ازدواج در اسلام و فطرت

سید جواد مصطفوی

نسخه متنی -صفحه : 15/ 10
نمايش فراداده

10-دقت در انتخاب:

همسريكه بايد چنين صفاتي را داشته باشد و معاشرتي كه عمري بايد ادامه يابد، لازمست در انتخاب همسر دقت و مراقبت شود و ازدواج بدون كنجكاوي و كوركورانه صورت نگريد.

تطبيق: قرآن کريم كه مرد و زن را بمنزله لباس يكديگر معرفي مي‌ كند،‌تمام اموري را كه موجب سعادت زوجين دانستيم،‌شامل مي‌شود زيرا:

1. لباس براي انسان لازمست و مثل ساير تشريفات زندگي نيست تا بتوان از آن صرف نظر كرد.

2. در ميان لباس و صاحب لباس چنان يگانگي و اتحادي موجود است كه با هم حركت مي‌كنند و با هم مي‌نشينند و بيننده ان دو را يكتن مي‌خواند.

3. زيبائي و زشتي لباس بصاحب لباس سرايت مي‌كند و نيز عزت و حقارت او بلباسش تأثير مي‌گذارد.

4. از لباس بايد محافظت از سرما و گرما را انتظار داشت نه كار سفره و فرش و پرده را.

5. لباس پرده دار و عيب پوش بدن انسان است و انسان پارگي و كثافت آنرا مي‌پوشاند.

6. ميان لباس و پوشنده آن مقررات و قوانيني حكومت نمي‌كند.

7. انسان لباس را مي‌شويد و لباس انسانرا مي‌پوشاند.

8. لباس و صاحب لباس در استقلال و اصالت مانند دو همسر نيستند،‌ زيرا لباس تابع و پيرو صاحب خويش است. قرآن مجيد باين نكته دقيق توجه فرموده و يكبار زن را بمنزله لباس مرد و بار ديگر مرد را بمنزله لباس زن معرفي فرموده است تا استقلال هر دو همسر را در بيان خويش مراعات كرده باشد، و نكته دقيق تر آنكه چون از نظر قرآن، در زندگي زناشوئي شوهر مسؤوليت بيشتري دارد،‌مورد خطاب قرار گرفته و نخست زنان را لباس مردان معرفي كرده است.

9. لباس از متعلقات ديگر بانسان نزديكتر است.

10. براي انتخاب لباس دقت و مراقبت لازم است.

بحث ادبي

ممکن است دانشمندان بلاغت بگويند: در هر تشبيهي اظهر خواص «مشبه به» را بعنوان «وجه شبه» اخذ نموده و به «مشبه» سرايت مي‌دهند چنانچه وقتي گوئيم «علي شير است» تنها شجاعت و پر دلي شير را كه بارزترين خصوصيات اوست در نظر گرفته و به علي سرايت داده‌ايم و چون گوئيم «او ماه است» تنها دلربائي و جذابيت ماه را در نظر گرفته‌ايم و نيز در تشبيه چيزي به گل تنها ظرافت و لطافتش منظور است، پس در اينجا كه قرآن زن و شوهر را بلباس يكديگر تشبيه كرده است،‌بايد تنها اظهر خواص لباس را كه عيب پوشي است، در نظر گيريم نه خصوصيات ديگرش را.

در مقام پاسخ بايد بگوئيم: در عبارت ادبا تسامح و ايجازي مخل مشاهده ميشود، زيرا اگر به ترسيم گربه‌ئي بگويند «اين مانند شير است» پيداست كه نقش و شكل را در نظر دارند نه شجاعت را و اگر كسي بگويد «علم جديد مي‌تواند ماهواره‌ئي مانند كره قمر بسازد» بسياري از صفات ماه را در نظر دارد نه تنها دلربائي او را، بنابراين براي تكميل عبارت ادبا بايد گفت: «وجه شبه اظهر خواص مشبه به و انسب آنها نسبت به مشبه است با رعايت مقام تخاطب كه گاهي واحد و گاهي متعدد باشد».

از نظر ديگران: روابط زن و شوهر در گفتار دانشمندان بشري به صور و اشكالي مختلف تشبيه و مجسم شده است تا از خصايص وجه شبه، وظيفه و تكليف زوجين مشخص گردد و ايشانرا در طريق زندگاني سعادتمندانه رهبري كنند، مانند:

1. زن و شوهر دو بار مثبت و منفي مي‌باشند كه از اتصال آنها برق ايجاد مي‌شود و از وجود برق زندگي اداره مي‌گردد.[27]

2. ازدواج يك نوع مشاركت است ميان زن و شوهر[28]

3. زن و شوهر بمنزله دور كن و پايه ساختمان زندگي هستند.

4. زن براي شوهر بمانند دسته گل و شوهر براي وي همانند تاج سر است.

اينها و مانند اينها از تشبيهات و استعاراتي كه در اين كتب ديده مي‌شود،‌تنها به برخي از روابط سودمند زن و شوهر اشاره مي‌كند و قطعاً هيچيك از آنها بجامعيت و وضوح و سادگي كلمه «لباس» كه قرآن مجيد بيان فرموده نمي‌باشد.