تفسیر نور سوره الحج

محسن قرائتی‏

نسخه متنی -صفحه : 79/ 37
نمايش فراداده

آيه: 36 وَالْبُدْنَ جَعَلْنَاهَا لَكُم مِّن شَعَائِرِ اللَّهِ لَكُمْ فِيهَا خَيْرٌ فَاذْكُرُوا اسْمَ اللَّهِ عَلَيْهَا صَوَافَّ فَإِذَا وَجَبَتْ جُنُوبُهَا فَكُلُوا مِنْهَا وَأَطْعِمُوا الْقَانِعَ وَالْمُعْتَرَّ كَذَلِكَ سَخَّرْنَاهَا لَكُمْ لَعَلَّكُمْ تَشْكُر ُونَ

ترجمه:

و (قرباني كردن ) شترهاي چاق را براي شما از شعائر الهي قرار داديم ، در آنها براي شما خير است ، پس (هنگام قرباني ) نام خدا را بر شتران در حالي كه ايستاده اند ببريد، پس چون به پهلو افتادند (و جان دادند) از (گوشت ) آنها بخوريد و به فقير قانع و فقيري كه روي سؤال ندارد اطعام كنيد، بدين گونه حيوانات قرباني را براي شما (رام و) مسخّر كرديم ، تا شايد شكرگزاري كنيد.

نکته ها

((بدن )) جمع ((بدنه)) است به معناي شتر سالم و فربه ، و ((صواف ّ)) حيواني است كه زانوي خود را صاف نگاه داشته است .

جمله ي ((وجبت جنوبها)) يعني استقرار به پهلو و كنايه از جان دادن حيوان است . ((قانع )) فقيري است كه قانع است و ((معترّ)) فقيري را گويند كه نيازمند است امّا حرفي به زبان نمي آورد، ولي به قصد كمك گرفتن از كنار شما عبور مي كند.. (19) در اسلام ، هر جا مسأله خوردن مطرح است ، در كنارش وظيفه ديگري نيز ذكر شده است :.

(كلوا... ولاتسرفوا) (20) بخوريد ولي اسراف نكنيد.

(كلوا... واطعموا) (21) بخوريد و به ديگران بخورانيد.

(كلوا... واعلموا) (22) بخوريد و عمل صالح انجام دهيد.

(كلوا... واشكروا) (23) بخوريد و سپاس گزاريد.

پيام ها:

1- در بزرگداشت شعائر الهي ، سخاوت مندانه خرج كنيد. (والبدن ) (((بدن )) به معناي شتر چاق است )

2- عرب جاهلي مي پنداشت كه از گوشت قرباني نبايد استفاده كند. (فكلوا)

3- در تعظيم شعائر ديني ، مهم توجّه وعنايت الهي است ، خواه نسبت به جماد باشد، خواه نسبت به حيوان . (ان ّ الصفا و المروه من شعائر اللّه )، (والبدن ... من شعائر اللّه )

4- احكام ديني بايد از طريق وحي معيّن شود. (جعلنا)

5- در شعائر الهي ، منافع انسان ها نيز تأمين است . (لكم ) (برخلاف قرباني در راه بت ها و يا ريخت وپاش هاي مسرفانه )

6- در مكتب تربيتي اسلام ، در تغذيه نيز خدا مطرح است . (فاذكروا اسم اللّه )

7- بهترين روش قرباني شتر، نحر آن در حال ايستاده است . (صواف ّ)

8- تا جان در بدن حيوان هست ، مصرف گوشتش ممنوع است . (فاذا وجبت جنوبها فكلوا)

9- گوشت قرباني بايد تقسيم شود. (بين خود و ديگران ) (كلوا اطعموا)

10- به تمام گروه هاي بي بضاعت رسيدگي كنيد. (القانع المعترّ)

11- قرباني در مكاني انجام گيرد كه محل عبور فقرا باشد. (المعترّ)

12- رام بودن و مسخّر بودن حيوانات ، خوردن گوشت قرباني واطعام به ديگران ، ذبح ونحر حيوانات در مراسم حج واخلاص ورنگ الهي داشتن ، نعمت هايي است كه بايد شكرگزاري شود. (لعلّكم تشكرون )

19-تفسير نورا
20-اعراف ، 31
21-حج ، 36
22-مؤمنون ، 5
23-سباء، 15