از لابه لاى نسخه هاى خطى - بزرگان ری جلد 1

وى محدود مى ماند ميان سالهاى 552 تا 559، و تنها قول صاحبشاهد صادقبااين تاريخ معارض مى نمايد.

مرحوم محدّث ارموى هوشمندانه تناقض را به اين صورت حل كرده است كهصاحبشاهد صادقاين تاريخ را به صورت رقومى ديده، يعنى در جايى كه مأخذكتاب مزبور بوده، عبارت نه به طريق حرفى بلكه به شيوه عدد نگارى بوده و ظاهراً\"540\" خوانده مى شده است ونظر به آن كه برخى نويسندگان اعداد را نيز همانندحروف و كلمات مندمج و در هم فرو رفته مى نويسند، چنان كه تشخيص عدد مقدّمو مؤخّر دشوار مى شود و با كمك قرينه معلوم مى گردد، و در صورت نبودن قرينه،خواننده كه به نظر خود يكى را مقدّم مى دارد، گاهى درست مى خواند و گاهى هم بهاشتباه مى افتددر اين جا نيز مى توان پنداشت كه در اثر تقديم و تأخير در دو رقماوّل اين عدد، نوعى جابه جايى رخ داده و به احتمال نزديك به يقين تاريخ وفاتابوالفتوح در آن مأخذ اصلى «554» بوده است، امّا ناقل به اشتباه عدد چهار را كه درمرتبه يكان بوده در مرتبه دهگان ديده و در اثر عدم تشخيص و بدخطى، عدد پنجآن را صفر خوانده و در مرتبه يكان ديده است، بنابراين عدد «554» سال وفاتابوالفتوح، «540» خوانده شده است.

اگر اين استحسان دلپذير را به عنوان حلّ اين تناقض بپذيريم كه ظاهراً دليلىبراى نپذيرفتنش در دست نيست هيچگونه ابهام و اشكال ديگرى باقى نمى ماند،در اين صورت مى توانيم با اطمينانى نزديك به يقين اعلام كنيم كه شيخ ابوالفتوحرازى مؤلف تفسير گرانقدرروض الجنان و روح الجنانبه سال 554 هجرى درگذشته است.

از لابه لاى نسخه هاى خطى

وقتى جست و جوى چندين ساله ما براى يافتن نكته اى تازه در شرح احوال