بزرگان ری

محسن صادق

جلد 1 -صفحه : 350/ 115
نمايش فراداده

بر اين وزن است چنان كه گفته اند:

اج ته وذ كردن و وذ بردن اج منوج ته خوناوه دادن خوردن اج منور بنالم ته وانالم مكر كوشكج ته شمشير خوش بى گردن اج من.

و باعث كلى و داعيه اصلى بر نظم اين وزن ثقيل و بحر مستحدث درسلك اوزان قديم و بحور مشهور آن بود كه كافه اهل عراق را از عالم وعامى و شريف و وضيع به انشاو انشاد ابيات فهلوى مشعوف يافتم و بهاصغا و استماع ملحونات آن مولع ديدم، بل كه هيچ لحن لطيف و تأليفشريف از طرق اقوال عربى و اغزال درى و ترانه هاى مبهج و دستانهاىمهيج، اعطاف ايشان را چنان در نمى جنباند و دل و طبع ايشان را چنان دراهتزاز نمى آورد كه:لحن او را من و بيت فهلوىزخمه رود و سماع خسروى (بندار)

و اگر چه بيشتر فهلويات به معانى غريب آراسته است و به نغمات مرّقمطرب پيراسته، به واسطه اين بحر كه در ميان خلق شهرت ندارد و درجزو آن به بحر هزج مى ماند اغلب مقطعات آن مختلف التركيب مختلالاجزاء مى افتد، و بدين سبب از منهج صواب و جاده مستقيم منحرفمى شود، چه بيشتر فهلوى گويان بحر هزج و بحر مشاكل را در هممى آميزند ومصراعى از اين و مصراعى از آن برهم مى بندندچنان كهگفته اند:خورى كو زهره نى كش سا ببوسمنيم آن دست رس كش پا ببوسمبواژى كو كوامش خانها پاوش خودا بشم آن خا ببوسم.