ضرورت وصفى

ترجمه

از جمله ضرورات، ضرورت وصفيه است. و آن عبارت است از ثبوت محمول براى موضوع مادامى كه (موضوع) متصف به وصف خود بوده همراه با وجود است، نه به شرط وجود، مانند قضيّه «كل كاتب متحرك الاصابع بالضرورة مادام كاتباً» و قبلا اشاره اى به اين مطلب شد.(1)

شرح

ثبوت تحرك اصابع براى كاتب در هنگام اتصاف موضوع به وصف كتابت، ضرورى است. و مااز اين ضرورت به ضرورت وصفى تعبير مى آوريم. در اينجا هم وجود براى موضوع صرفاً ظرف تحقق اوست، نه آنكه اتصاف موضوع به محمول، مركب از دو چيز باشد; يكى وصف كذايى براى موضوع و ديگرى شرط وجود. بلكه اتصاف موضوع به محمول فقط به يك ملاك است. و آن عبارت است از تحقق وصف كذايى براى موضوع.

به سؤالات زير پاسخ دهيد.

1 ـ معناى اينكه ماهيت واجب تعالى عين وجود اوست، چيست؟

2 ـ متين ترين دليلى را كه مؤلف بر عدم ماهيت براى واجب اقامه مى كنند، چيست؟

3 ـ يكى از ادله كسانى كه قائل به ماهيت براى واجب تعالى هستند را بيان كنيد.

4 ـ ضرورت ازلى و ذاتى را شرح دهيد.

1 . مرحله چهارم، فصل اول.