بزرگان ری

شهر اتفاق افتاده چنان كه طبرى نوشته: «فَالتقوا[مَع المُسلِمينَ]فى سَفّحِ جَبَل الرّيإلى جَنبِ مَدينتها، فاقتتلوا به».

ابن اثير نيز اين خبر را بياورده استيعنى: سپاه رى را با مسلمانان در دامن كوهرى، پهلوى شهر تلاقى دست داد، و در آنجا به قتال پرداختند.

به موجب اين قول شهر از كوه رى كه محل آن روشن است فاصله اى نداشته، ودر پهلوى آن واقع بوده است.

ديگر آنكه درتاريخ بلعمىدر بيان همين جنگ ذكر گرديده:

..زينبى آن لشكر بر راه روستا ببرد، و از پس كوه بداشت، ديگر روزايشان به حرب بايستادند، و حرب اندر گرفتند(زينبى) مدد سپاه بياورداز پس كوه طبرك به پهلوى خراسان به شهر اندر آورد....چون خراسان در سوى مشرق واقع است، اين روايت با روشنى كامل دلالتدارد كه كوه طبرك در مشرق رى عهد ساسانى، و در كنار راهى كه از روستا از سمتخراسان (مشرق) به شهر مى رسيده افتاده بوده، و شهر در مغرب كوه طبرك و درنتيجه در مغرب كوه رى واقع بوده است، و زينبى از آنجا مدد براى سپاه اسلام بردهاست؛ و اين همان محلّ مورد سخن استمقصود از ذكر و تعيين محل شهر بيايد.(در باب كوه طبرك كه در دامن كوه بزرگ رى قرار داشته و قلعه آن، در مجلد اولرى باستانفصل سيزدهم، ص 481 516 به تفصيل سخن رفته است).

رى قبل از اسلام به شرحى كه در صحائف 62 65 مجلد اول، و ص 3 مجلد دومرى باستانباز نموده آمده، مركز دينى عظيم كشور، و پايگاه بزرگ مغان و زردشتيانبوده، و ظاهراً گويا مغان در اصل نيز از همين ناحيه برخاسته اند.

وظيفه مغان تنها توجه به امور دينى نبود، بلكه مشاغل تربيت نسل جوان و

1.تاريخ طبرى، طبع نخستين مصر، ج 4، ص 253.

2.الكامل، ابن اثير، ج 3، ص 11، س 19.

3.تاريخ بلعمى، نسخه عكسى، ص 50 س 2.