به تعبير لطيفتر، آن گونه كه استاد علامه طباطبايي(قدّسسرّه) فرمودهاند، گرچه برخي مفسران، (مقام إبراهيم ومن دخله كان امناً ولله عليالناسِ حجّ البيت من استطاع إليه سبيلاً) را بدل از (ايات بيّنات) دانستهاند، ليكن حتّي در صورت پذيرش اين سخن، تنها (مقام إبراهيم) بدل بوده و دو جمله ديگر مستقل بوده و در حقيقت استدلال بر بدل است، و نتيجه آن دو چنين است: «...وأمن الداخل وحجّ المستطيع للبيت»[1].
چنانچه (مقام إبراهيم) بيان (ايات بيّنات) باشد، چنانكه استاد علامهطباطبايي(قدّسسرّه) بدان قائلند[2]، نكته مستفاد از آن اين است: همانطور كه خود ابراهيم(سلاماللهعليه) به تنهايي يك امت بود: (إن إبراهيم كان أُمّة قانتاً لله حنيفاً)[3]، اثر پا و مقام او نيز در بحث اعجاز به تنهايي آيات بيّنات و «امت واحده» است.
شايد راز تعبير به جمع آن باشد كه: اوّلاً اينكه سنگ سخت، مانند خميرْ شكلپذير شد. ثانياً جاي مشخص آن به صورت خمير درآمد نه همه آن. ثالثاً تا عمق و گودي معيّني اثرپذير شد و بقيه به حالت سنگ باقي ماند. رابعاً از دستبرد همه طاغيان كه خواستند اين اثر را محو سازند محفوظ مانده است. خامساً ازدستبرد سارقان آثار هنري و باستاني كه در صدد ربودن اشياي نفيس و هر آنچه در كشورهاي اسلامي از قدمت و حرمت برخوردار است هستند محفوظ مانده است.
كساني كه (ايات بينات) را اشاره به نشانههاي متعدد دانستهاند، علاوه بر مقام ابراهيم و در امانبودن ساكنان و زائران حرم، اموري همچون:
[1] ـ الميزان، ج 3، ص 354 ـ 353. [3] ـ سوره نحل، آيه 120. [3] ـ سوره نحل، آيه 120