آرى ، غفلت از خدا و بى‏توجهى به آخرت و فراموشى حقايق و دورى از صفات عالى انسانى ، آدمى را ـ مرحوم ملا احمد نراقى در اشعار بالا فرمود ـ گرفتار دام خطر كرده و دست انسان را از دامن سعادت جدا خواهد كرد[86] .

81 ـ خوش به حال كسى كه نفسش رام شد

در كتاب با ارزش «نهج البلاغة» نقل شده است كه :

جنازه‏اى را به گورستان مى‏بردند ، حضرت اميرالمؤمنين على عليه‏السلام شنيد مردى مى‏خندد ، خنده‏اى كه ناشى از غفلت بود . فرمود : گويا مردن بر غير ما نوشته شده و خيال مى‏كنى كه حق در اين دنيا بر غير ما لازم گشته و مى‏پندارى مرده‏هايى كه مى‏بينيم مسافرانى هستند كه به زودى به سوى ما بازمى‏گردند ، ايشان را در قبرهايشان مى‏گذاريم و اموالشان را مى‏خوريم مثل اين كه ما پس از آن‏ها جاويد خواهيم ماند . واى بر ما ، مرگ مردم كه براى ما پند و عبرت است فراموش كرده‏ايم و به هر آفت و زيانى گرفتار آمده‏ايم .

خوش به حال كسى كه نفسش رام شد و عمل و كردارش پاك و شايسته و قصدش پسنديده و اخلاقش نيكو گشت و زيادى مالش را در راه خدا صدقه داد و زياده‏گويى زبانش را مهار نمود ، از آزار مردم خوددارى كرد و سنّت پيامبر صلى‏الله‏عليه‏و‏آله بر او سخت نيامد و به بدعت نسبت داده نشد[87] .

82 ـ هرجا كه رفتم حق تعالى مى‏ديد

جنيد بغدادى ، مريدى داشت كه او را از همه عزيزتر مى‏داشت . ديگران را غيرت آمد .

شيخ به فراست بدانست ، گفت : ادب و فهم او از همه زيادت است ، ما را نظر بر آن است ، امتحان كنيم تا شما را معلوم شود .

فرمود : تا بيست مرغ آوريد و گفت : هر مريدى يكى را برداريد و جايى كه كس شما را نبيند بكشيد و بياوريد ، همه برفتند و بكشتند و باز آمدند ، الاّ آن مريد كه مرغ زنده بياورد .