اين جامع ميان دو فقه، بنده محبوبي است كه رسول خداصلي الله عليه و آله و سلم دربارهء او از خداوند نقل كرد كه فرمود: بندهام با من اظهار دوستي نكرد با چيزي محبوبتر از فرايض، و او همواره با نافله با من اظهار دوستي ميكند تا او را دوست بدارم و چون دوستش داشتم، گوشش ميشوم كه بدان ميشنود و چشمش ميشوم كه بدان ميبيند و زبانش ميشوم كه بدان سخن ميگويد و دستش ميشوم كه بدان تلاش ميكند و پايش ميشوم كه بدان ميرود و چون مرا بخواند، پاسخش گويم و چون بخواهدم، بدو عطا خواهم كرد...: «ما تحبّب إليّ عبدي بشيء أحبّ إليّ مما افترضته عليه وإنه ليتحبّب إليّ بالنافلة حتي أُحبّه فإذا أحببته كنتُ سمعه الذي يسمع به وبصره الذي يبصر به ولسانه الذي ينطق به ويده التي يبطش بها ورجله التي يمشي بها، إذا دعاني أجبته وإذا سألني أعطيته... »[1]. اين «قُرب نوافل» در برابر «قرب فرايض» است كه دربارهء پيامبران(عليهمالسلام) كه خداوند به واسطه آنان به بندگانش مينگرد: «بهم ينظر الله إلي عباده»[2] وارد شده است.
سُرايندهاي كه اگر آهش نميبود اشكهايش او را در خود غرق ميساخت و اگر اشكهايش نميبود آههايش او را ميسوخت، به اين «قرب نوافل» چنين اشاره كرده است:
[1] ـ بحار، ج 67، ص 22. [2] ـ اسرار العبادات، ص 185.