مطلب سوم، امكان در خارج به وجود موضوعش موجود است و اعتبار عقلى محض ـ چنانكه بعضى گفته اند ـ نيست كه حقيقتى در خارج اصلا ندارد. امكان در خارج، وجود مستقل و منفكّ (از ماهيت) ندارد ـ چنانكه جماعتى ديگر قائل شده اند...
اما اينكه امكان در خارج به وجود موضوعش موجود است، به دليل آن است كه در تقسيم، قسيم «واجب»ى است كه ضرورتِ وجودِ آن در خارج است. پس ارتفاع ضرورت كه عبارت از امكان باشد هم در خارج است. و چون در تقسيم، موضوعى وجود دارد كه مقتضى اتصاف مقسم (موجود) به هر يك از اقسام است، از اين جهت امكان در حكم وصف ثبوتى مى ماند كه موضوعش بدان متّصف مى گردد.
البته حقيقت آن معناى عدمى است كه بهره اى از وجود يافته است و در حد موجوديّت ساير أعدام مضاف ـ كه نعتهاى عدمى براى موضوعات خود هستند و موجود به وجود موصوفاتند ـ از وجود، بهره دارند. و آثارى كه بر امكان مترتّب مى شود در حقيقت، ارتفاع آثار وجوب است، (آثار وجوب) عبارت است از صِرف بودن، بسيط بودن ذات و بى نيازى از غير و ... .