صهبای حج

بنابر ظاهر اين روايت، جبرئيل بر اين دو پيامبر(عليهم السلام) نمايان شد و مناسك را به صورت عيني و خارجي به آنها نشان داد. اين البته امري تازه و ويژه اين دو پيغمبر نبود، بلكه آدم(عليه السلام) در اين عرصه بر اين دو پيامبر مقدّم بود و جبرئيل(عليه السلام) بر او نيز ظاهر شده بود، چنانكه بر افضل انبياء و خاتم آنان‏صلي الله عليه و آله و سلم نيز نمايان مي‏شد[1]. امام صادق(عليه السلام) در اين باره فرمود: خداوند جبرئيل را به سوي آدم فرستاد. جبرئيل به او گفت:...خداوند مرا به سوي تو فرستاد تا مناسكي را كه بدانها پاكيزه مي‏شوي به تو بياموزم. پس دست آدم را گرفت و او را به جايگاه كعبه برد. آنگاه ابري نازل شد و بر جايگاه كعبه سايه انداخت. آن ابر برابر بيت المعمور بود...: «إن الله بعث جبرئيل إلي آدم، فقال:... إن الله أرسلني إليك لأعلّمك المناسك التي تطهّر بها... »[2].

همچنين امام صادق(عليه السلام) مي‏فرمايد: با پدرم طواف مي‏كردم. چون به حَجَر رسيد با دستش آن را مسح كرد و بوسيد و چون به ركن يماني رسيد، آن را دربر گرفت. پرسيدم: فدايت شوم! حجرالأسود را به دست خويش مسح مي‏كني و ركن يماني را دربر مي‏گيري؟ پاسخم داد: رسول خداصلي الله عليه و آله و سلم فرمود: هرگاه نزد ركن يماني مي‏آمدم جبرئيل(عليه السلام) را مي‏ديدم كه در آمدن به سوي آن از من پيشي جسته و آن را دربر گرفته است: «ما أتيت الركن اليماني إلا وجدت جبرئيل قد سبقني إليه يلتزمه»[3].

[1] ـ وسائل الشيعه، ج 8، ص 171 ـ 160.

[2] ـ همان، ص 160.

[3] ـ همان، ج 9، ص 419.