صهبای حج

عبدالله جوادی آملی

نسخه متنی -صفحه : 478/ 378
نمايش فراداده

1 ـ بر اساس آيه شريفه (وإذا سألك عبادي عنّي فإنّي قريبٌ أُجيب دعوة الدّّاع إذا دعان فليستجيبوا لي وليؤمنوا بي لعلَّهم يَرشدون)[1] آنچنان قرب الهي محقّق است كه در پاسخ سؤال از پيامبرصلي الله عليه و آله و سلم خداوند خود مستقيماً جواب سؤال را بر عهده گرفته، به پيامبرش نفرموده «تو در جواب سائل چنين بگو» بلكه خود سبقت جسته و مبادرت به پاسخ فرموده، نزديكي خود را به بندگان متذكر شده است.

استاد علاّمه طباطبايي(قدّس سرّه) در تفسير ارزشمند خود، الميزان، مي‏گويد:

اين آيه موضوع دعا را با شيواترين بيان و دقيق‏ترين اسلوب و زيباترين شكلي مطرح كرده است. در اين آيه:

اولاً

اساس سخن بر گويندگي ذات اقدس الهي، به صورت متكلّم وحده، گذارده شده است، نه غيبت و مانند آن، و اين امر خود نشان‏دهنده كمال عنايت به اين موضوع است.

ثانياً

به جاي اينكه مثلاً گفته شود: «إذا سألك النّاس»، عبارت (عبادي) را به‏كار برده كه اين خود از عنايت بيشتري حكايت دارد.

ثالثاً

واسطه در جواب حذف شده، و بدون واسطه، چنين آمده است: (إني قريب) و نفرموده: «فقل إني» يا «إنّه قريب».

رابعاً

اين جمله با حرف «إنَّ» مورد تأكيد قرار گرفته است.

خامساً

مسئله قرب خدا با صفت (قريب) وصف شده نه با فعلي كه بر قرب دلالت داشته باشد و در حقيقت بدين ترتيب بر ثبوت و دوام قُرب تأكيد شده است.

سادساً

اجابت با فعل مضارع (اُجيب) ذكر شده تا بر تجدّد و استمرار اجابت دلالت كند.

[1] ـ سوره بقره، آيه 186.