تفسیر کوثر

سحر و تعليم و تعلّم آن فتوا داده اند.

مطلبى كه بايد در اينجا به ذكر آن بپردازيم اين است كه در چند مورد يادگيرى سحر جائز مى شود: يكى براى ابطال سحر و مقابله با ساحران. و اين همان كارى بود كه هاروت و ماروت انجام مى دادند و ديگرى براى دفاع از معجزه پيامبران و روشن كردن اينكه معجزه با سحر فرق دارد. يادگيرى سحر به خاطر اين گونه هدفها جايز است و حتى صاحب جواهر آن را در صورتى كه فرق گذارى ميان سحر و معجزه متوقف بر آن باشد، واجب مى داند و حتى يادگيرى آن را به عنوان يك علم جايز مى شمارد(1)

در مورد جواز يادگيرى سحر براى دفع شرّ ساحران روايتى از امام صادق(ع) داريم به اين شرح:

عيسى بن شقفى ساحرى بود كه سحر مى كرد و از مردم پول مى گرفت او روزى نزد امام صادق(ع) آمد و گفت: فدايت شوم من مردى هستم كه شغلم جادوگرى بود و براى آن پول مى گرفتم و معاش من از آن بود و با آن حج كرده ام و اكنون خداوند بر من منّت گذاشته كه به خدمت شما رسيده ام و من از اين كار توبه كرده ام آيا برايم راه نجاتى وجود دارد؟ امام صادق (ع) فرمود: باز كن و نبند.(2)

از اين روايت فهميده مى شود كه باز كردن سحر به وسيله سحر ديگر جايز است.

يآ أَيُّهَا الَّذينَ آمَنُوا لا تَقُولُوا راعِنا وَ قُولُوا انْظُرْنا وَ اسْمَعُوا وَ لِلْكافِرينَ عَذابٌ أَليمٌ (*)ما يَوَدُّ الَّذينَ كَفَرُوا مِنْ أَهْلِ الْكِتابِ وَ لاَ الْمُشْرِكينَ أَنْ يُنَزَّلَ عَلَيْكُمْ مِنْ خَيْر مِنْ رَبِّكُمْ وَ اللّهُ يَخْتَصُّ بِرَحْمَتِه مَنْ يَشاءُ وَ اللّهُ ذُو الْفَضْلِ الْعَظيمِ (*)

اى كسانى كه ايمان آورده ايد نگوييد: راعنا (ما را رعايت كن) بلكه بگوييد:

1 - جواهر الكلام ج 22 ص 79

2 - وسائل الشيعه ج 12 ص 106