در برابر احاديثي نقل شده که رسول خدا فرمود:
الايمان قول و عمل يزيد و ينقص و من قال غير ذلک فهو مبتدع(60)
ايمان سخن و عمل است افزوني و کاستي دارد و هر کس غير از اين بگويد بدعت گزار است، چگونه ممکن است کلماتي نقيض هم از رسول خدا صادر شده باشد؟
ابن جوزي طرق حديث را موضوع خوانده است(61).
با پيدايش مکاتب فقهي گوناگون پيروان هر ديدگاه در تاييد صاحبان مکتب يا فتواي آنان دست به جعل حديث زدند.
به عنوان مثال، به پيامبر خدا (ص) نسبت داده اند که فرمود:
من رفع يديه في الصلاه فلاصلاه له
هر کس دستش را در نماز بالا ببرد، نماز او صحيح نيست.(62)
احاديث موضوعه در اين زمينه گاه تا مرز تضاد و تعارض پيش مي رود.(63)
از خطرناکترين جريان هاي فرهنگي در زمينه جعل حديث، پيدايش غلات در حوزه روايي فريقين است. غلو، ريشه در انديشه يهودي و مسيحي دارد.
قرآن کريم ضمن نهي از غلو توسط اهل کتاب با خطاب:
(يا اهل الکتاب لاتغلو في دينکم)(65).
عقيده يهود در پسر خدا خواندن عزير و عقيده نصاري در فرزند خدا خواندن عيسي را مذمت ميکند.(66)