بنابراين، ضرورت وجود خانواده، عقلاً و شرعاً قابل اثبات است؛ چرا كه بدون وجود خانواده حيات اجتماعى شكل نمىگيرد و معنايى نمىيابد، و يا از مسير انسانى و شايسته خود منحرف مىشود. از اين رو، تلاش در از بين بردن نهاد خانواده ـ كه در غرب به صورت گستردهاى صورت گرفته و مىگيرد ـ سودى نداشته بلكه آفات و ضررهايى را نيز متوجه آنان كرده است.
هر چند مهمترين هدف ازدواج، توليد نسل و بقاى نوع انسانى است، اما در كنار اين، اهداف فرعى ديگرى را نيز مىتوان براى ازدواج برشمرد؛ مانند:
ـ انجام وظيفه الهى؛
ـ پاسخ به نداى فطرت؛
ـ پاسخ به دعوت سنت؛
ـ صيانت وجود از خطرات مختلف؛
ـ حفظ عفت و يافتن آرامش و سكون؛
ـ برخوردارى از محبت و مودت ديگران؛
ـ تكميل و تكامل صفات انسانى.
اسلام از زن و مرد خواسته است در گزينش همسر معيارهايى را مراعات كنند. اين معيارها و ضوابط به ترتيب اولويت به شرح زير است:
همسر را بايد در چارچوب اعتقاد به مذهب و مكتبِ موردِ قبولِ خود جست و جو كرد؛ تا سنخيت و تجانس و امكان جلب و جذب باشد.
همچنين توصيه اين است كه در انتخاب همسر براى ديندارى او اصالت قايل باشيم، كه در چنان صورتى مال و جمال هم نصيب انسان خواهد شد. پيغمبر اكرم ـ صلىالله عليه وآله وسلم ـ مىفرمايد:
«عَلَيْكَ بِذَواتِ الدّين.»[7]
«با همسر ديندار ازدواج كنيد.»
بىگمان كسى كه به خاطر دين و ايمان زنى با او ازدواج كند، خداوند نيكىهاى ديگرى را نيز نصيب او خواهد كرد. امور زير را بايد از آثار تدين به شمار آورد:
الف ـ عفت؛
ب ـ حجاب؛
ج ـ نجابت؛
د ـ حيا.
پيامبر اكرم ـ صلىالله عليه وآله وسلم ـ درباره ويژگىهاى همسر شايسته مىفرمايد:
«اِذا جاءكُمْ مَنْ تَرْضَوْنَ خُلْقَهُ وَ دينَهُ فَزَوِّجُوهُ. وَ اِنْ لا تَفْعَلُوا تَكُنْ فِتْنَةٌ فِى الاَْرْضِ وَ فَسادٌ كَبيرٌ.»[8]
«با كسى كه اخلاق و دينش مورد پسند شما باشد ازدواج كنيد، اگر چنين نكنيد فتنه و فساد بزرگى در زمين به وجود خواهد آمد.»