تفسیر نور سوره هود

محسن قرائتی‏

نسخه متنی -صفحه : 123/ 73
نمايش فراداده

آيه: 73 قَالُواْ أَتَعْجَبِينَ مِنْ أَمْرِ اللّهِ رَحْمَتُ اللّهِ وَبَرَكَاتُهُ عَلَيْكُمْ أَهْلَ الْبَيْتِ إِنَّهُ حَمِيدٌ مَّجِيدٌ

ترجمه:

)فرشتگان به همسر ابراهيم( گفتند: آيا از كار خداوند تعجّب مى كنى؟ رحمت و بركات الهى بر شما اهل خانه )و خاندان رسالت( نازل باد، همانا او )پروردگارى( ستوده و بزرگوار است.

نكته ها:

روزى اميرالمؤمنين على عليه السلام به گروهى سلام كردند، آنها در جواب گفتند:عليك السلام و رحمة اللّه و بركاته عليكم اهل البيت و مغفرته و رضوانه، حضرت فرمودند: در پاسخ سلام، بيش از آنچه ملائكه به ابراهيم عليه السلام گفتند اضافه نكنيد، لذا جمله ى و رحمة اللّه و بركاته كافى است. (468)

سؤال: با توجّه به اينكه در آيه ى فوق، فرشتگان به همسر حضرت ابراهيم عليه السلام، اهل بيت خطاب كردند و طبعاً همسر هر فردى اهلِ خانه ى او بشمار مى آيد، چرا در آيه ى تطهير؛ انّما يريد الله ليذهب عنكم الرجس اهل البيت و يطهركم تطهيرا (469) ، همسران رسول خداصلى الله عليه وآله جزء اهل بيت او محسوب نمى شوند؟

پاسخ: اگر صرفاً به معناى لغوى كلمه تكيه كنيم، طبيعتاً كلمه ى اهل بيت به همسر انسان اطلاق مى گردد، امّا گاهى دليل در دست داريم كه فردى را از اين معنا خارج مى كند، نظير آيه انّه ليس مِن اهلك (470) كه فرزند نوح عليه السلام را از اهل او به حساب نمى آ ورد، يا گاهى دليلى پيدا مى شود كه فردى را در اين امر داخل مى سازد، مثل آنچه كه در مورد سلمان آمده كه حضرت رسول فرمودند: سلمان منّا اهل البيت (471 )

در آيه ى تطهير نيز روايات بسيارى در دست است كه پيامبر اكرم صلى الله عليه وآله با بردن افراد خاصّى به زير عبا، فقط آنها را اهل بيت خود ناميدند و اجازه نفرمودند كه حتّى همسرشان امّ سلمه، وارد شود.

پيام ها:

1- گاهى فرشتگان با غير پيامبر نيز تكلّم و گفتگو مى كنند.قالوا أتعجبين

2- زن نيز مى تواند مخاطب ملكوتيان قرار گيرد. قالوا أتعجبين )فرشتگان همسر حضرت ابراهيم را از ناباورى نهى كردند(

3- هرگز از امدادهاى غيبى الهى، مأيوس نشويم. أتعجبين من امر الله

4- براى برطرف كردن استبعاد وتعجّب در امرى، نعمت هاى بيشمار الهى را ياد كنيم. أتعجبين... رحمت اللَّه و بركاته عليكم )همان خدايى كه آتش را بر ابراهيم عليه السلام، سرد و او را بر بت پرستان پيروز نمود، مى تواند به پيرزنى عقيم و شوهرى سالخورده، فرزندانى عط ا فرمايد(

5 - فرزند صالح، رحمت وبركت از جانب خداست. رحمت اللَّه و بركاته عليكم

468-تفسير مجمع البيان.
469-احزاب، 33.
470-هود، 46.
471-بحار، ج 18، ص 19.