وقتي محمد علي در ربيع الأ ول سال 1220 ه ، والي مصر شد، همچون گذشته، از درآمد اوقافِ ويژه جامه، اقدام به ارسال كاروان محمل و جامه و خزانه كرد و همه ساله هداياي تخصيص يافته بر حرمين شريفين; مكه مكرمه و مدينه منوره را ارسال مي نمود. در روز دوشنبه 14 ذي القعده سال 1220 ه ، جشن حركت كاروان محمل و جامه كعبه پايان گرفت و امير الحاج در آن سال ((مصطفي جاويش العنتبلي)) بود كه صراف خزانه نيز او را همراهي مي كرد. در روز جمعه 18 ذي القعده كاروان حج مصري، به همراه جامه و محمل، راهي ((سوئز)) شد تا از آنجا، از راه دريا به سوي ((جده)) حركت كنند. در سال 1221 ه ، جشن حركت جامه و محمل، در روز شنبه هشتم ذي القعده برگزار شد و ناظر جامه1 ((محمود آغا الجزيري)) بود. پيشاپيش كاروان، آغا و والي و حسابدار و گروه راهنمايان و نيز جمع بسياري از سربازان حركت مي كردند. به دنبال آن كاروان، كاروان ديگري به سرپرستي اميرالحاج مصري، ((مصطفي جاويش العنتبلي)) به سوي آن سرزمين مقدس به حركت درآمد. در آن سال، امير سعود رهبر سلفي ها به همراه لشكري عظيم حج گزارد و وي با امير كاروان مصري، مصطفي جاويش برخورد تندي كرد و نسبت به بدعت هايي نظير طبل ها و ني لبك ها، كه به همراه خود آورده بودند و آنها را مي نواختند، اعتراض و سرزنش نمود. ((جبرتي)) درباره سخناني كه ميان آن دو رد و بدل شد، چنين مي نويسد: ((... مسعود وهابي با لشكري فراوان به مكه رسيد و حج را در ميان مردم، بي آن كه به كسي آسيبي برساند و در امنيت كامل و ارزاني ارزاق به جا آورد، سپس ((مصطفي جاويش)) امير كاروان مصري را احضار كرد و بدو گفت: اين چوب دستي ها و طبل هايي كه به همراه كاروان شما است، چه معنايي دارد؟! منظور او از چوب دستي، محمل بود. اميرالحاج در جواب گفت: آنها طبق عادت، اشاره و علامت براي اجتماع مردم است. سعود گفت: پس از اين سال چنين چيزهايي را به حج نياور و اگر بياوري همه را آتش خواهم زد...))2 از آن سال بود كه ارسال جامه از سوي مصر متوقف شد تا اين كه دولت عثماني بار ديگر نفوذ خود را بر سرزمين هاي مقدس گسترانيد و مصر مجددا ارسال جامه را در موسم سال 1228 ه ، از سر گرفت.3 گفتني است، هنگامي كه مصر تهيه و ارسال جامه را از سرگرفت، هزينه آن را از محل درآمد وقف زمان سلطان سليمان قانوني صرف نكرد، بلكه از محل خزانه مصري پرداخت. اين بدان جهت بود كه در سال 1228 ه، محمد علي، والي مصر به تمامي اوقاف مصر دست گذاشت، به طوري كه حتي اوقاف جامه شريف كعبه و اوقاف حرمين شريفين نيز مستثني نشد. او تمامي اوقاف مصر را به خزانه مصر وارد كرد. از آن پس اداره ويژه اي به نام ((اوقاف حرمين شريفين)) به وجود آمد كه تمامي موارد وقف اين سرزمين، زير نظر آن قرار گرفت و پس از آن بود كه تمامي هزينه هاي جامه كعبه مشرفه و موارد تخصيص يافته به حرمين شريفين; شامل خزانه و حبوبات و خوار و بارهاي گوناگون، همگي از محل خزانه مصري تأمين مي گرديد. بي شك اين گونه تصرفات از سوي محمد علي، تجاوز و تعدي به اين وقف عظيم به شمار مي آمد كه در نتيجه، جامه كعبه و موارد ارسالي به حرمين شريفين، وابسته به شرايط سياسي دولت گرديد و هرگاه شرايط سياسي ميان حكومت مصر و دستگاه حاكمه حجاز دستخوش تغييرات مي شد و به سردي مي گراييد، تأ ثير به سزايي در ارسال جامه از مصر و يا توقف آن مي گذاشت، تا آنجا كه در مواردي دستگاه حاكمه حجاز از پياده شدن جامه كعبه در سرزمين هاي مقدس جلوگيري كرد. در اين باره سخن خواهيم گفت. در هر صورت، مصر جامه كعبه را به همراه محمل، در هر سال به سوي اين ديار مي فرستاد و اين نشان مي دهد كه آنان نسبت به انجام وظيفه ديني خود در مورد بيت الله الحرام جدي بوده اند. در روز هشتم رمضان سال 1332ه ، آتش جنگ جهاني اول شعله ور گرديد و مصر به عادت هميشگيِ خود، در آن سال نيز جامه كعبه مشرفه را ارسال كرد. هنگامي كه دولت عثماني به همياري آلمان و متحدين بر ضدّ انگليس و هم پيمانانش وارد جنگ شد، به تصوّر آن كه انگليس اعلام حمايت از مصر كرده است، مانع از ارسال جامه به كعبه شد و خود جامه كعبه را مهيّا ساخت و آن را به وسيله راه آهن حجاز به مدينه منوره فرستاد و اين در حالي بود كه حكومت مصر جامه كعبه را همانند گذشته در سال 1333 ه ، بدون محمل به اين ديار ارسال كرد، به اين صورت كه مأموران سلطنتي، محمل، جامه و خزانه را به مرز جده رساندند و در آنجا آنها را به نماينده امير مكه تحويل دادند و خود به مصر بازگشتند. به طراز (= كمربند) جامه ياد شده نام ((سلطان حسين كامل))، پادشاه مصر، اوّل صفر 1333 تا 22 ذي الحجه 1335 ه) در كنار نام سلطان عثماني ((محمد رشاد)) نقش بسته بود. امير مكه مكرمه ((شريف حسين بن علي)) با والي حجاز ((غالب پاشا)) اتفاق نمودند قطعه اي را كه نام سلطان مصر بر آن بود، از روي جامه بردارند و قطعه قديمي را كه تنها نام((سلطان محمد رشاد)) بر آن نوشته شده بود، جايگزين كنند، پس خاندان شيبي ها (پرده داران كعبه) اين كار را به انجام رسانيدند.4 اما جامه اي كه از سوي دولت عثماني ارسال گرديد، همچنان تا سال 1341 ه ، در مدينه منوره باقي ماند. مصر در هر سال براي كعبه مشرفه جامه اي ارسال مي كرد و در سال 1336 ه ، بر روي جامه فرستاده شد، نام سلطان ((فو اد اول)) كه در 22 ذي الحجه سال 1335 ه ، بر حكومت مصر دست يافته بود، ديده مي شد و اين بعد از قيام ((شريف حسين)) بود كه به عنوان انقلاب عربي بر ضّد حكومت تركيه، در رمضان سال 1334 هـ . راه انداخت. همچنين به فرمان سلطان فو اد اول پرده نويني را جايگزين پرده پيشين كه نام خديو ((عباس حلمي دوم)) بر آن بود، كردند. از آن پس تا سال 1341 ه ، جامه كعبه همچنان همه ساله به نام سلطان ((فو اد اول)) ارسال مي گرديد كه بر جامه ياد شده، جمله ((صاحب الجلال الملك فو اد الا ول)) نقش بسته بود.5
لطفا منتظر باشید ...
