شيخ طوسى، 'قتره' را از اصحاب اميرالمؤمنين عليه السلام به شمار آورده است. [ رجال طوسى، ص 55، ش 6. ]
'قثم' فرزند عباس بن عبدالمطلب پسر عمو و از اصحاب پيامبر صلى الله عليه و آله و نيز پسر عمو و از اصحاب خاص على عليه السلام است. [ رجال طوسى، ص 55، ش 7. ] او برادر رضاعى امام حسن مجتبى بود و هنگام رحلت پيامبر صلى الله عليه و آله هشت سال داشت. [ اسد الغابه، ج 4، ص 197. ]
روزى پيامبر صلى الله عليه و آله او را بر مركب خود سوار و در حق او دعا كرد. عبداللَّه بن جعفر نقل كرده است: من و عبيداللَّه و برادرش قثم فرزندان عباس، با يك ديگر بازى مى كرديم كه رسول خدا صلى الله عليه و آله در حالى كه سوار بر مركب بود از كنار ما عبور كرد، همين كه چشمش به ما افتاد، فرمود: اين پسر، يعنى قثم را بالا آوريد و به من بدهيد. پيامبر صلى الله عليه و آله او را گرفت و پشت سر خود سوار كرد و مرا در جلو خود سوار بر مركب نمود و در حق ما دعا نمود. [ شرح ابن ابى الحديد، ج 16، ص 140، با كمى تفاوت اسد الغابه، ج 4، ص 197. ]
رسول خدا صلى الله عليه و آله در موقع احتضار طبق وصيتى حضرت على عليه السلام را مأمور تجهيز پيكر خود نمود كه غسل دهد، كفن كند و نماز گزارد و به خاك سپارد. بر همين اساس حضرت على عليه السلام، عباس عموى پيامبر، فضل و قثم "پسران عباس".، اسامة بن زيد و شقران غلام رسول خدا صلى الله عليه و آله را براى غسل به يارى طلبيد. حضرت على عليه السلام بدن را غسل مى داد و ديگران كمك مى كردند؛ اما كسانى كه وارد قبر رسول خدا صلى الله عليه و آله شدند، حضرت على عليه السلام، فضل و قثم فرزندان عباس بودند و آخرين كسى كه از قبر بيرون آمد، قثم بود. [ همان، ج 13، ص 37 و 40؛ ر ك: اسد الغابه، ج 4، ص 197. ]