فصل ششم : مقام ابراهيم

يكي از نشانه‏ها و آيات روشن خداوند در مكه، مقام ابراهيم(عليه السلام) است؛ چنانكه امام صادق(عليه السلام) در پاسخ اين سؤال كه مراد از «بينات» در آيه شريفه «فيه ايات بيّنات»[1] چيست؟

فرمود: «مقام إبراهيم حيث قام علي الحجر فأثرت فيه قدماه والحجرالأسود ومنزل إسماعيل‏عليه‏السلام»[2].

اين سنگ، در آغاز به طور آزاد در كنار كعبه بر روي زمين قرار داشت. آنگاه آن را در «ملتزم» نصب كردند تا جابه‏جا نشود و اكنون نيز موضعِ «مقام» برجسته است و درون محفظه‏اي فلزي قرار دارد.

تغيير مكان مقام ابراهيم(عليه السلام)، در برخي احاديث مطرح شده است، چنانكه امام باقر(عليه السلام) فرمود: ابتدا مقام، نزديك ديوار كعبه بود. پيش از اسلام آن را به محل كنوني منتقل كردند. رسول اكرم‏صلي الله عليه و آله و سلم پس از فتح مكه آن را به موضع اصلي خود برگرداند، ليكن در عصر خلفا مجدداً مكان آن تغيير يافت: «كان موضع المقام الّذي وضعه إبراهيم(عليه‏السلام) عند جدار البيتِ فلم يزل هناك حتي حوّله... ».

[1] ـ سوره آل عمران، آيه 97.

[2] ـ كافي، ج 4، ص 223.