در مسئله حرمت تضييع نماز و وجوب مواظبت بر اين امانت بىنظير الهى ، رواياتى مهم رسيده كه لازم است به گوشهاى از آن اشارت رود :
عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْفُضَيْلِ قالَ : سَئَلْتُ عَبْداً صالِحا عليهالسلام عَنْ قَوْلِ اللّهِ عَزَّوَجَلَّ : اَلَّذينَ هُمْ عَنْ صَلاتِهِمْ ساهُونَ [59] قالَ : هُوَ التَّضْييعُ[60] :
محمد بن فضيل مىگويد : از عبد صالح عليهالسلام[61] پرسيدم : معناى آيهاى كه مىگويد اينان از نماز خود غافلند ، چيست ؟ فرمود : به معناى ضايع كردن نماز است .
بىتوجهى به واقعيتهاى نماز ، صحيح به جا نياوردن اركان نماز ، سرسرى خواندن حمد و سوره و ركوع و سجود ، رعايت نكردن ترتيب و طمأنينه ، مصداق ضايع كردن اين وديعه الهى است .
قالَ رَسُولُ اللّهِ صلىاللهعليهوآله : لا يَزالُ الشَّيْطانُ ذَعِراً مِنَ الْمُؤمِنِ ما حافَظَ عَلَى الصَّلَواتِ الْخَمْسِ لِوَقْتِهِنَّ ، فَاِذا ضَيَّعَهُنَّ تَجَرَّاَ عَلَيْهِ فَاَدْخَلَهُ فِى الْعَظائِمِ[62] .
پيامبر اسلام صلىاللهعليهوآله فرمود : شيطان ، هميشه از مؤمن بيمناك است ، تا زمانى كه بر نماز پنج وقت محافظت دارد ، اما وقتى نماز پنج وقت را ضايع كرد ، بر او جرأت پيدا مىكند و وى را در گناهان بزرگ مىاندازد !
قالَ الصّادِقُ عليهالسلام : فى حَديثٍ اِنَّ مَلَكَ الْمَوتِ يَدْفَعُ الشَّيْطانَ عَنِ الْمُحافِظِ عَلَى الصَّلاةِ ويُلَقِّنَهُ شَهادَةَ اَنْ لا اِلهَ اِلاّ اللّهُ وَاَنَّ مُحَمَّداً رَسُولُ اللّهِ فى تِلكَ الْحالَةِ الْعَظيمَةِ[63] .
امام صادق عليهالسلام فرمود : در حديثى است كه ملك الموت به وقت جان گرفتن ، شيطان را از ايجاد خطر نسبت به محافظت كننده بر نماز باز مىدارد و شهادت به وحدانيت حق و رسالت پيامبر را به او تلقين مىكند ، آن هم در چنان حالت بزرگ و فوقالعادهاى .
قالَ رَسُولُ اللّهِ صلىاللهعليهوآله : اِذا كانَ يَوْمُ الْقِيامَةِ يُدْعى بِالْعَبْدِ فَاَوَّلُ شَى ءٍ يُسأَلُ عَنْهُ الصَّلاةُ فَاِذا جاءَ بِها تامَّةً وَاِلاّ زُجَّ فِى النّارِ[64] :
پيامبر خدا صلىاللهعليهوآله فرمود : به وقت قيامت بنده را به دادگاه الهى طلب مىكنند و اول چيزى كه از او مىپرسند درباره نماز است ، اگر نماز تمام و جامع و كاملى ارائه داد اهل نجات است ، و گرنه با خشم او را به دوزخ مىاندازند .
قالَ رَسُولُ اللّهِ صلىاللهعليهوآله : لا تُضَيِّعُوا صَلاتَكُمْ فَاِنَّ مَنْ ضَيَّعَ صَلاتَهُ حُشِرَ مَعَ قارُونَ وَهامانَ وَكانَ حَقّا عَلَى اللّهِ اَنْ يُدْخِلَهُ النّارَ مَعَ الْمُنافِقينَ فَالْوَيْلُ لِمَنْ لَمْ يُحافِظْ عَلى صَلاتِهِ وَاَداءِ سُنَّتِهِ ( سُنَّةَ نَبِيِّهِ )[65] :
پيامبر خدا صلىاللهعليهوآله فرمود : نماز خود را ضايع مكنيد ، كه هر كس نمازش را ضايع كند ، با قارون و هامان محشور مىشود و سزاوار است كه خداوند ، او را با منافقين به آتش جهنم ببرد ؛ واى بر كسىكه بر حفظ نمازش اقدام نكند و به اداى سنت حق يا ( سنّت پيامبر ) برنخيزد .
اميرالمؤمنين عليهالسلام در كلامى كه اصحابش را وصيت مىكرد ، فرمود :
نسبت به مسئله نماز متعهد باشيد و بر آن محافظت كنيد و آن را زياد بجاى آريد و به وسيله آن به حضرت حق تقرب جوييد ؛ زيرا نماز بر مردم مؤمن واجب شده ؛ شما جواب گرفتاران به عذاب الهى را نشنيدهايد وقتى از آنان مىپرسند كه علت جهنم آمدن شما چه بود ؟ مىگويند : از نمازگزاران نبوديم ! !
نماز ، گناهان نمازگزار را همچون برگ درخت مىريزد و او را از اسارت هوا و عذاب نجات مىدهد .
نبى اسلام صلىاللهعليهوآله ، نماز را تشبيه به حمام در خانه مرد فرموده كه شبانه روز پنج بار خود را در آن شستشو دهد كه با چنين برنامهاى هيچگونه چركى در بدن نمىماند[66] .
مؤمنان حقيقى ، حق با عظمت نماز را شناختهاند كه زينت متاع دنيا و مال و اولاد آنان را از نماز بازشان نمىدارد ؛ خداى بزرگ فرموده :
رِجَالٌ لاَّ تُلْهِيهِمْ تِجَارَةٌ وَلاَ بَيْعٌ عَن ذِكْرِ اللّهِ وَإِقَامِ الصَّلاَةِ وَإِيتَاءِ الزَّكَاةِ [67] .
مردانى كه تجارت و داد و ستد آنان را از ياد خدا و برپا داشتن نماز و پرداخت زكات باز نمىدارد .