صهبای حج

عبدالله جوادی آملی

نسخه متنی -صفحه : 478/ 177
نمايش فراداده

در نگاه چنين زائري، برجستگي كعبه تنها به لحاظ ارتفاع ديوارهاي آن نيست، بلكه همان طور كه وجود مبارك پيغمبرصلي الله عليه و آله و سلم مرفوع‏الذِكر است: (ورفعنا لك ذكرك)[1]، كعبه نيز برجستگي ذكري دارد؛ زيرا كعابت و برجستگي اختصاص به برجستگي روي پا و روي سنگ و گل ندارد، وگرنه گذشته از آن كه كعبه در گودترين نقطه مكه قرار گرفته، آنسان كه سيل آن را تهديد مي‏كند، اكنون كعبه در ميان ساختمانها و برجهاي بلند احاطه شده، به گونه‏اي كه تنها مناره‏هاي مسجدالحرام پيداست، و برجستگي آن مشهود نيست. بنابراين، برجستگي كعبه در رفعت الهي نام و ياد آن است كه مايه رفعت طائفان است.

دوم: پايه‏گذاري كعبه بر توحيد محض

بنيان‏گذاري و تعيين ابعاد و شكل كعبه به هدايت خدايي بود كه (أعطي كلّ شي‏ءٍ خلقه ثمّ هدي)[2]. خداوند در اين باره مي‏فرمايد: (وإذ بوأنا لإبراهيم مكان البيت أن لا تشرك بي شيئاً)[3]. اين آيه بدين معناست كه جايگاه كعبه و تعيين مكان و هندسه تأسيس آن بر مبناي توحيد صرف است كه هيچ شركي، اعم از شرك جلي، مانند وثنيت و بت‏پرستي و شرك خفي، مانند ريا، آن را آلوده نمي‏سازد؛ زيرا نكره‏اي(شيئاً) كه در پي نفي(لاتشرك) آمده، اين نفي را به همه مصاديق آن نكره، يعني شرك انتقال مي‏دهد.

[1] ـ سوره انشراح، آيه 4.

[2] ـ سوره طه، آيه 50.

[3] ـ سوره حج، آيه 26.