مباحثات کلامی استاد جعفری و برتراند راسل

علی ربانی گلپایگانی

نسخه متنی -صفحه : 25/ 6
نمايش فراداده

خدا و جهان

راسل: با آن‏كه علم هيئتي كه در كتاب‏هاي تحصيلي ما گنجانده شده بر مبناي عقايد كپرنيك قرار دارد، با اين حال، هنوز اين‏گونه طرز تفكر در مذهب و اخلاقيات ما نفوذي ننموده و اعتقادات كهن ما را در مورد علم هيئت دگرگون نكرده است. هنوز هم مردم فكر مي‏كنند كه نقشه‏هاي خدايي در اين دنيا اثر دارند و قدرتي الهي نه تنها به دنبال تحقق خوبي‏هاست، بلكه افراد بدكاره را نيز تنبيه مي‏كند.4

استاد جعفري: «ظاهرا آقاي راسل بايد اطلاع داشته باشند كه در بين همين مردم امثال نيوتون و انيشتين هم وجود دارد كه اولي مي‏گويد «جاذبيت، بدون تكيه به يك نيروي عالي‏تر به عنوان خدا نمي‏تواند برقراري سيستم منظومه شمسي را معين كند.» و دومي هم خداوند را به عنوان حافظ قوانين معرفي مي‏كند.

گذشته از اين دو دانشمند، تعداد زيادي از متفكرين ديگر كه عموما از علماي درجه يك بوده‏اند نيز نظارت خداوند را بر نظام جهان هستي به عبارت‏هاي گوناگون گوشزد كرده‏اند. از طرف ديگر، يكي از نظريات چهارگانه‏اي كه درباره قانون طبيعت گفته شده، قانون عدم ذاتي است كه بيان ادبي آن به صورت زير است:


  • جهان كل است و در هر طرفة‏العين عدم گردد و لايبقي زمانين

  • عدم گردد و لايبقي زمانين عدم گردد و لايبقي زمانين