ثانياً: اگر كسى عمداً ياجهلا ياسهواً سجده راترك كرد، نمازش چه حكمى دارد؟
و اگر ندانسته به ركوع رفت و سپس به سجده و دوباره به قيام برگشت تكليف چيست؟
* آية الله بهجت: در سجده هم با آنها تبعيّت كند، و در جميع فروض مسأله نماز را اعاده كند، والله العالم.
* آية الله تبريزى: در فرض استماع بايد ايماءاً سجده كرده و احوط اعاده آن بعد از نماز است و با ترك آن نمازش باطل نمى شود و اگر ركوع يا سجده زائده انجام داد بايد نمازى را كه خوانده اعاده كند والله العالم.
* آية الله خامنه اى: بايد تبعيّت كنند، بلى اگر خلاف تقيّه نباشد مى توانند تبعيّت نكنند و در هر صورت تبعيّت مضر نيست; و اگر خلاف تقيّه عمل نكرده باشد نمازش صحيح است، گرچه رعايت احتياط خوب است.
* آية الله سيستانى: تكليف اين است كه اگر امام سجده كرد او هم سجده كند و پس از اتمام احتياطاً اعاده كند و اگر امام سجده نكرد اوبا ايماء و اشاره سجده كند و نماز صحيح است و اگر عمداً يا جهلا يا سهواً سجده نكرد نماز صحيح است و اگر به ركوع رفت نماز بنابر احتياط واجب باطل است.
* آية الله صافى: اگر شركت در نماز عنوان تقيه داشته باشد و ترك موافقت با آنان در سجده مخالف تقيه باشد، در سجده با آنها موافقت كند و نماز او صحيح است و در غير مورد تقيه چون مجرّد سماع آيه موجب وجوب نيست ترك سجده بى اشكال وبلكه لازم است و انجام آن به سماع، هر چند به ايماء باشد موجب بطلان نماز است، بلى در صورت استماع وعدم تقيه، بايد به ايماء و اشاره سجده نمايد. و زياد شدن ركوع در صورت مذكوره موجب بطلان نماز است، والله العالم.
* آية الله صانعى: تكليف اولى عمل بر وفق تقيه است و اما با قطع نظر از آن، هر گاه نمازگزار آيه سجده را شنيد با اشاره با سر سجده مى نمايد و بعد از نماز سجده درست انجام مى دهد و اما ترك آن مضربه نماز نمى باشد وتنها تخلف از وظيفه است ولكن اضافه نمودن ركوع مبطل صلات است و ركوع جزو اركان نماز مى باشد و كم و زياد كردن آن، عمداً و سهواً موجب بطلان نماز است.
* آية الله فاضل: تكليف تبعيت است و نماز صحيح است.
اگر به هر جهت سجده را ترك كرده است به نماز لطمه اى نمى خورد، ولى اگر خلاف تقيه نيست، بعد از نماز احتياطاً سجده را انجام دهد.
اگر ندانسته به ركوع و سپس به سجده رفته و بعداً به قيام برگشته است نمازش باطل است و بايد اعاده كند.
* آية الله مكارم: تكليف آن است كه از آنها متابعت شود و احتياطاً نماز را بعداً اعاده نمايدودردوصورت ديگر هم احتياط اعاده است.
* آية الله نورى:
1 ـ نمازش را بخواند و دوباره اعاده كند
2 ـ در صورت ترك سجده عمداً يا جهلا يا سهواً اگر مشغول خواندن ذكر شود تا سكوت طولانى كه محو كننده صورت نماز است به عمل نيامده باشد نمازش صحيح است
3 ـ در صورت اخير نمازش باطل است.
س ـ كسى كه براى عمره مفرده ثبت نام كرده، در حالى كه بردن او به عمره قطعى بوده و براى رفتن نيز به ناچار مى بايست پولى به حساب بريزد ولى در سال بعد نوبت او شد، و به عمره مشرف خواهد شد، آيا سرِ سالِ خمس، به اين پول كه به حساب سازمان حج و زيارت واريز شده، خمس تعلّق مى گيرد يا نه؟
* آية الله بهجت: در فرض سؤال خمس واجب نيست.
* آية الله تبريزى: بايد آن را تخميس نمايد، والله العالم.
* آية الله خامنه اى: در فرض مزبور خمس ندارد.
* آية الله سيستانى: خمس دارد.
* آية الله صافى: پول مذكور خمس ندارد، والله العالم.
* آية الله صانعى: متعلق خمس نمى باشد و مؤونه شده.
* آية الله فاضل: در فرض مذكور خمس پول را بايد بدهد مگر اينكه ديگر نتواند پول را از سازمان حج پس بگيرد كه در اين صورت خمس ندارد.
* آية الله مكارم: خمس ندارد.
* آية الله نورى: خمس به آن تعلّق نمى گيرد.
س ـ مس كردن القاب ائمه اطهار، مثل «رضا»، «جواد» و «هادى» بدون وضو چه حكمى دارد؟
* آية الله بهجت: احوط اجتناب است.
* آية الله تبريزى: بنابر احتياط جايز نيست، والله العالم.
* آية الله خامنه اى: خلاف احتياط است.
* آية الله سيستانى: اشكال ندارد.
* آية الله صافى: حكم در حرمت مسّ اسامى طيّبه آن بزرگواران(عليهم السلام) بنابر احتياط واجب است و در القاب شريفه نيز احوط و اولى است، والله العالم.
* آية الله صانعى: مس آنها بدون وضو خلاف احتياط است هر چند حرام نمى باشد.
* آية الله فاضل: مس آنها بدون وضو مانعى ندارد.
* آية الله مكارم: هر گاه به عنوان اسامى ائمه(عليهم السلام) بوده باشد احتياط واجب آن است كه بدون طهارت مس نكنند واگربه نام اشخاص ديگر بوده باشد، اشكالى ندارد.
* آية الله نورى: اگر بى احترامى محسوب شود جايز نيست و مستحبّ است كه مسّ القاب ائمه اطهار(عليهم السلام) مطلقاً با وضو صورت بگيرد.
س ـ كودك مميزى را ولىّ او به سعى مى برد; مثلا در كالسكه سوار است و خواب است، آيا لازم است در ابتداى سعى او را براى نيّت بيدار كند، و چنانچه در آغاز بيدار باشد و در بين راه خواب برود چه حكمى دارد؟
* آية الله بهجت: سعى از عبادات است و سعى در حال خواب صحيح نيست بايداورابيدار كند.
* آية الله تبريزى: بنابر احتياط واجب اين است كه خواب نرود و آن مقدار را كه خواب رفته، به نيت «اتمام ما نقص من سعيه» اعاده كند و اگر قبل از نيت سعى، خواب رفته ـ بدون اشكال ـ سعى او باطل است، والله العالم.
* آية الله خامنه اى: بايد براى نيّت سعى، حدوثاً و بقاءاً بيدار باشد، بنابر اين در اثناء هم نبايد خواب باشد.
* آية الله سيستانى: سعى در حال خواب مُجزى نيست و بايد او را وقتى به سعى ببرد كه بيدار بماند و تا ممكن است او را به راه رفتن وادارد و سعى با كالسكه فقط در حال عدم تمكّن از راه رفتن مجزى است.
* آية الله صافى: سعى در حال خواب صحيح نيست، والله العالم.
* آية الله صانعى: مانند بزرگ سالان بايد بيدار باشد و خواب رفتن ولو در مقدارى از سعى مُضر به
صحت آن مى باشد.
* آية الله فاضل: چون سعى از عبادات است و صحت آن منوط به نيت و قصد قربت مستمر است لذا درفرض مذكور اگر قبل از شوط چهارم به خواب رفته است به احتياط واجب سعى را از اول اعاده كند و اگر بعد از شوط چهارم خواب رفته است پس از بيدار شدن و توجه و التفات بايد از جايى كه به خواب رفته سعى را ادامه دهد.
* آية الله مكارم: در صورتى كه در ابتداى سعى نيّت كرده باشد، اشكالى ندارد.
* آية الله نورى:
1 ـ لازم است كه او را براى انجام نيت بيدار كند
2 ـ و آن مقدارى را كه در حال خواب پيش رفته است پس از بيدار شدن اعاده كند.
س ـ در ايام عمره كه جمعيت كمترى در نماز جماعت مسجد الحرام شركت مى كنند امام مقابل در كعبه، يا كنار مقام ابراهيم به نماز مى ايستد، و چند صف دور كعبه تشكيل مى شود و بقيه جمعيت داخل شبستانها هستند و اتصال صفوف برقرار نيست آيا لازم است شيعيان به هنگام شركت در نماز جماعت مسجد الحرام، اتصال صفوف را مراعات كنند و يا به همان مقدارى كه آنان نماز را صحيح مى دانند كافى است، به علاوه بانوان را داخل حياط راه نمى دهند و اتصال آنها به ناچار قطع است، تكليف چيست؟
* آية الله بهجت: مراعات آنچه را خود آنها شرط مى دانند بنمايند و در هر صورت نماز را اعاده كنند، على الأحوط.
* آية الله تبريزى: اقتدا به آنها صورى است و بايد قرائت را خودش و لو آهسته بخواند و اگر آهسته هم نمى تواند بخواند حديث نفس كند، والله العالم.
*آية الله خامنه اى: همانطور كه آنهانماز راصحيح مى دانند كفايت مى كند، والله العالم.
* آية الله سيستانى: به همان نحو كه آنها نماز مى خوانند مى تواند نماز بخواند ولى بايد قرائتش را آهسته و اگر نمى شود مخفيانه بخواند.
* آية الله صافى: با فرض عدم وجود تقيّه، نماز خود را اعاده نمايد، والله العالم.
* آية الله صانعى: صحّت به نظر آنها در باب تقيه كه مورد سؤال از آن موارد است كفايت مى كند.
* آية الله فاضل: چنانچه هنگام اقامه جماعت اتفاقاً داخل شبستانها بودند همانجا اقتدا كنند و نماز
صحيح است هر چند اتصال برقرار نباشد. ولى اختياراً و با وسعت وقت آنجا نروند و نمانند. و در اين مسأله فرقى بين آقايان و بانوان نيست.
* آية الله مكارم: در مورد بانوان كه راه ديگرى ندارند، اشكالى ندارد. ولى در مورد آقايان چنانچه بتوانند اتصال صفوف را رعايت كنند، لازم است.
* آية الله نورى: لازم است اتّصال صفوف را مراعات كنند.
س ـ شخصى از روى جهل به مسأله در فرودگاه جدّه براى عمره مفرده محرم مى شود وپس از انجام طواف و نماز و سعى متوجه مى شود كه مى بايست به يكى از مواقيت برود، تكليف او در اين صورت چيست؟
* آية الله تبريزى: احتياطاً به يكى از مواقيت ولو به جحفه برود و براى عمره مفرده احرام ببندد و اعمال عمره مفرده را انجام دهد، والله العالم.
* آية الله خامنه اى: فعلا تكليفى ندارد، بلى اگر از طرف كسى نايب بوده و يا به سبب نذر عمره واجب شده باشد كفايت نمى كند.
* آية الله سيستانى: عمره او باطل است و اگر نمى تواند به ميقات برود مى تواند از أدنى الحِلّ; مانند مسجد تنعيم، دوباره مُحرم شود و اعمال را انجام دهد.
* آية الله صافى: در فرض سؤال، احتياطاً بقيّه اعمال عمره را اتمام كند و چنانچه عمره مفرده به نذر و غيره واجب بوده اكتفا به آن نكند و از ادنى الحلّ محرم شود و عمره واجبه خود را انجام دهد، والله العالم.
* آية الله صانعى: چون احرام از ميقات نبوده محرم نشده، ليكن اگر بعد از تقصير و تماميت عمره مفرده متوجه شده، عمره اش محكوم به صحت است و اگر قبل از آن باشد براى تحقق عمره، اگر بخواهد آن را انجام بدهد از باب وجوب يا ندب، ميقات بودن أدنى الحل برايش خالى از قوّت نمى باشد، هر چند احتياط مستحب برگشتن به ميقاتى است كه لازم بوده از آن محرم شود.
* آية الله فاضل: در فرض سؤال، عمره باطل است و تكليف خاصّى ندارد و چنانچه عمره به جهتى بر او واجب بوده است يا بخواهد يك عمره مستحبى انجام دهد بايد به يكى از مواقيت برگردد ولو به ادنى الحل و محرم شود و اعمال را انجام دهد.