2سخن بندار - بزرگان ری جلد 1

كه به گفته دولتشاه در سه زبان فارسى و عربى و ديلمى يا رازى شعر گفته باشد؛ زيرادانايى او به زبان فارسى و رازى كه به شهادت اشعار باقى مانده مسلم است وآشنايى به ادبيات عرب در آن زمان كه صاحب بن عباد مشوق اهل فضل و ادببوده براى شعرا و فضلاى آن عصر يك امر عادى محسوب مى شده است و همينديوان بندار بوده كه معاصرين ظهيرالدين فاريابى با شعر او مقايسه مى كرده اند وظهير از اين موضوع رنجيده بدان كسى كه سخن بندار را وحى مى پنداشته در اينقطعه گوشه مى زند:

شعر بندار كه گوئى به حقيقت وحى است،آن حقيقت بر اين بنده مجاز است، آرى؛در نهانخانه طبعم به تماشا بنگرتا ز هر زاويه اى عرضه دهم بندارى.

بديهى است اين مقايسه بى شك در ميان اشعار فارسى درى بندار با گفتار ظهيربوده است.

2سخن بندار

سخنان او به زبان رازى نيز به اندازه اى شهرت داشته كه در آغاز قرن هفتمهجرى مورد تتبع و انتقاد همشهرى اديب او شمس قيس رازى قرار گرفته و در كتابالمعجمخويش به تفصيل از عيوب سخن بندار سخن رانده است.

و چون اين بحث از نظر ادبى و تاريخى قابل ملاحظه است مقام را مقتضى نقلآن يافته بعينه با اندك تلخيصى از كتابالمعجمنقل مى كندنخست شمس قيساهميت موضوع فهلويات را بدينسان خاطر نشان مى كند:

بحر مشاكل از بحور مستحدث است و آن را بحر اخير نيز گويند وبرخىمتكلفان بر اين وزن بيتى چند تازى گفته اند و اشعار فهلوى در بن بحربيش از اشعار درى است و اجزاء آن از اصل فاعلاتن مفاعيلن مفاعيلن دوبار فاعلاتن مفاعيل \"مفاعيل \" آيد....................و بعضى فهلويات صحيح