اگـر اولـيـاء مـقتول بعضى صغير و بعضى كبير باشند اولياءكبير مى توانند با پرداخت حق اولياء صغير از ديه , جانى راقصاص كنند ؟ جواب بسمه تعالى اولـياء مقتول كه كبير هستند مى توانند جانى را قصاص كنند وبايد حصه صغار را از ديه بپردازند , واللّه العالم .
آيا ولى و قيم به نيابت از صغار مى توانند مطالبه قصاص نمايند ؟ جواب بسمه تعالى بـثـوت حـق القصاص براى ولى صغير محل اشكال است , ومى تواند ديه را ـ كه به مصلحت صغار است ـ مطالبه و اءخذ كند ,واللّه العالم .
آيا مى شود قاتل را در زندان نگه داشت تا اين صغار كبيرشوند ؟ جواب بسمه تعالى در فرض مزبور نمى توان قاتل را در زندان نگه داشت , واللّه العالم .
زن در خصوص قتل شوهر خود و همچنين بالعكس حق درخواست قصاص را ندارد .
آيا اين اسقاط حق درخواست قصاص در مورد مقتول و ساير ورثه مؤنث بصرف مؤنت بودن ثابت مى باشد ؟ جواب بسمه تعالى زنها مطلقا حق قصاص و عفو ندارند , واللّه العالم .
دو بـرادر و يـا دو خـواهـر بـالغ و يا نابالغ ( ولى فاقد سن قانونى يعنى 18 سال ) با هم نزاع مـى كـنند , يكى از آنها ديگرى را مجروح مى كند , مجروح يا مضروب برادر يا خواهر ضارب خود به دادگـاه بـرده و اعلام شكايت مى كند , و حاضر به دادن رضايت نيست , آيا رضايت پدر و يا جد در جهت منع تعقيب ضارب نافذ است ؟ جواب بسمه تعالى بـالـغ شرعى رشيد (( كه در رساله مناط بلوغ و رشد آن ذكر شده ))بايد خودش رضايت دهد و يا قـصـاص كـنـد و يـا ديـه بـر حـسـب مـورد بـگـيـرد و در غير بالغ رشيد شرعى ولى شرعى او بر حسب مصلحت ملزمه مى تواند از طرف مجنى عليه عفو كند ويا ديه اخذ نمايد , واللّه العالم .
آيا قصاص حق انحلالى ( مركب ) است يا غير انحلالى ( بسيط ) است ؟ جواب بسمه تعالى اگـر بعضى از اولياء دم قصاص كنند و بقيه به قصاص راضى نباشند , قصاص كننده بايد حصه آنها را ديـه ـ در صـورت مـطالبه ـ بپردازد .
و اگر حصه خودشان را بخشيدند , بايد آن رابه ورثه قاتل بدهند , واللّه العالم .
اگـر زن حـامـله براى اسقاط جنين با طبيب يا قابله مراجعه نمايد ـ و او هم آگاهانه و به عـمـد مـبـاشرت به اسقاط جنين نمايد ـ در حالى كه روح در جنين دميده شده باشد , آياقصاص مى شود ؟ جواب بسمه تعالى مـشـهور فقها قائلند به قصاص , به جهت عموم ادله قصاص , ومرسله ابن فضال ( وسائل جزء 19 , باب 21 , ابواب به قصاص فى النفس صفحه 2 و 4 ) ولى عموم قابل تخصيص است به تعليل صحيحه , ابى بصير در مورد مجنون (( فلا قود لمن لا يقاد منه )) .
واما مرسله به سند صحيح , به مضمون ديـگـرى نـقل شده است كه دلالت ندارد .
و راجع به الت قتل ظاهرا مى باشد (( كل من قتل بشى ء صغر او كبر )) و اما ديه جنين كامل بحث معروفى دارد .
به كتب مفصله مراجعه شود , واللّه العالم .
آيا حق قصاص از حقوق اختصاصى اولياء دم است ؟ جواب بسمه تعالى حق قصاص از نفس حق مجنى عليه نيست , بلكه حق اولياء دم است , واللّه العالم .
مـردم , از وارث كـشـتـه شـده در خـواسـت بخشش قاتل مى كنند , اگر بستگان مقتول نپذيرفتند , چه حكمى دارد ؟ جواب بسمه تعالى در مورد , توصيه اى بيش نيست , وجوب عمل ندارد .
و حكم قصاص و ديه ثابت است , واللّه العالم .
چنانچه زن حامله يا شخصى ديگر عمدا و عدوانا جنينى را كه روح در آن دميده شده است , به قتل برسانند و سبب اسقاط آن را فراهم نمايند , مجازات آنها چيست ؟ جواب بسمه تعالى قصاص ندارد .
بايد ديه بدهد , واللّه العالم .
گـاه جـانـى دست به كارى مى زند كه ناخود آگاه به كشتن كسى مى انجامد , مثلا او در فضايى شلوغ براى زدن كسى تيراندازى مى كند و تصادفا به ديگرى اصابت مى كند .
بنابر اين ,اين قتل از كدام نوع است ؟ جواب بسمه تعالى قتل مزبور خطايى است , واللّه العالم .
كـسـى كه به شدت آسيب ديده و در حال مرگ است ورثه عاقل ندارد .
ورثه ديوانه يا عقب افـتاده ذهنى هستند .
از باقى مانده اين خانواده كسى نيست كه اقامه دعوى كند .
كسى نيزحاضر نـيـست كه قيموميت آنان را بپذيرد .
اگر ثابت شود كه قتل عمد است , آيا حاكم شرع مى تواند به جاى آنان ديه بخواهد و قاتل را آزاد كند؟ جواب بسمه تعالى ولى شرعى اشخاص مذكور , اگر پدر و جد پدرى نداشته باشند ,حاكم شرع جامع الشرايط است .
و انچه را نسبت به ديه مصلحت قاصرين تشخيص دهد , عمل مى كند .
و سفيه مى تواندخودش ديه بگيرد , و مى تواند قصاص كند , واللّه العالم .
فـقـهاى عظام ملاك قصاص را ساقط شدن جنين به شكل زنده مى دانند .
حال اگر كسى جنين را بعد از 4 يا 5 ماه در شكم مادر با دستگاه قطعه قطعه نمودن ـ چنان كه امروز مرسوم است ـ آيا به دليل اين كه جنين حيا ساقط نشده , قصاص منتفى است ؟ جواب بسمه تعالى در هر صورت ساقط كردن جنين قصاص ندارد , و در فرض سؤال بايد ديه كامل بدهد , واللّه العالم .
زن مرد خود را يا مرد زن خود را زد و از زانو به پايين قطع شد , در صورتى كه مجنى عليه خواستار قصاص است , آياضارب قصاص مى شود يا ديه بدهد ؟ جواب بسمه تعالى اگر قطع شدن پا امر اتفاقى بوده و ضارب قصد قطع كردن نداشت , قصاص ندارد .
بايد ديه بدهد , واللّه العالم .
اگـر شـخصى ولد زنا را به قتل برساند , شخص قاتل رامى توان قصاص كرد , و در صورت عدم جواز قصاص , مقدارديه را بيان و وارث آن را مشخص فرماييد ؟ جواب بسمه تعالى فرقى بين ولدالزنا و غيره نيست .
چنانچه ورثه مثل اولاد ,داشته باشد , حق قصاص به آنان منتقل مـى شـود ـ و چـنـانچه ورثه اى نداشت , امر وى راجع به حاكم شرع است , بر طبق نظرخود عمل مى نمايد , واللّه العالم .
كشتارى كه در تصادف موتور و ماشين صورت مى گيرد ,آيا قتل عمد است يا خطاء ؟ جواب بسمه تعالى خطاى شبه عمد حساب مى شود , واللّه العالم .
بـنـايـى ناآگاه خانه اى مى سازد , به گزارش كارشناسان , اومصالح كافى براى آن به كار نـبـرده اسـت .
چـنـد عـامـل دسـت به دست هم داده و خانه فرو ريخت .
در اين ميان چند نفر از بين رفتند , آيا اين كار قتل عمد به شمار مى آيد ؟ جواب بسمه تعالى چـنانچه خانه سازى او طورى بوده كه هر كس در آن سكونت مى كرده خراب مى شد .
نظير چاهى كه شخصى در راه و معبرمردم كنده كه هر كس عبور كند در آن مى افتد , در اين صورت قتل غير عمد بوده و شخص ضامن ديه است والا ضامن نيست ,واللّه العالم .
اگـر هـمـه دلايل بر قتل خطايى شهادت دهد , و خود قتل هم همين را بگويد , آيا ديه بر قاتل است يا عاقله ؟ جواب بسمه تعالى چنانچه بينه اى شهادت بر قتل خطايى محض بدهد و اولياى مقتول خلاف آن را ادعا نكنند .
ديه بر عاقله ثابت مى شود .
و اگربعضى از اوليا خلاف آن را ادعا كنند و بگويند قتل عمدى بوده از عاقله ديه بگيرند .
و حق قصاص هم ندارد .
بلى , مى توانند به اندازه سهمشان از قاتل ديه بگيرند .
و احوط آن است كه اولياى مقتول و قاتل و عاقله با هم مصالحه كنند , واللّه العالم .
اگـر كسى بگويد : من فلانى را به خطا كشته ام بينه و مدارك و دلايل نيز به همين ترتيب اقامه شد .
ايا چون مدعى قتل عمد در ميان است , و نياز به بينه بود كه بينه هم اقرار مقر راشهادت داده , آيا ديه بر قاتل است يا عاقله ؟ جواب بسمه تعالى چـنـانـچـه اولـياى مقتول ادعاى قتل عمد نكنند .
در فرض مزبور كه بينه بر قتل خطايى محض شهادت داده , قتل خطايى محض ثابت مى شود .
و ديه بر عاقله است , واللّه العالم .
ديات
شخصى به برادر كوچك خود سيلى زده دماغش خون افتاده , ايا ديه دارد ؟ جواب بسمه تعالى چـنـانچه صورت او سرخ شود , يك مثقال و نيم شرعى كه 27نخود مى شود ديه دارد , و نسبت به خون آمدن بينى مطالحه شود , ولو با ولى طفل , واللّه العالم .
شـخـصـى مـاشين سوراى شخصى دارد و اغلب اوقات دركارهاى خود مورد استفاده قرار مى دهد در يكى از روزها در كارخيرى مثل عروسى يكى از دوستانش با ماشين خود به طورعادى مـى رفـتـه يك نفر از آشنايان با اصرار سوار ماشين اومى شود با همان وضع مى رفته ماشين از جلو مـى آيـد براى اين كه با آن تصادف احتمالى پيش نيايد يكى كنار مى كشد كه متاءسفانه ماشين چپ مـى شـود و شـخـصـى كـه بـا او سـوار شـده بـود مـتاءسفانه فوت مى شود ايا در اين فرض ديه با صاحب ماشين است ؟ جواب بسمه تعالى اصرار شخصى كه سوار شده تاءثيرى در حكم ندارد راننده بايدديه او را بپردازد , واللّه العالم .
شخصى بچه اى را هل مى دهد زانويش زخم مى شود اين شخص وظيفه اش چيست ؟ جواب بسمه تعالى فـرض مـذكـور ديه دارد و رضايت خود طفل تا بالغ نشده اثرى ندارد و پدر او هم تا مصلحت براى طفل نداشته باشد نمى تواندابراء كند ولى مى شود پدر ديه را صرف در نفقه خود طفل نمايد ,واللّه العالم .
آيا ديه قتل عمد و شبه عمد را مى توان با پول محاسبه كرد ؟ جواب بسمه تعالى در صورت تراضى طرفين مانعى ندارد , واللّه العالم .
در ديه قتل اگر به جاى پول , بخواهيم شتر , گاو ,گوسفند , دينار , درهم و حله بدهيم , چگونه حساب مى شود ؟ جواب بسمه تعالى قـيـمت يكى از اصناف سته , يعنى شتر , گاو , گوسفند , دينار ,درهم و حله , در وقت ادا را بايد بدهيد , واللّه العالم .
زنـى خودكشى نموده , و اعلام كرده كه از دست شوهرش خودكشى كرده , يا بگويد چون فلانى به او بد گفته , آيا درچنين مواردى كه خود, خودكشى نموده ديه زن بعهده كيست ؟ جواب بسمه تعالى در فرض سؤال ديه او بعهده كسى نيست , و خون وى هدر است ,واللّه العالم .
ديـه قتل خطا محض , بر عهده چه كسى است ؟ حال اگردر قتل عمد و شبه عمد شخص قاتل قبل از پرداخت ديه ,فوت كرد و مالى هم نداشت , ديه برعهده چه كسانى است ؟ جواب بسمه تعالى در قتل خطا محض , ديه برعهده عاقله است , حتى اگر قاتل زنده باشد و در قتل عمد و شبه عمد در صورتى كه شخص قاتل ازدادن ديه فوت نمايد و مالى نداشته باشد , ديه از نزديكان او بامراعات الاقرب فالاقرب گرفته شود , واللّه العالم .
براى تعيين و برآوردن ديه حمل كامل , ولوج روح را شش ماهه به حساب مى آوند .
از سوى ديـگـر مـشـهور است كه جنين در چهار ماه در شكم مادر حركت مى كند .
نيز در باب غسل ,اگر سقط جنين صورت پذيرد , براى چهار ماهه غسل لازم شمرده شده , لطفا جمع اين دو را بفرماييد ؟ جواب بسمه تعالى به حسب مراتب ديه حمل كامله وقتى ثابت مى شود كه ولوج روح شده باشد , اما ولوج روح به شش مـاه تـحـديد نشده .
آنچه به شش ماه تحديد شده اقل زمان حمل است .
بنابر اين آنچه درباب ديه بـيـان شده با آنچه در غير آن گفته مى شود , منافاتى ندارد .
و اين كه در بعض روايات غسل ميت آمده : (( جنين اگرشش ماه را تمام كرد تام است )) مقصود از آن به قرينه تعليل به ولادت حسين به على ( ع ) اقل زمان حمل است , واللّه العالم .
در مـاه حرام به كسى آسيب رسيده و قتل در ماه غير حرام صورت گرفته است , آيا اين از موارد تغليظ در ديه است ؟ جواب بسمه تعالى چنانچه جنايتى كه در ماه حرام واقع شده به نحوى باشد كه شخص را مثل حيوان مذبوح قرار دهد ـ كـه قـتل او حساب شود آاز موارد تغليظ ديه است , هر چند مردن شخص در غير ماه حرام باشد .
ولـى اگـر جنايت در ماه حرام واقع شده و بعد سرايت كندو موجب قتل شخصى در غير ماه حرام شود از موارد تغليظ ديه نيست , واللّه العالم .
راننده اى در رانندگى به فرزند يازده ساله اى آسيب مى رساند .
براى اين كه از ديد همگان دور بـمـانـد , بچه را به بيابان برده و رها مى سازد .
بچه كه مى توانسته ادامه حيات دهد , به همان دليل از دنيا مى رود , آيا راننده قصاص مى شوديا محكوم به ديه است ؟ جواب بسمه تعالى در فرض سؤال از شخصى كه بچه مصدوم را به بيابان انداخته و در نتيجه اين كار فوت نموده , ديه گرفته مى شود , واللّه العالم .
ايـا سوزاندن و جدا ساختن سر ميت از بدن او ديه دارد ؟ ودر صورت ديه داشتن , وارث از آن ارث مى برد ؟ جواب بسمه تعالى ديـه قـطـع سر ميت و ديه سوزاندن ميت , هر كدام صد دينار ـ صدمثقال شرعى طلا , يعنى يك دهـم ديـه كـامـلـه ـ اسـت .
وبه وارث نمى رسد .
بلكه در وجوه خيريه براى ميت صرف مى شود , واللّه العالم .
فـقـهاى عظام شرط قصاص قتل جنينى كه روح در آن دميده شده را يقين به حيات ذكر كـرده انـد , مراد از حيات چيست ؟ زيرا جنين از ابتدا داراى حيات حيوانى مى باشد ,ولى از روايات اسـتفاده مى شود , مراد از ولوج روح داشتن حيات حيوانى نيست .
از سوى ديگر تمام شدن خلقت نـيزملاك نيست , زيرا ديه جنين تام الخلقه قبل از ولوج روح 100دينار تعيين شده , پس امرى كه پس از تمام شدن خلقت ,اماره ولوج روح است چيست ؟ جواب بسمه تعالى مـراد از حـيـات ولـوج روح اسـت , نه حيات نباتى كه از اول موجوداست .
و احراز اين حيات اماره خاصى ندارد .
و مثل تكان خردن ازموجبات علم به حيات است , واللّه العالم .
آيا به تشريح جهت آموزش پزشكى , ديه تعلق مى گيرد ؟ جواب بسمه تعالى در مواردى كه تشريح جايز است ديه اى بر تشريح كننده نيست , مگر اين كه ميت مشكوك الاسلام باشد كه ديه آن على الاحوط ثابت است , واللّه العالم .
اگـر زنى باردار بوده با وسايل پزشگى بچه را از شكم درآورده وى در آغاز نمى دانسته كه گناه كرده .
اگر بداند و باآگاهى سه يا چهار بار اين كار زشت را انجام دهد , حكمش چيست ؟ جواب بسمه تعالى زن از گناهى كه كرده توبه و استغفار نمايد , و كسى كه مباشرت در سقط جنين داشت , بايد ديه بـپـردازد .
چـنـانـچه در جنين روح دميده بود , بايد ديه كامل بپردازد .
و اگر روح ندميده بود , بايدديه جنين را بپردازد , واللّه العالم .
در تصادف ضامن خسارت چه كسى است ؟ جواب بسمه تعالى در تـصـادف بـه هر كس استناد دارد , او ضامن خسارت ماشين واموال است .
و در قتل نفس ديه ثابت است , واللّه العالم .
اينكه گرفتن قرآن از كافر واجب است .
آيا با پول يا به نحوديگر بايد از كافر گرفت ؟ جواب بسمه تعالى به هر نحوى ممكن است كه گرفتن آن هم وهن به مذهب نشودمانعى ندارد , واللّه العالم .
در صورتى كه قرآن يا صفحه اى از آن در اثر آفتاب و ياباران , خطوط آن از بين رفته و قابل خواندن نباشد و فقطسياهى خطوط مقدارى معلوم باشد , آيا لمس آن جايزاست ؟ جواب بسمه تعالى اگـر حـروف قـرآن مـحو شده باشد و به صورت مركب پخش شده در آمده باشد , مس آن مانعى ندارد , واللّه العالم .
آيا همراه جنب مى شود قرآن باشد ؟ جواب بسمه تعالى همراه داشتن قرآن براى جنب جايز است , واللّه العالم .
در قـرآن آمـده : (( و زوجناهم بحور عين .. .
)) و مى گويند :فعل (( زوج )) با باء به معنى ازدواج نيست , در اين صورت به چه معنى است ؟ جواب بسمه تعالى بـاء زايـده است كه از آن براى زينت كلام استفاده مى كنند .
و به معناى همان به ازدواج درآوردن اسـت , و انـچـه كـه گـفـتـه شـده است كه (( زوج )) در اينجا به معناى قرن است با اين گفته مـنـافـاتـى نـدارد زيـرا قرن خود نوعى از ازدواج بر حساب مى ايد و تزويج در لغت به معناى جفت گرداندن است , واللّه العالم .
اگر كسى بگويد : قرآن به صورت معانى بر قلب مبارك رسول خدا ( ص ) فرود آمد .
سپس حضرت معانى را به شكل كلمات كنونى آن بيان فرمود , و اين ها كلمات خداوند نيست ,آيا وى مرتد است ؟ جواب بسمه تعالى چنين اعتقادى اگر چه باطل است , و لكن موجب ارتداد نيست ,واللّه العالم .
قـرآن آموزانى كه وضوى درستى ندارند , و قرآن را لمس مى كنند , آيا اشكال دارد و مربى تكليفى دارد ؟ جواب بسمه تعالى مس قرآن براى افراد نابالغ ـ و لو وضوى آنان باطل باشدمانعى ندارد , و مربى قرآن به آنها ياد بدهد كه با وضوى صحيح قرآن را لمس كنند , واللّه العالم .
خال كوبى آيات قرآن بر روى بدن و مس آن , چگونه است ؟ جواب بسمه تعالى اگـر مـاده اى كه با آن خال كوبى شده زير پوست باشد , مس آن قسمت بدن وضو مانعى ندارد .
و بعد از جنابت و حدث لازم نيست فورا غسل كنند يا وضو بگيرند , واللّه العالم .
گرفتن دست مزد تعليم قرآن جايز است يا نه ؟ جواب بسمه تعالى اجرت گرفتن براى تعليم قرآن محل اشكال است , لكن قبول هديه و اجرت گرفتن براى مقدمات ـ در صورتى كه مقدمات , ماليت عرفى داشته باشند ـ مانعى ندارد , واللّه العالم .
آيا شنيدن صداى خواندن قرآن زن نامحرم , براى بالغ ونابالغ فرقى هست ؟ جواب بسمه تعالى گوش دادن به صداى زن نامحرم چنانچه به قصد التذاذ جنسى نباشد مانعى ندارد .
و در اين حكم بين بلوغ نامحرم و عدم بلوغ او فرقى نيست , واللّه العالم .
آيـا خـادم مسجد مى توان به بهانه مزاحمت كلاسهاى قرآن براى او , از تشكيل اين كلاسها جلوگيرى نمايد ؟ جواب بسمه تعالى چـنـانـچـه خـادم در ضمن عقد اجاره با متولى شرط نكرده باشدكه در اوقات خاصه ـ كه اوقات استراحت او است ـ جلسه درمسجد تشكيل نشود , نمى تواند جلوگيرى كند , واللّه العالم .
آيا گرفتن هديه چون قرآن از حكام و سلاطين جائر جايزاست ؟ جواب بسمه تعالى فى نفسه مانعى ندارد , واللّه العالم .
جلد كردن قرآن با چيزهاى گران قيمت كه دوامش را زيادمى كند , چه حكمى دارد ؟ جواب بسمه تعالى مانعى ندارد , واللّه العالم .
قـرآن هـايى كه به گونه زيبايى در جاكليدى يا زير آينه خودروها جاسازى مى كنند , جايز است ؟ جواب بسمه تعالى در صورتى كه شؤون قرآنى حفظ شود , براى حرز قرار دادن وتبرك مانعى ندارد , واللّه العالم .
به همراه داشتن قرآن در توالت و جز آن , چگونه است ؟ جواب بسمه تعالى همراه داشتن قرآن مانعى ندارد , لكن اولى آن است كه همراه خود نداشته باشد , واللّه العالم .
تفسير و تاءويل آيات قرآن بدون اين كه مستندى از آيات وروايات معصومين داشته باشد , آيا تفسير به راءى محسوب مى گردد ؟ جواب بسمه تعالى در فرضى كه خلاف ظاهر نباشد , تفسير به راءى نيست , واللّه العالم .
براى بازسازى , از بين بردن بناهايى كه آيه قرآن بر آنهانوشته شده , چه حكمى دارد ؟ و با خاك آن ساختمان ها چه گونه بايد عمل كرد ؟ جواب بسمه تعالى تـخريب چنين ابنيه اى مانعى ندارد .
و خاك و باقيمانده آن رابايد در ابى بريزند كه حل شود , واللّه العالم .
شـخـصى نذر كرده مقدارى قرآن تلاوت نمايد , آياخواندن با نگاه , و گذراندن معانى در قلب بدون تلفظ به زبان مجزى است ؟ جواب بسمه تعالى بايد به نحوى كه صداى آن را خودش بشنود و نگاه كردن به قرآن و خطور الفاظ آن به ذهن تلاوت نيست , واللّه العالم .
وظيفه ما در برابر كسى كه علنا به قرآن بى ادبى مى كند ,چيست ؟ جواب بسمه تعالى چـنـانچه از روى عصبانيتى باشد كه فاقد قصد بوده , بايد توبه كند , ولى محكوم به كفر نيست .
و اگـر از روى اختيار باشد و به انكار رسالت برگردد , مرتد است و احكام مرتد بر او جارى مى شود , واللّه العالم .
تلاوت قرآن با صداى بلند , كه موجب آزار ديگران شود ,چه طور است ؟ جواب بسمه تعالى هنگامى كه مردم نياز به استراحت دارند , ايجاد مزاحمت براى مردم اشكال دارد , واللّه العالم .
اگر مسلمانى معتقد به تحريف قرآن باشد , آيا اين انكارضرورى دين است ؟ جواب بسمه تعالى اعتقاد به تحريف قرآن باطل است , و لكن انكار ضرورى دين حساب نمى شود , واللّه العالم .
اگر كسى دست مزد تلاوت قرآن براى مرده اى را بگيرد , وبه آن پاى بند نباشد , آيا ضامن است ؟ جواب بسمه تعالى ضامن است , واللّه العالم .
كـسـى اجـير شده تا قرآن را براى مرده اى بخواند , ولى مبلغ آن روشن نشده بود .
اكنون موجر مبلغ پيشنهادى وى رانمى پذيرد , تكليف اجر چيست ؟ جواب بسمه تعالى اجـرة الـمـثـل را مستحق است .
و با فرض اختلاف در اجرة المثل ,اقل آن را مستحق است , واللّه العالم .
آيا قرآن خواندن در مجلس ترحيم تارك الصلاة و يا منكرآن جايز است ؟ جواب بسمه تعالى مانعى ندارد , واللّه العالم .
زن ناشزه اگر قرآن بخواند تلاوت او چگونه است ؟ جواب بسمه تعالى قرائت قرآنش حكم خاصى ندارد , واللّه العالم .
زنى كه با آمپول از حيض جلوگيرى كرده , آيا مى تواندقرآن بخواند ؟ جواب بسمه تعالى مانعى ندارد , واللّه العالم .
آيا اصلاح غلطهاى چاپى كلمات , حركات يا رسم الخطقرآنى جايز است ؟ جواب بسمه تعالى اگر قرآن ملك غير يا وقف باشد , اصلاح غلطهاى چاپى يااستنساخى آن جايز نيست , مگر با رضاى مالك يا اذن متولى ,واللّه العالم .
وصيت ميتى سه ختم قرآن , حج و مبلغى در كمك به مسجد است , آيا ورثه مى توانند ختم قرآن را مقدم بدارند ؟ جواب بسمه تعالى اگر ثلث مال ميت براى انجام هر سه كار كافى باشد يا در فرض عدم كفايت , ساير ورثه اجازه دهند , وصـيـت نافذ است و به آن عمل مى شود و اگر پاسخگو نباشد , چنانچه حج بر ميت واجب بوده , لازم اسـت كـه مـصـارف حـج را از ثلث مال بدهند .
و اگرچيزى زياد آمد , بر دو كار ديگر توزيع گـردد .
و اگـر ثـلـث مـال به حج هم كفايت ندهد , بايد اجرت اصل حج را ـ در فرضى كه حج به استطاعت واجب شده است ـ از اصل تركه بپردازند , واللّه العالم .
قرائت قرآن با تظاهر و ريا را , چگونه مى بينيد ؟ جواب بسمه تعالى اگـر مـراد از خـودنـمايى در تلاوت قرآن اين باشد كه ديگران بفهمند كه قرائت قرآن بلد است يا صداى خوبى دارد رياى محرم نيست , و مانعى ندارد , واللّه العالم .
آيا نماز خواندن بر سجاده يا قالى چه هايى كه در آن آيات قرآن نوشته شده است و گاهى نيز پايين پا قرار مى گيرد , جايزاست ؟ جواب بسمه تعالى قـرار دادن آيـات در زير پا مصداق هتك قرآن است و حرام مى باشد .
و اگر اين هتك هنگام سجود واقع شود نماز وى باهتك قرآن است و اشكال دارد , واللّه العالم .
آيـا فـروش قـرآن به اهل كتاب و كفار در صورتى كه بدانيم آنان قصد توهين ندارند و تنها براى خواندن آن است ـ جايزاست ؟ جواب بسمه تعالى بـنـابـر احـتياط فروش قرآن به غير مسلمان جايز نيست , ومعامله آن باطل است , البته قراردادن قـرآن در دسترس كافر به قصد هدايت و ارشاد وى , با اطمينان به اين جهت كه كتاب مجيدمورد هتك قرار نمى گيرد , مانعى ندارد , واللّه العالم .
از رو خواندن قرآن در نمازهاى واجب , چگونه است ؟ جواب بسمه تعالى خواندن حمد و سوره ـ در نماز ـ از روى نوشته مانعى ندارد ,ولكن مكروه است , واللّه العالم .
كسى كه قرآن را غلط مى خواند , آيا اين جا امر به معروف واجب است ؟ جواب بسمه تعالى در صورتى كه احتمال بدهد قصد قرآنيت را در مورد صحيح قرائت نموده است , مورد مزبور از امر به معروف يا نهى از منكرنيست , واللّه العالم .
قرآنى به رسم امانت گرفته شد , اينك صاحب آن مرده ,تكليف چيست ؟ جواب بسمه تعالى قرآن مزبور جزء ما ترك ميت است , واللّه العالم .
اقـائى نذر كرد , در صورت تشرف به مكه يك ختم قرآن ,زير ناودان طلا انجام دهد .
اگر به هر دليلى نتوانست نذر خودرا در آن جا ادا كند , چه كند ؟ جواب بسمه تعالى قرآن را در نزديكى همان مكان بخواند , واللّه العالم .
نمازگزار در نمازش آيات سجده را مى شنود , وظيفه اوچيست ؟ جواب بسمه تعالى بنابر احتياط , وظيفه او سجود به اشاره است .
و بعد از اتمام نماز , سجده را انجام دهد , واللّه العالم .
اگـر نـمـاز خود را به سبب گوش دادن به صداى قرآن طولانى نمايد , آيا به نماز او ضرر مى رساند ؟ جواب بسمه تعالى گوش دادن به قرائت قرآن ـ در اثناى اشتغال به نماز ـ مانعى ندارد , ولى سزاوار است كه نماز را تا حد امكان با حضور قلب به جا آورد , و منافى آن را ترك كند , واللّه العالم .
اگر ناگهان قرآن به زمين بيفتد , آيا كفاره دارد ؟ جواب بسمه تعالى در فرض مزبور كفاره اى لازم نيست , واللّه العالم .
اگـر كـسـى قرآنى ره كسى قرض دهد , به اين شرط كه فرزندان وى را قرآن بياموزد , آيا اداى آن واجب است ؟ جواب بسمه تعالى واجب نيست , واللّه العالم .
آيا سوزاندن قرآن هاى ورق ورق شده كه استفاده ونگه دارى آن ممكن نيست , جايز است ؟ جواب بسمه تعالى جايز نيست , واللّه العالم .
اگر كسى ورق هاى قرآن را سوزاند سپس دفن كند ,تكليفش چيست ؟ جواب بسمه تعالى سـوزانـدن ورقـهـاى قرآن جايز نيست بايد خود ورقها را دفن كرديا در آب جارى انداخت .
و اگر شخصى اين كار ـ سوزاندن ورقهاى قرآن ـ را انجام داده , بايد استغفار كند , واللّه العالم .
در صـورتى كه پدر به فرزند بگويد : راضى نيستم قرآن بخوانى و يا در جلسه قرآن شركت كنى , آيا فرزند بايد از وى پيروى كند ؟ جواب بسمه تعالى اطاعت او در فرض مذكور واجب نيست , واللّه العالم .
آيـا بـا پـولـى كه در ماه محرم و رمضان براى خرج مسجد وعزادارى جمع آورى مى شود , مى توان در جهت خريد قرآن ,رحل و تخته سياه و.. .
جلسه قرآن مصرف نمود ؟ جواب بسمه تعالى اگـر بـراى خـصوص عزادارى و خرج مسجد جمع آورى شده , بايددر مصارف مسجد و عزادارى صرف شود , واللّه العالم .
مسجدى كه خراب شده است , آيا مى شود قرآن ها ومفاتيح در آن را در مسجد ديگرى ـ در شهر يا روستا آگذاشت ؟ جواب بسمه تعالى مانعى ندارد , واللّه العالم .
قـرآن هاى مسجدى مخروبه كه بودن قرآنها در آن مكان هتك حساب شود , آيا افراد اجازه دارند جهت حفظ آنها به منازل خود ببرند ؟ جواب بسمه تعالى اگـر مـحـرز بـاشد كه وقف است , بايد به مسجد ديگر ببرند , بلكه اگر وقف بودن آنها هم محرز نباشد , بنابر احتياط به مسجدديگر برده شود , واللّه العالم .
سئوال 1978 ـ اگر حيوان حلال گوشتى , صفحاتى از قرآن را ببلعد ,وظيفه صاحب حيوان چيست ؟ جواب بسمه تعالى اگـر بـعـد از هضم صفحات قرآن بفهمد , وظيفه اى ندارد .
و اگر قبل از آن بفهمد , سزاوار است حيوان را ذبح كند و صفحات قرآن رابيرون آورد , واللّه العالم .