قضاء - استفتائات نسخه متنی

اینجــــا یک کتابخانه دیجیتالی است

با بیش از 100000 منبع الکترونیکی رایگان به زبان فارسی ، عربی و انگلیسی

استفتائات - نسخه متنی

میرزا جواد تبریزی

| نمايش فراداده ، افزودن یک نقد و بررسی
افزودن به کتابخانه شخصی
ارسال به دوستان
جستجو در متن کتاب
بیشتر
تنظیمات قلم

فونت

اندازه قلم

+ - پیش فرض

حالت نمایش

روز نیمروز شب
جستجو در لغت نامه
بیشتر
لیست موضوعات
توضیحات
افزودن یادداشت جدید

سئوال1839

پدرى در زمان حياتش مقدارى اموال به پسرانش مى بخشد و بر دخترانش چيزى نمى دهد
.

بـعـد از مـرگ پـدرش قطعه زمينى مانده كه زمين شهرى تصاحب نموده و پولش راهم پرداخت
نمود , آيا اين پول بين وراث تقسيم مى شود ؟

جواب
بسمه تعالى
اگـر مقدار زمينى را كه پدر در زمان حيات , از املاك خويش بخشيده است , به قبض اولاد كبير
رسيده باشد , (( اگر اولادصغار باشند , قبض لازم نيست )) .

ملك ايشان است .

و نسبت به مقدارى
كه باقى مانده بين تمام ورثه بر حسب سهام ارث تقسيم مى گردد , واللّه العالم .

سئوال1840

ايا ديه مقتول جزء ما ترك و دارايى اوست ؟ و ايضا تقسيم آن بين ورثه , همچون قانون ارث
است ؟

جواب
بسمه تعالى
ديه جزء ما ترك مقتول است , و مابين وراث به حسب طبقات وقانون ارث تقسيم مى شود , ولى از
آن , خويشان مادرى چه برادران و چه خواهران و اولاد ايشان و اجداد مادرى و دايى هاارث نمى برند
, واللّه العالم

سئوال1841

آيا مهريه زن جزء تركه اوست ؟ و اگر جزء تركه اوست ,شوهر مى تواند به نسبت سهم الارث
خود از آن كسر , و مانده مهريه را به ساير ورثه زن ( زوجه خود ) پرداخت نمايد ؟

جواب
بسمه تعالى
مهريه زن جزء تركه است و شوهر از آن به نسبت سهم الارثش ارث مى برد , واللّه العالم .

سئوال1842

زوج و يـا زوجـه اى بـه قـتل رسيده , و آن دو وارث ديگرى ندارند .

بفرماييد آيا : 1ـ ايشان
اولـيـاى دم يكديگرند ؟ 2ـ حق دريافت ديه را از قاتل دارند؟ و 3ـ آيا رضايت آنان در قتل يكى از آن
دو مانع از قصاص قاتل خواهد بود ؟

جواب
بسمه تعالى
1 ـ زوج و زوجـه از حق قصاص ارث نمى برند , 2 ـ حق دريافت ديه را در قتل عمد , در مواردى كه
ديـه گـرفـتـه شـده و در قـتـل خـطـايـى دارند , به نسبت سهم الارثى كه دارند .

3 ـ چنان كه
گذشت حق قصاص , به آنان ارتباطى ندارد , واللّه العالم .

سئوال1843

آيا قاتل مقتول بلاوارث ( قتل عمد ) اعدام مى شود ياخير ؟ و اگر اعدام نمى شود , چرا ؟

جواب
بسمه تعالى
به ولى امر رجوع مى شود , واللّه العالم .

سئوال1844

اگر مرد يا زنى كشته شوند , و يكى از آن دو و چند فرزند ومادر يا پدر زنده باشند , آيا مرد
و زن اولياى خون يكديگرمى شوند ؟ اگر اولياى هم نباشند رضايت آنان اثرى دارد ؟

جواب
بسمه تعالى
در قتل عمد , از اولياى دم نيستند , ولى در قتل خطايى از ديه ارث مى برند , و در جايى كه به آنها
ارتباطى ندارد , رضايت آنها وعدم رضايت بى اثر است , واللّه العالم .

سئوال1845

تقسيم ارث بين سه فرزند و يك مادر ـ در صورتى كه وصيتى نباشد ـ چگونه است ؟

جواب
بسمه تعالى
ارث مادر ميت يك ششم است .

و همسر از زمين ارث نمى برد .

واز قيمت بنا و ما بقى يك هشتم را
ارث مـى بـرد .

و باقى مانده بين فرزندان تقسيم مى شود .

و هر پسر دو برابر يك دختر ارث مى برد ,
واللّه العالم .

سئوال1846

آيـا پـسـر بـزرگ كـتابهاى نفيس پدر , مانند بحار الانوار و جزآن , همچنين وسيله نقليه
موتورى اختصاصى او را به عنوان حبوه مى برد يا خير ؟

جواب
بسمه تعالى
كتابهاى ديگر ميت از حبوه نيست .

و وسيله نقليه موتورى هم چنانچه ماشين باشد , از حوه نيست
.

و اگر موتور سيكلت باشد ,احوط در آن تصالح با ساير ورثه است , واللّه العالم .

سئوال1847

وارث مـقتول غير از ديه يا قصاص , آيا مى تواند مخارج مجلس ختم را از قاتل بگيرد يا اگر
مقتول زن كسى بوده ,همسرش مى تواند مخارج ازدواجش را از قاتل بگيرد ؟

جواب
بسمه تعالى
ديه را مى تواند بگيرد , واللّه العالم .

سئوال1848

شخصى با فرزندش در سانحه رانندگى جان دادند , كه اوپدر , همسر و يك پسر دارد , آيا
با وجود پدر و پسر , همسرش كه مادر فرزند است , از ديه بچه اش ارث مى برد ؟

جواب
بسمه تعالى
مادر از ديه فرزند و اموالى كه از پدرش به وى رسيده وهمچنين از ساير اموال فرزند , ارث مى برد ,
واللّه العالم .

سئوال1849

كسى كشته شده و ديه او را وارثان از قاتل گرفته اند .

اكنون ديه مقتول در كجا و براى چه
كسى خرج مى شود , آيا زن ميت مى تواند از ديه ارث ببرد ؟

جواب
بسمه تعالى
ديـه در حـكـم تـركـه مقتول است , و تمام وراث از جمله زن او از آن با رعايت طبقات ارث , ارث
مـى بـرنـد , ولـى كـسـانـى كه فاميل مادرى مقتول هستند , مانند دايى و خاله با برادر امى از آن
ارث نمى برند , واللّه العالم .

سئوال1850

اگـر در عـقد موقت ارث بردن را شرط كند ايا اين شرطجايز مى باشد و ايا در عقد دايمى
شرط ارث را لغو كنند ,صحيح است ؟

جواب
بسمه تعالى
شرط عدم ارث در نكاح دايم فاسد است , و لكن مفسد نكاح نيست .

و شرط ارث در متعه بنابر اظهر
نافذ است , واللّه العالم .

سئوال1851

اگـر مـيت پسر يا دختر نداشته باشد , ولى نوه داشته باشد ,ايا زوج يا زوجه ثمنيه و ربعيه
ببرند چون نوه هم اولاد است ياخير ؟

جواب
بسمه تعالى
بلى در فرض مزبور زوجه ثمن و يا زوج ربع ارث مى برد , واللّه العالم .

سئوال1852

خـانمى ارث پدرى خود را در اختيار شوهرش مى گذارد ووى از درآمدن آن به همراه در
آمـد خـويـش صرف زندگى مى كند .

ايا زن مى تواند بدون اجازه شوهر اندكى از اين مال رادر راه
خدا صدقه بدهد ؟

جواب
بسمه تعالى
اگـر زن سهم خود را مطالبه كند و شوهر از پرداخت آن امتناع نمايد , زن مى تواند به مقدار سهم
خـود از مال شوهر تقاص كند ,ولى به غير ارحامش بدون اذن شوهر , احتياط مستحب آن است كه
صدقه ندهد , واللّه العالم .

سئوال1853

كـسى كه مستمرى بگير است .

و يك ساختمان چهار طبقه كه يك طبقه آن را دست يك
همسرش داده و ديگرى هم اجاره است .

اگر بين مادر و دو همسر , (( كه از يك زن دو فرزنددختر
, و از زن ديگر دو فرزند پسر و يك دختر دارد )) تقسيم شود سهم ارث اينان چگونه است ؟

جواب
بسمه تعالى
هـمـسرهاى ميت از عرصه بنا ارث نمى برند .

18 قيمت بناى مسكونى ـ به نحوى كه حق بقاى در
زمين بدون اجرت را داشته باشد ـ به دو همسر او مى رسد كه بالسويه بين آنها تقسيم مى گردد .

و
مـادامـى كـه سـهـم دو هـمـسر از بنا داده نشد18 اجاره آن بنا به نحوى كه ذكر شد به دو همسر
مى رسد .

و بقيه بنا و اجاره آن بين مادر ميت و فرزندان او تقسيم مى شود .

16 از بقيه به مادرميت
مـى رسد .

و 56 بقيه بين فرزندان ميت تقسيم مى شود .

چون فرض شده است ميت 3 دختر و يك
پـسـر دارد آن 56 را به پنج قسمت مى كنند , هر دختر يكى از آن پنج قسمت را مى گيرد و به پسر
دوتـا از آن پـنـج قـسمت مى رسد .

و اما مستمرى كه از اداره دولتى و نيز شهريه اموات ـ كه داده
مـى شود ـ تابع نظر دهنده است , چنانچه آنها را به كسانى مى دهند كه احتياج داشته باشند , فق
ط به آنها صرف مى شود , واللّه العالم .

سئوال1854

آيـا اجـازه هست كه شخص در حياتش تمام اموالش را به غير ورثه اش ببخشد و براى ورثه
هيچ گونه ارثى نگذارد ؟

جواب
بسمه تعالى
تمليك تمام اموالش در حال حيات به ديگرى صحيح است , ولى شرعا عمل خوبى حساب نمى شود
, واللّه العالم .

سئوال1855

آيـا هـمـسر اجازه دارد در سوگوارى شوهر متوفاى خود ازتركه او براى خريد لباس سياه
صرف بنمايد ؟

جواب
بسمه تعالى
تـصرف در مال متوفى قبل از تقسيم يا بدون رضايت وراث جايزنيست , و اگر صغير هستند , ولى
شرعى يا قيم بايد اجازه تصرف بدهد .

و اگر بدون تقسيم يا اذن تصرف كرد , ضامن است و بايد بعد
از تقسيم , از سهم الارث كم شود , واللّه العالم .

سئوال1856

زمين كشاورزى كه پدرم روى آن كار مى كرد , از آن ارباب بود و من آن را از پدرم خريدم .

اينك پس از فوت او ,خواهرانم مدعى ارث هستند , آيا حقى دارند ؟

جواب
بسمه تعالى
در فـرض مـزبور , نسبت به ملكيت زمين , دختران ميت حقى ندارند , ولى حق اولويت در زمين ,
چنانچه قبل از موت پدر و دروقتى كه پسر ان زمين را مى خريد متعارف بوده , به مقدارى كه خريد
و فروش مى شود به حسب سهام بين ورثه ميت تقسيم مى گردد , واللّه العالم .

سئوال1857

دو خواهرم حق ارث خود را با بنده به هشتاد هزار تومان مصالحه نموده اند پس از مدتى به
بهانه ترقى ملك , مدعى هستند كه ما مصالحه نمى كنيم , آيا حق به هم زدن آن رادارند ؟

جواب
بسمه تعالى
در فـرض مـزبور كه دو خواهر ارثيه خود را با برادر مصالحه كرده اند , و چنانچه برادر هشتاد هزار
تومان را در همان زمان اداكرد و به قدرى تاءخير نينداخته كه ترقى فاحش پيدا شود ,خواهرها حق
بهم زدن مصالحه را ندارند , واللّه العالم .

سئوال1858

ميان چند وارث بر سر تقسيم يك خانه اختلاف است .

يكى از آنها به خريد رضايت مى دهد
و نه به فروش يا تقسيم ان , حتى به بهايى افزوده تر , چه بايد كرد ؟

جواب
بسمه تعالى
با فرض امتناع يكى از وراث از تقسيم سهم خود و يا فروش آن به قيمت مناسب , در فرضى كه قابل
تـقـسيم باشد , ساير وراث به اذن حاكم شرع سهام را تقسيم مى كنند و سهم او را مى دهند .

واگر
قابل تقسيم نيست , به اذن حاكم شرع سهم او را مى فروشند ,و لو خريدار خودشان باشند , و ثمن
آن را به وى مى دهند .

و پس از آن تصرف در آن خانه جايز است , واللّه العالم .

سئوال1859

پـس از مـرگ پـدرم كه از تركه او ارث مى بردم , شوهرم راواداشتم تا حق خودم را از ديگر
وارثان بگيرد .

بعدها فهميدم او با دريافت هزار تومان حق العرف , نه حق ارث , با آنان صلح كرده .

و
من اين كار او را نپذيرفتم .

آيا صلحى كه در نبود وبى امضاى من كرده درست است ؟ نيز آن مدت
كه حق من دردست ديگران بود , حق اجرة المثل دارم ؟

جواب
بسمه تعالى
چنانچه شوهرتان را فقط وكيل در مطالبه و دريافت سهم الارث نموده بوديد و به او وكالت مطلق
كـه شـامـل صلح در غياب شماهم باشد نداده بوديد , صلح مذكور بدون اجازه شما نفوذى ندارد ,
ولـى اگر او را وكيل مطلق قرار داده بوديد , صلح انجام شده نافذ است .

و شما حق مطالبه بعد از
آن را نـداريـد .

و اگـرشوهر ادعا كند كه وكيل مطلق بوده و شما انكار داريد , بايد اووكيل مطلق
بـودن را اثـبـات كـنـد .

و در فرض بطلان صلح نسبت به زمينهايى كه حق الارث شما است , حق
مطالبه اجرة المثل راداريد , واللّه العالم .

سئوال1860

شخصى كه خواهر و برادر و فرزند داشت .

در حيات اوفرزندانش از بين رفتند .

آيا ارث او به
برادر و خواهرمى رسد ؟

جواب
بسمه تعالى
فرض مذكور , از مصاديق ارث غير محتسب است , واللّه العالم .

سئوال1861

اشخاصى كه در شركتهاى غير دولتى و يا كارخانه هاى شخصى مشغول كار هستند , پس از
مرگشان شركت مبلغى وجه نقد به ورثه آنان مى دهند , آيا اين وجه داخل در تركه ميت است ؟

جواب
بسمه تعالى
اگر از اول مقدارى از حقوق كم مى شود براى چنين روزى , حكم تركه دارد .

و اگر ارفاقا به ورثه
داده مى شود , تابع نظر دهنده است , واللّه العالم .

سئوال1862

پـدرى فـوت كند و هيچ يك از فرزندان او عاقل نباشند ,ولى فرزندان چه كسى است ؟ آيا
ارث پدر به متصدى امورمى رسد ؟

جواب
بسمه تعالى
اگر پدر براى او قيم تعيين نكرده باشد , به حاكم شرع مراجعه مى كنند تا براى او قيم تعيين كند .

و در هر صورت سهم آن فرزند غير عاقل به خود او مى رسد , واللّه العالم .

سئوال1863

شخصى مرده و اولاد ندارد , ولى عمارتى دارد كه اجاره داده سهم چه كسى است ؟

جواب
بسمه تعالى
در فرض مزبور كه ميت اولاد ندارد , ربع آن مقدار از مال الاجاره كه در مقابل عمارت بدون حياط
واقع مى شود سهم زوجه است ,واللّه العالم .

سئوال1864

قـطـعه زمينى در دست آبا و اجداد من بوده و آنها را كشت مى كردند .

اكنون آن زمين به
ورثـه رسـيده است , و همان كشت و كار را دارند آيا اين تصرف دليل مالكيت ما هست ؟ و آياكسى
بدون دليل و فقط به عنوان منابع طبيعى مى تواند از ورثه بگيرد ؟

جواب
بسمه تعالى
تصرف به نحو مذكور طريق ثبوت مالكيت است , واللّه العالم .

سئوال1865

كسى باغى را به زور گرفته و در تصرف خود داشته ,سپس او مرده فرزندان او سند ثبتى
نيز به نام خويش گرفته اند .

و بخشى را نيز فروخته اند , آيا حق ورثه از بين مى رود ؟

جواب
بسمه تعالى
هـمـه وراث غـاصـب بـايد رضايت همه ورثه صاحب باغ را به دست آورند .

و الا مديون و گنهكار
هستند كسانى كه متصرف هستندتصرفشان عدوانى است , واللّه العالم .

سئوال1866

يكى از وارثان بدون اجازه ديگران در زمينى استفاده شخصى مى نمايد , ديگران به اين كار
راضـى نـيـستند , آيا منافع بايد تقسيم شود ؟ و به علاوه مى توانند مصالحه كنند , مثلا 5سال شما
داشـتـه باش و ما هم به نوبه خود به اندازه حق مان داشته باشيم , اگر تراضى حاصل نشد ورثه اى
كه مانع ازاستفاده شده اند , مسئول هستند ؟

جواب
بسمه تعالى
اگـر مـيـت وصـى تـعيين كرده , امر ثلث به او مربوط است و اگروصى ندارد به حاكم شرع بايد
مـراجـعـه كـنند .

و هر چه صلاح دانست همان بايد عمل شود .

و اگر زمين را وقف بر وراث كرده
,موقوف عليهم بايد با هم تراضى كنند , واللّه العالم .

سئوال1867

زمينى در دست ما است كه وارثان آن يك نفر مسلمان ودو برادر و يك خواهر هستند , كه
در ابـتـدا پـدرشان مسلمان ومادرشان بهايى بود .

اكنون يكى از برادران مسلمان شد .

تقسيم ارث
چگونه است ؟

جواب
بسمه تعالى
اگـر در زمـان فـوت پـدر , آن دو بـرادر و يك خواهر بهايى بوده اند ,زمين به برادر مسلمان ارث
مـى رسـد , و او فـعـلا مـالـك شـرعـى زمـين است .

و اگر مسلمان بوده اند و بعد بهايى شده اند
حـصـه ايـشـان بـه وارث مسلمان آنها ـ اگر چه زنده اند ـ مى رسد .

و ايشان مالك شرعى آن حصه
مـى بـاشـند و زارع بايد با مالك يا مالكين شرعى زمين قرارداد ببندد و زارع در صورت قدرت بايد
حصه مالك شرعى زمين را به همان وارث مسلمان بدهد , و لو اين كه آن وارث همان برادر مسلمان
باشد , واللّه العالم .

سئوال1868

كسانى مثل خواهر و عمه كه حق خود را ـ چه منقول و چه غير منقول ـ مى دانند كه ثابت
اسـت , هنگام حيات خواستارحق خود نمى شوند .

پس از مرگ انان ايا وارث حق داردخواستار خود
شود ؟

جواب
بسمه تعالى
وارث حق دعوى دارد , واللّه العالم .

سئوال1869

تنها وارث مرده اى در زندان است , آيا براى نماز خواندن و غيره بايد از او اجازه گرفت ؟

جواب
بسمه تعالى
اگر استيذان از وارث ممكن باشد بايد براى تجهيز ميت از او اذن گرفت و در صورت عدم امكان ,
چنانچه تجهيز ميت متوقف برتصرف در اموال وى باشد بايد از حاكم شرع يا وكيل او استيذان كنند
, واللّه العالم .

سئوال1870

همسر دايمى مردى زرتشتى بودم .

چهار دختر از او دارم .

پس از مرگ او , زنى مسلمان كه
دو فـرزند دارد , با ارائه صيغه نامه اى رسمى كه در آن شوهرم را بدون همسر معرفى كرده ,ادعاى
هـمسرى او را دارد , آيا من و فرزندانم كه پس از مرگ اومسلمان شده ايم , حق ارث از دارايى او را
داريم يا نه ؟

جواب
بسمه تعالى
چنانچه محرز شود كه زن مسلمان كه صيغه شخص متوفى شده به عنوان اين كه متوفى مسلمان
است , زن او شده ـ كما اين كه مفروض در صيغه نامه چنين است ـ اولاد آن زن كه به حسب فرض
از متوفى هستند , وارث شخص متوفى مى باشند .

و شما ودخترانتان هم اگر قبل از تقسيم اموال
متوفى مسلمان شديد , باآن دو فرزند در ارث متوفى شريك هستيد , و يك هشتم از غيراراضى به
شـمـا مـى رسد .

و ما بقى بين اولاد متوفى ـ چهار دخترى كه از شما دارد و دو فرزندى كه از زن
صيغه شده دارد ـ به طورى كه به پسر دو برابر دختر برسد , تقسيم مى شود , واللّه العالم .

سئوال1871

شـخـصى در حال حياتش به يكى از وارثان چيزى مى بخشد , و شرط مى كند : بعد از فوت
من حق ارث نداشته باشى , آيا اين نوع عمل كرد شرعى است ؟

جواب
بسمه تعالى
شـرط بـه نـحو مزبور نافذ نيست و اگر چنين شرط كند كه وارث سهم خود را از ارث بعد از موت
مورث به ساير ورثه ببخشد , اين شرط صحيح و نافذ است , واللّه العالم .

سئوال1872

شـخـصـى زمينى را به مدت يك ماه به خيار فسخ خريد وده روز پس از آن مرد .

نامبرده
فرزند ندارد , ولى همسر دارد .

اگر معامله فسخ نشود , همسر ارث نمى برد , آيا اين اجازه هست كه
همسر خيار فسخ نمايد تا از پولى كه در دست فروشنده است ارث ببرد ؟ يا خيار فسخ به دست ورثه
ديگراست ؟

جواب
بسمه تعالى
زن از خـيـار فسخ ارث مى برد , ولى خيارى كه به ورثه منتقل شده حق واحد است و ورثه فقط در
صورت توافق با هم ,مى توانند فسخ كنند , واللّه العالم .

سئوال1873

آقايى زمين را به نام فرزندش قباله مى كند ـ به شرط اين كه وقتى كارهاى بانكى را انجام
داد , دوبـاره بـه پدر برگرداند ـ آن گاه وصيت مى كند اگر برگردانيد , در بقيه اموال هم ارث
بـبـرد ,اگـر برنگردانيد , آن زمين حق ارث او باشد .

اصلاحات ارضى شد و زمين به دست ديگرى
افتاد , حال تكليف چيست ؟

جواب
بسمه تعالى
چنانچه پدر زمين مزبور را به پسر بخشيده و شرط كرد كه بعدبه او برگرداند , شرط مزبور باطل
اسـت .

و پسر از ما ترك ميت ارث مى برد .

و چنانچه به پسر نبخشيده و فقط به اسم او قباله كرده ,
پـسـر مى بايست بعد از برطرف شدن گرفتارى , زمين را به قباله پدر برگرداند .

و اگر به خاطر
كـوتـاهى در اين امر , بعد ازمرگ پدر , زمين از دست او گرفته شد , بقيه وراث مى توانند درازاى
حق الارث آنها كه در آن زمين از بين رفته , سهم آن پسر رادر اموال ديگر ميت به تقاص بردارند ,
ولـى اگـر پسر كوتاهى نكرده , او هم مثل بقيه وراث مى تواند سهم خود را از ماترك ميت بردارد ,
واللّه العالم .

سئوال1874

دانشجويانى مسلمان براى تحصيل به خارج مى روند .

اينان با بعضى از كسانى كه مسلمان
نـيـسـتند و با شرايط آنان ازدواج مى كنند .

صاحب فرزند هم مى شوند , چگونه است وموضوع ارث
چگونه است ؟

جواب
بسمه تعالى
مـرد مسلمان مى تواند با زنى كه از اهل كتاب است ازدواج كند .

ولى نكاح زن مسلمان با مرد كافر
مـطـلـقـا چـه كتابى باشد و چه غير كتابى ـ باطل است , و بايد از هم جدا شوند .

و چنانچه ازروى
شبهه بوده , فرزندان ارث مى برند , واللّه العالم .

قضاء

سئوال1875

باز رسان ادارات كه به تخلفات ادارى كاركنان رسيدگى مى كنند و گاه حكم به انفصال
دايـم يـا موقت كارمند مى كنند ,آيا لازم است همه شرايط قاضى , چون عدالت و اجتهاد و.. .

رادارا
باشند ؟

جواب
بسمه تعالى
چـنـانـچـه در قرار داد استخدام كاركنان , امورى شرط شده است ,بر شخص لازم است به شراي
ط مقرره عمل كند .

و به عواقبى كه شرط شده است ملتزم شود , چه قاضى دادگاه واجد شرايطقضا
باشد و چه نباشد , واللّه العالم .

سئوال1876

اگـر مـتـهمى با نامه اى به دادگاه , بى گناهى خود را اعلام كند و بخواهد , در دادگاه
حضور يابد و بى گناهى خود راحضورا با دليل ثابت كند , آيا قاضى حق دارد در خواست او راناديده
انگارد و در نبودش حكم صادر كند ؟

جواب
بسمه تعالى
چـنـانچه احتمال برائت متهم باشد , بايد قاضى شخص متهم رااحضار كرده و به دلايل برائت وى
رسيدگى نمايد , واللّه العالم .

سئوال1877

ايـا قـاضى حق دارد از قسم خورندگان ـ در اين كه چگونه آگاه شوند قاتل همين متهم
اسـت ـ پـرس جـو نـمـايـد و در ايـن زمـيـنـه جستجو كند ؟ اگر چگونه علم پيدا كرديد ؟ اگر
قـاضـى چـنـيـن حـقـى دارد , هـنـگامى كه دليل قسم خوردگان ( قسامه )بى اساس بود , بايد
گفتارشان تكرار يا تكميل شود , يا حالت ديگر مورد نظر شرع مقدس است ؟

جواب
بسمه تعالى
چـنـانـچه قسم از قسامه با بعض آن بر قاضى مشتبه شود ,مى تواند تحقيق كند .

و در صورتى كه
احـراز شـود قـسم از روى علم به قصد نيست , آن قسامه با بعض آن اعتبارى ندارد , و بايدبه طور
صـحـيـح تكميل شود به تكرار قسم از آنان كه شرط قسم خوردن داردند .

در صورتى كه اشخاص
ديگرى كه تكميل عددنمايند در بين نباشد والا بايد عدد قسامه تكميل شود ؟

سئوال1878

پس از برگذارى مراسم , قاضى مى تواند به اين جهت كه استدلال آنان رسا نيست و يقين
ندارد , آنان را نپذيرفته و شيوه ديگرى , مثل تكرار , تكميل سوگند يا چيزى ديگر انتخاب كند ؟

جواب
ـ بسمه تعالى
جواب واضح شد , واللّه العالم .

قضاء

سئوال1879

در صـورتـى كه با علم قاضى , بر زانى حكم رجم صادرشده باشد و سنگسار شده از حفره
قـرار نـمـايـد , آيـا بـايدبرگردانده شود ( آن گونه كه در بينه ثابت شده ) يا مانند اثبات به اقرار
برگردانيده نمى شود ؟

جواب
بسمه تعالى
در مـورد زناى محصنه حد رجم بايد جارى شود .

و عدم اجراى آن در صورت فرار زانى از حفيره ,
اخـتصاص به مورد اقرار دارد .

و اجراى حكم بر حسب علم , به مجتهد جامع الشرايط مربوطاست ,
ولـكـن كسى كه بر حسب ضرورت حفظ نظام قضاوت مى كند , اجراى حكم رجم بر حسب علم و
غير آن منوط به استيذان از مجتهدى است كه وى را نصب نموده است , و بايد به وى مراجعه نمايد
, واللّه العالم .

سئوال1880

آيا حضور متهم در مجلس لازم است ؟

جواب
بسمه تعالى
اگـر موجب حد و تعزير ثابت شود فرقى بين حضور متهم درمجلس حكم و غيبت او نيست , واللّه
العالم .

سئوال1881

چـنانچه كسى ـ العياذ باللّه ـ با دختر خواهر خود زنا كند ,آيا اولياء دختر مى توانند حد بر او
جارى كنند ؟

جواب
بسمه تعالى
اجراى حد پس از ثبوت زنا از وظايف حاكم شرع است , واللّه العالم .

سئوال1882

مرد متاءهل دخترى را ازاله بكارت نموده , آيا مجازات اين مرد اعدام است ؟

جواب
بسمه تعالى
چـنـانچه ازاله بكارت با عمل زنا شده است اگر زناى به عنف بوده حكم ان قتل است .

و ديه ازاله
بـكـارت مهر المثل است , و اگرزنا به غير عنف بوده و ازاله بكارت به زنا شده ديه ندارد .

و دراين
صـورت اگـر زنـاى با محارم بوده حكم قتل است ـ ولو آن كه شرايط احصان نباشد ـ و اگر با غير
محارم بوده چنانچه شرايط احصان را داشته حكم رجم است , واللّه العالم .

سئوال1883

مـى گـويـند : اگر كسى با زن پدر خود زنا كند , زانى اعدام ,ولى زانيه ( زن پدر ) اعدام
نمى شود .

اگر چنين چيزى صحت دارد , فلسفه آن چيست
جواب
بسمه تعالى
چـنين چيزى صحت ندارد .

در فرض سؤال , زانى گرچه محصن نباشد , رجم مى شود .

ولى حكم
زن پدر , قتل است , واللّه العالم .

سئوال1884

به ديد و فتواى مراجع گرام , مجازات زنا با محارم , قتل است .

اين فتوا در جايى كه هر دو
كـبـيـر و مكلف باشند ظهوردارد , ولى اگر جايى يكى از آن دو زير سن تكليف باشد و يا هردو به
تكليف نرسيده باشند , تكليف چيست ؟

جواب
بسمه تعالى
بـلـوع در طـرف زانـى شرط است , پس اگر بالغ با غير بالغه كه محرم اوست زنا كرد , بالغ كشته
مـى شـود .

و چـنانچه زانى صغير باشد و مزنى بها بالغه , قتل از زن ساقط مى شود .

و حدجلد بر او
جارى مى گردد , واللّه العالم .

سئوال1885

اگـر پسر و دخترى هر دو غير محصنه مرتكب زنا شوند , وپس از اين كه پسر ازدواج نمود
بار ديگر با دختر بچه دار زناكند , آيا كار دوم او زناى محصنه است ؟

جواب
بسمه تعالى
بـا ادامـه عـمـل زنا پس از ازدواج و دخول به زوجه و با تمكن ازوطى زوجه هر وقت كه بخواهد ,
زناى بعد از ازدواج نسبت به پسر محصن است , واللّه العالم .

سئوال1886

آيا مجازات زنا محصنه , تازيانه است يا سنگسار ؟

جواب
بسمه تعالى
حد شرعى زناى محصن با وجود شرايط سنگسار است .

ونسبت به دختر زانيه كه به اختيار زنا داده
صد ضربه تازيانه است , واللّه العالم .

سئوال1887

آيـا كـشـتن جادوگر كه باعث دعوا ميان زن و مرد و جدايى مى شود , جايز است ؟ كشتن
بهايى كه منكر معاد مى باشد ,چطور ؟

جواب
بسمه تعالى
ايـن امور راجع به حاكم شرع است .

و ساحر مفسد است .

و نزدحاكم شرع جامع الشرايط بايد ثابت
شود .

و نسبت به بهايى بايد طبق مقررات نظام عمل شود , واللّه العالم .

سئوال1888

با توجه به بهانه هايى كه دشمنان اسلام از رفتار ايرانيان مى گيرند و ملتهاى جهان را ضد
فـرهنگ اسلامى مى شورانند .

اگر كسى به جرم زنا به سنگسار محكوم شود .

راهى جز آن است كه
او به مجازات خود برسد تا خوراك تبليغاتى دشمنان را فراهم نياورد ؟

جواب
بسمه تعالى
رجم يعنى سنگسار , حد زناى محصن است .

و لازم است اجراشود , واللّه العالم .

سئوال1889

نسبت دادن قذف , چه صورت دارد ؟

جواب
بسمه تعالى
نسبت دادن به زنا و لواط چه به لفظ باشد يا به كتابت قذف است و موجب حد مى باشد , واللّه العالم
.

قصاص

سئوال1890

كسى كه رانندگى را خوب مى داند با كسى كه نمى داند ,در قتل با هم فرق دارند ؟

جواب
بسمه تعالى
چـنـانچه رانندگى بلد نباشد يا وسيله نقليه او خراب باشد به طورى كه بداند , رانندگى كند در
معرض تصادف خواهد بود ,عمد حساب مى شود , واللّه العالم .

سئوال1891

لـغـزشـهايى كه صبى هنگام بچگى مرتكب شده در صورتى كه قتل نفس نباشد , مثل ديه
اطراف و از بين بردن اموال مردم , بر عهده كيست ؟

جواب
بسمه تعالى
ديـه بر عهده عاقله صبى است و لكن تلف اموال را خود صبى ضامن است كه بعد از بلوغش بايد از
عهده خارج شود , واللّه العالم .

سئوال1892

ديه تصادف , ايا بر عهده خود راننده است يا بر عهده عاقله اوست ؟

جواب
بسمه تعالى
در صورتى كه جنايت واقعه به راننده استناد پيدا كند , ديه برخود اوست .

و در غير اين صورت ديه
نـه بـر او و نـه بـر عـاقله اوست .

و ميزان در اسناد , عرف است .

و خصوص قوانين رانندگى معيار
نيست , واللّه العالم .

سئوال1893

در اثـر كـوتـاهـى مـسـؤلان و خـرابـى اسـفالت , تصادف مى شود جمعى كشته و زخمى
مى گردند , چه كسى ضامن است ؟

جواب
بسمه تعالى
هر كس كه جرح و قتل به او مستند است , او ضامن است .

و اگربه مقتول يا مجروح مستند باشد ,
كسى ضامن نيست , واللّه العالم .

سئوال1894

پسر پنج ساله اى در تصادف مرد .

راننده مى گويد : خودبچه به ماشين خورده , آيا حرف او
پذيرفتنى است , تا ديه گرفته نشود ؟

جواب
بسمه تعالى
چنانچه حرف راننده واقعيت داشته باشد , پسر ديه ندارد , واللّه العالم .

سئوال1895

شـخصى براى كندن نهر آبى از مردم كمك مى گيرد در حال كار سنگى سقوط مى كند و
كسى كشته مى شود .

ديه او به گردن كيست ؟

جواب
بسمه تعالى
چنانچه سقوط سنگ مستند به عمل جمع باشد كه خود مقتول هم از آن جمع بوده , ديه مقتول بر
عـاقـلـه آنـهـا اسـت , ولـى حـصـه مـقتول كسر مى شود , مثلا اگر چهار نفر بودند يك ربع ديه
كـسـرمى شود و سه ربع ديه بر عاقله سايرين است , و ديه كسرمى شود به نحو اشتراك .

و چنانچه
سـقوط مستند به فعل غيرمقتول باشد , و او در سقوط كمك نداشته , ديه مقتول بر عاقله سايرين
است , واللّه العالم .

سئوال1896

اگـر ناگهان راننده خود را در سر دو راهى بيابد كه گريزى ازهر دو نيست , مثلا يا بايد
اتـوبـوس بـرابر خود را هدف سازد ومسافران زيادى آسيب ببينند يا عابرى كه كنار خيابان است .

ازاين رو به عابر مى زند , آيا اين قتل عمد شمرده مى شود , وحكم او قصاص است ؟

جواب
بسمه تعالى
شبه عمد است .

و ديه بايد پرداخت كند و قصاص ندارد , واللّه العالم .

سئوال1897

اتـومـبـيـلى با سرعت مجاز و رعايت مقررات از كوچه اى مى گذرد فردى ناگهان بيرون
مى آيد و به اتومبيل برخورد كرده و كشته مى شود , آيا قتل خطايى است يا خون او هدراست ؟

جواب
بسمه تعالى
چنانچه راننده به نحوى رانندگى نموده كه مى توانسته توقف كند , ولى شخص مقتول خودش را
طورى انداخته كه راننده نتوانسته متوقف شود , خونش هدر است , واللّه العالم .

سئوال1898

آيا مجازات قتل عمد فقط قصاص است يا قصاص وديه ؟

جواب
بسمه تعالى
در فرضى كه قاتل پدر مقتول , يا در موردى كه قصاص ممكن نيست مانند اين كه قاتل گريخته و
به او دسترسى نباشد , حكم در اين دو فرض پرداخت ديه است , و همچنين اگر قصاص موقوف بر
رد ديه باشد , ولى مقتول با رد فاضل ديه مى تواندقصاص كند , و در غير اين سه صورت حكم قتل
عمد قصاص است و با مصالحه , قابل معاوضه به ديه است , البته در فرضى كه حكم , قصاص است ,
بايد شرايط عامه آن موجود باشد تاقصاص اجرا گردد , واللّه العالم .

سئوال1899

آيا اگر اولياء دم گذشت كردند مى توان قاتل را حبس تعزيرى كرد ؟

جواب
بسمه تعالى












حـاكـم شـرعى جامع شرايط در مورد فرض ـ با رعايت مصلحت آمى تواند قاتل را تغزير كند , واللّه العالم .

/ 32