يكي از زمينههاي شكوفايي اراده دقت در مسائل و مشكلات جسم انسان است. ناسازگاريهاي جسمي ضرري به اراده نميزنند اما چون اراده گاهي نمودش در بعد مادي است بايد مشكلات جسمي را بر طرف كرد؛ اگر جسم انسان سالم باشد، ميتوانيم از او توقع داشته باشيم كه در شكوفايي ابعاد روحي با ما همراه باشد. دقت در اعضاي بدن و شناخت لازم نسبت به كار آيي هر يك از اعضاء، انسان را در رسيدن به اهداف متعالي ياري ميدهد.
هر عضو بدن، داراي استعدادهاي ويژهاي است كه شناخت آن لازم است. و ضروري است كه با اندك مشاهده كاستي در هر يك از اعضاء، نسبت به رفع كمبود در آن عضو بكوشيم. اگر دست داراي نيروهاي نهفته است و ميتواند صاحب هنر در فنون خطاطي، نقاشي، طراحي، يا تايپ شود، اگر چشم، به جاي خواندن 200 كلمه قادر است تا 1500 كلمه در هر دقيقه بخواند، اگر انسان، زمينههاي نبوغ و استعداد در وجودش فراوان است و روي هر بعد كار كند، نتيجههاي شگفت و محيّر آن را خواهد ديد، هشداري است براي ما كه اين استعدادها را بشناسيم.
توجه به بهداشت اعضاي بدن لازم است؛ به كار بستن نكات بهداشتي براي عموم افراد ضروري است.
اگر چشم دچار ضعف يا نقص در بينايي شود با مشاهدة آثاري چون قرمزي، خارش، سوزش، احساس درد در چشم بايد با چشم پزشك مشور شود تا بينايي دچار اشكال نشود. اگر دندان دچار پوسيدگي شود، لازم است ترميم شده و جرم گيري شود. مسواك زدن و رعايت موازين بهداشتي امري لازم است.
به هر حال كاستي در هر يك از اعضاء (دست، پا، قلب، دستگاه گوارش، دستگاه تنفس، مغز و غيره) بايد جبران شوند. مخصوصاً اين كار براي آنها كه اهل مطالعه و كارهاي فكري هستند، امري لازم است. اگر انسان دچار بيماريهاي حاد و عفوني شود ضريب مطالعهاش پايين ميآيد. رشد مطالعه و برنامههاي فكري نيز از بين ميرود. اگر به اين كاستيها توجه نشود، در زماني كه انسان در اوج بلوغ و نبوغ فكري است، يك يك سيستمهاي بدن دچار نقص شده و كار آيي خود را از دست ميدهند و انسان را با مشكل مواجه ميسازند.
ممكن است بيماري، ساده مثلاً سرما خوردگي باشد، اما در اثر بيتوجهي، همين سرما خوردگي ساده منشأ بيماريهاي عفوني مثل: سينوزيت، برونشيت، آسم، آلرژي و يا بيماريهاي كليوي ميشود. لذا نبايد بيماريها را ساده گرفت.
مؤمن بايد در اصلاح جسم بكوشد، تا مشكلي براي شكوفايي زمينههاي استعداد خود نداشته باشد، اگر كسي مدعي مسلماني است بايد به دستورات شرع مقدس پيرامون مسائل مختلف توجه و دقت و عمل داشته باشد.
با نگاهي گذرا به متن فرهنگ اسلام در مييابيم كه اسلام از كوچكترين عضو انسان و عمل مادي او غافل نبوده است و براي همه چيز حساب مستقلي باز كرده است.
ناخن، مو، اصلاح، لباس، نظافت، تميزي، حمام، خوردن، خوابيدن، تخلّي، مسواك، راه رفتن، گفتن، خنديدن، شنيدن، ديدن، گوش، بيني و ساير اعضاء و اعمال انسان دستورات بهداشتي و اخلاقي خاصي دارند.[1]
هر كدام از اين اعمال بايد طبق شرايط انجام شوند و انجام اين اعمال طبق شرايط خاص ما را به اين نتيجه ميرساند كه: اگر به تمامي موازين شرع عمل بكنيم، هيچ گاه كاستي، بيماري و لغزش در اعمالمان به وجود نميآيد و در نتيجه در پيمودن ابعاد روح نيز دچار مشكل نميشويم. اين بعد جسم و روح، متمم و مكمل يكديگرند و ما نميتوانيم ابعاد جسمي و مادي را ناديده بگيريم و يا به ابعاد روحي بياعتنا باشيم.
[1] . رجوع شود به كتاب حلية المتقين.