيده بوديم و آنقدر آب زمزم شيرين و گوارا شد كه بر همه آب هاي مكّه برتري داشت و من و بسياري از اهل مكّه از آن مي نوشيديم و احدي از پير مردان مكّه را نشنيديم كه نظير آن را در گذشته نقل كنند و در سال 83 به بعد بار ديگر غلظت آب به حال گذشته برگشت امّا آب به همان فراواني بود.»7يكي از كاوشگران معاصر درباره زمزم مي نويسد:«در سال 1388 هجري قمري باران هاي شديد در مكّه مكرّمه باريد و سيل به اطراف حرم مكّي (مسجدالحرام) سرازير شد و بالاتر آمد تا به در خانه كعبه رسيد، آن زمان براي خروج آب كانال وجود نداشت، كميته اي تشكيل شد كه من نيز عضو آن بودم. كار اين كميته آن بود كه به بررسي آب زمزم بپردازد، آن روز چاه زمزم داخل اتاقي بود، درِ اتاق را گشوديم، ديدم آب از دهانه زمزم فوران مي كند، افراد ساده لوح مي گفتند: چاه خود را شستشو مي دهد! در دست من دستمال كاغذي بود، آن را بر سطح آب افكندم كه آب آن را به بيرون پرت كرد. يك قطعه شلنگ به اندازه دو متر از زمين برداشتم و يك سر آن را در آب چاه نهادم كه از سر ديگر آن آب به بيرون مي پاشيد. از اينجا معلوم مي شود كه عامل فشاري در عمق چاه است كه هنگام بارش باران كه مانند يك چاه آرتيزين عمل مي كند و در همين حال از آب چاه مضمضه كردم و آن را شيرين يافتم و در بررسي ها معلوم شد از آب چاه هاي ديگر مكّه شيرين تر است. فوران آب براي مدّتي از زمزم ادامه داشت تا اينكه كم كم رو به كاهش نهاد و به حال طبيعي برگشت; يعني تا فاصله سه متر از دهانه چاه پايين رفت و اين دليل بر اين است كه منابع چاه زمزم با ساير آب هاي زير زميني تفاوت دارد; زيرا چنين چيزي به عنوان مثال براي چاه «داوديه» اتفاق نيفتاده است و اگر قرار بود آب چاه هاي منطقه بالا بيايد بايد در چاه داوديه و چاه هاي ديگر حرم نيز چنين اتفاقي مي افتاد، از اينجا مي توان نتيجه گرفت چاه زمزم داراي منبعي مستقل است.نكته ديگر آنكه با آزمايش آب زمزم در محرم سال 1400 هجري (قمري) پس از تحوّلاتي كه در حرم رخ داد، با تجزيه و تحليل منابع اصلي اين چاه، چنين به دست آمد كه هيچگونه آلودگي در آب وجود ندارد و نوع آن با ساير آب ها فرق دارد.»8همين نويسنده در جاي ديگر در مقدار آب دهي زمزم ياد آور مي شود:«بررسي هايي كه با وسايل موتوري براي كشيدن آب زمزم انجام شده، نشان مي دهد كه آب زمزم در هر ثانيه 11 تـا 5/18 ليتر آب مي رساند.»9
لطفا منتظر باشید ...
