به زيان خود گمراه مى شود اسراء 15
5 - هر كس راه يافت تنها براى خود راه مى يابد و هر كه گمراه شد، من، تنها از بيم دهندگانم نمل 92
6 - آنان اند كسانى كه گمراهى را به راه راست خريدند و سوداگرى شان سودى نكردبقره 16
7 - گروهى راه يافتند و گروهى نيز گمراهى برايشان راست آمد.اعراف.8
3 - پروردگار من داناتر است به آن كسى كه راهنمائى آورده و آن كه در گمراهى آشكار است. قصص 85
9 - اگر نكوكارى كنيد با خود نيكوئى كرده ايد و اگر بدى كنيد نيز براى خود كرده ايد. اسراء 7
10 - پس اگر اسلام آوردند راه يافتند و اگر روى بگرداندند بر تو رساندن پيام است و بس. آل عمران.2
و فرازهاى ديگر كه البته ميان اين دو دسته فرازهاى ارجمند هيچ گونه ناسازگارى نيست زيرابا زمينه هائى كه چيديم و با آن چه در اين باره ها روشن شده يك كار را هم مى توان از انجام دهنده و برگزيننده آن دانست و هم از برانگيزاننده وى.
پس آن فراز از سخن خداوند نيز كه درباره ابوطالب فرود آورده اند از همان فرازهاى دسته نخست است و خود پس از فرازهائى آمده كه به گفتگو درباره گروندگان به اين آئين مى پردازد تا همان را برساند كه از ماننده هاى آن مى توان دريافت و تا روشن كند كه راه يافتگان ياد شده- به شيوه ديگران- بايستى راهنمائى ايشان را از خداى پاك دانست، پس آن فراز هيچ پيوندى به آدمى ويژه- ابوطالب باشد يادگيرى- ندارد. و اگر با اين گروه همراهى بنمائيم و بپذيريم كه ميان ابوطالب "ع" باآن، پيوندى هست بايد بگوئيم كه چنان چه از فرازهاى پيشين آن برمى آيد گرويدن اوبه اين آئين را بهتر مى رساند تا باور نداشتن او را. و به اين گونه است كه بايد به روشنگرى اين فراز پرداخت و از گفته هاى ناچيزى كه در پيرامون آن رسيده- كه پاره اى گذشت و پاره اى بيايد- پروا ننمود.
تازه هيچ يك از گزارش هائى كه به تنهائى در اين باره رسيده زنجيره پيوسته اى ندارد زيرا يكى از آن گزارش عبد بن حميد و مسلم و ترمذى و ديگران است كه بر بنياد آن ابوهريره "ض" گفته: چون هنگام مرگ ابوطالب رسيد برانگيخته خدا "ص" گفت: اى عمو بگو هيچ خدائى جز خداى يگانه نيست تا به يارى آن در روز رستاخيز درآستان خداوند به سود تو گواهى دهم او گفت اگر نه اين بود كه قرشيان مراسرزنش مى كنند و مى گويند اين كار راتنها از بى تابى بر مرگ نموده البته با انجام آن، ديده تو را روشن مى ساختم پس خداوند اين فراز را فرو فرستاد: به راستى تو نمى توانى هر كه را دوست داشتى راه بنمائى، تا